Washington tăng tốc
Phát biểu ngày 6.11 trong cuộc tiếp các lãnh đạo Trung Á tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump nhấn mạnh lực lượng quốc tế, gồm các đối tác của Mỹ tại Trung Đông, sẽ sớm xuất hiện tại Gaza. Đây là một trong những kế hoạch quản lý xã hội Gaza chủ đạo sau khi lực lượng Hamas và Israel ngừng giao tranh, và là giai đoạn mới sau khi hai bên trao đổi con tin, tù nhân.
Hamas trả thêm 3 thi thể, thỏa thuận ngừng bắn với Israel vẫn bấp bênh
"Tình hình Gaza đang tiến triển rất tốt. Gần đây, mọi người đã không nghe nhiều về các vấn đề nữa, và nói thật là có nhiều quốc gia tình nguyện hỗ trợ nếu xảy ra vấn đề với Hamas", AFP ngày 7.11 dẫn lời ông Trump phát biểu tại sự kiện trên. Theo đề xuất của Mỹ, lực lượng quốc tế sẽ huấn luyện và hỗ trợ lực lượng cảnh sát người Palestine, dưới sự phối hợp của Ai Cập và Jordan. Họ cũng sẽ chịu trách nhiệm bảo vệ các khu vực biên giới và ngăn chặn hoạt động tuồn lậu vũ khí vào Dải Gaza.
Nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai kế hoạch trên, trong ngày 5.11, Mỹ đã gửi dự thảo nghị quyết lên HĐBA LHQ, kêu gọi cho phép triển khai Lực lượng Giữ ổn định Quốc tế (ISF) đến Gaza, như đã đề cập trong thỏa thuận hòa bình. Theo những nguồn tin ngoại giao, một số quốc gia bày tỏ sẵn sàng tham gia lực lượng ổn định Gaza, nhưng yêu cầu phải có ủy quyền chính thức của HĐBA LHQ trước khi triển khai quân vào Gaza.
Thành viên lực lượng Hamas tại Gaza ngày 4.11
ẢNH: REUTERS
Bài toán Hamas
Giới quan sát cho rằng để các nước triển khai hiệu quả lực lượng quốc tế đến Gaza, Hamas cần phải giải giáp. Đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff ngày 6.11 cho biết Hamas từng bày tỏ ý muốn giải giáp trước khi ký thỏa thuận ngừng bắn ngày 9.10. Dù vậy, lệnh ngừng bắn đã gần một tháng nhưng Hamas chưa có dấu hiệu cho thấy nhóm này sẵn sàng nhượng bộ. Trong khi đó, giới quan chức cấp cao tại Israel theo đường lối cực hữu được cho là không quá ủng hộ những giải pháp ngoại giao như ân xá cho Hamas.
Thách thức khác là vai trò của ISF tại Gaza chưa được thống nhất. Như đã nêu, đề xuất từ Mỹ muốn ISF tuần tra biên giới và ngăn Hamas buôn lậu vũ khí. Thế nhưng, đa số các bên không sẵn lòng đảm nhận nhiệm vụ này, theo Foreign Policy ngày 6.11. Trả lời truyền thông tuần trước, Quốc vương Jordan Abdullah II cho rằng không nước nào muốn quân nhân bị đặt vào tình thế mang vũ khí tuần tra ở Gaza và luôn tồn tại nguy cơ đụng độ với Hamas. Ngoài ra, việc Israel muốn quyết định nước nào được cử quân đến Gaza cũng sẽ làm phức tạp thêm cơ cấu tổ chức của ISF.
Hamas và Israel đã có một số cuộc đụng độ nhỏ những ngày qua, dù các bên khẳng định vẫn đang chấp hành ngừng bắn. Theo Reuters ngày 7.11, hiện còn khoảng 200 thành viên Hamas đang ẩn náu trong các đường hầm ở TP.Rafah (Gaza), do quân đội Israel kiểm soát. Các nước trung gian đang đề xuất những thành viên Hamas nói trên đầu hàng, khai rõ hệ thống đường hầm, để đổi lấy việc an toàn trở về những vùng do Hamas kiểm soát. Hamas và Israel chưa phản hồi thông tin trên. Ông Witkoff nói rằng đề xuất này có thể là phép thử cho các cuộc đàm phán rộng hơn nhằm giải giáp toàn bộ Hamas ở Gaza.
Thêm một nước tham gia Hiệp định Abraham
Sau cuộc gặp với lãnh đạo các nước Trung Á, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 6.11 cho biết Kazakhstan đã tham gia Hiệp định Abraham - được ký kết bắt đầu từ năm 2020 do Mỹ làm trung gian, nhằm bình thường hóa quan hệ giữa Israel với các nước Ả Rập. Theo AFP, ông Trump cho biết Kazakhstan là quốc gia đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai của ông tham gia Hiệp định Abraham.
