Du lịch tình nguyện, hình thức trao đổi kỹ năng để được ở miễn phí và đôi khi có thêm bữa ăn hoặc các quyền lợi khác, vốn là một phần trụ cột của cộng đồng du lịch ba lô. Xu hướng du lịch này trở nên bùng nổ trong thời gian gần đây, nhờ sự phát triển của internet cùng sự phổ biến của các nền tảng kết nối những tình nguyện viên và chủ nhà.
Các tình nguyện viên hỗ trợ tại một làng sinh thái ở thị trấn Conondale (Queensland, Úc)
Ảnh: Worldpackers
Cơ hội đa dạng
Nổi bật trong lĩnh vực này là nền tảng Worldpackers (Brazil) với hơn 7 triệu thành viên từ 140 quốc gia, theo CNN. Đối thủ chính của Worldpackers là Workaway (Mỹ) cung cấp 50.000 trải nghiệm, trong khi nền tảng tình nguyện tập trung vào nông nghiệp sinh thái Worldwide Opportunities on Organic Farms (WWOOF-Anh) thu hút hơn 100.000 thành viên.
Các cơ hội tình nguyện trên những nền tảng này vô cùng đa dạng, từ các nhà trọ cần lễ tân, nhân viên dọn phòng hay người tổ chức tiệc, đến các trường dạy lướt sóng tìm giáo viên, hay các gia đình cần người trông trẻ. Thậm chí còn có cơ hội cho các nhạc công biểu diễn trực tiếp hoặc các họa sĩ trang trí tòa nhà. Worldpackers cho biết gần một nửa số chủ nhà của họ là các tổ chức phi lợi nhuận, coi tình nguyện viên là yếu tố thiết yếu cho hoạt động.
Một tình nguyện viên dạy học tại TP.Tema (Ghana)
Ảnh: Workaway
Trải nghiệm kết nối
Thông qua các nền tảng này, hàng triệu người trẻ hào hứng tham gia các chương trình tình nguyện để đi du lịch tiết kiệm nhưng giàu trải nghiệm hơn các hình thức du lịch được tổ chức sẵn, vốn mang tính "an toàn" và ít khám phá. "Thế hệ trẻ ngày nay tìm kiếm nhiều hơn là chỉ những bức ảnh hay danh sách điểm đến. Họ muốn những trải nghiệm chân thật và sâu sắc", theo ông Ricardo Lima, đồng sáng lập kiêm CEO Worldpackers.
Du khách Jenna Pollard (Mỹ) trải nghiệm du lịch tình nguyện lần đầu tại một trang trại đậu phộng gia đình phía bắc Thái Lan khi cô 28 tuổi. Sau khi làm việc tại đây 10 ngày, cô cho biết mình thích du lịch kiểu kết nối như thế này hơn, thay vì chỉ ở khách sạn và đi ngắm cảnh. "Tôi kết bạn, học tiếng nước ngoài, giúp hàng tá công việc và thưởng thức những món ăn tuyệt vời", cô kể. Giờ đây, cô đã trở thành người quản lý chương trình thuộc văn phòng WWOOF tại Mỹ. "Với rất nhiều người, sau khi trải nghiệm, họ cảm thấy niềm tin vào con người được khôi phục. Họ sống hòa hợp không chỉ với người khác mà còn với cả hành tinh", cô cho biết. Theo cô, "sự kỳ diệu mang tính chuyển hóa" ấy xảy ra khi những người hoàn toàn xa lạ kết nối và trở thành bạn bè.
Tình nguyện viên hỗ trợ tại một làng sinh thái ở thị trấn Ahangama (Sri Lanka)
Ảnh: Worldpackers
Yếu tố rủi ro
Trái với cô Pollard, du khách Tây Ban Nha Naiara Saiz Bilbao lại có một trải nghiệm "thảm họa", sau khi đăng ký hỗ trợ công việc mạng xã hội cho một khách sạn ở Costa Rica vì bị thu hút bởi dòng giới thiệu "bạn có thích thiên nhiên và mơ ước sống gần biển không?". Dù đã thỏa thuận về công việc, cô lại phải dọn nhà vệ sinh tại khách sạn và các khu vực khác, ban đầu là một chút rồi dần dần 8 giờ/ngày. Cô quyết định kết thúc sau khi đồ đạc mình bị lục lọi và 400 USD cất trong ngăn bí mật biến mất.
Trong khi đó, mọi nền tảng lớn đều cho biết họ luôn ưu tiên an toàn của tình nguyện viên và chủ động có biện pháp phòng ngừa các tình huống nguy hiểm. Helpstay cho biết người sáng lập của họ trực tiếp xem xét từng chủ nhà trên nền tảng, trong khi WWOOF tiến hành xác minh danh tính và yêu cầu hình ảnh về khu vực ăn ở của tình nguyện viên.
Tình nguyện viên tại một trang trại ở bang Oklahoma (Mỹ)
Ảnh: Worldpackers
Worldpackers cho biết họ đánh giá các chủ nhà dựa trên giới thiệu và sẽ trực tiếp đến kiểm tra khi có thể. Tuy vậy, các nền tảng này cũng nhấn mạnh rằng họ chỉ đóng vai trò kết nối, còn chủ nhà và tình nguyện viên phải tự chịu trách nhiệm về an toàn cá nhân.
Những lựa chọn được ưa thích
Theo trang web của Worldpackers, những lựa chọn được ưa thích nhất gồm việc làm tình nguyện tại một quỹ xã hội ở Medellin (Colombia), hỗ trợ duy trì trại lướt sóng ở Hà Lan, dạy tiếng Anh và nâng cao nhận thức về phát triển bền vững tại một trường ở Nepal, hỗ trợ công tác kiểm lâm và bảo tồn tại Malaysia, sáng tạo nội dung mạng xã hội cùng những chú chó ở Thái Lan. Bên cạnh đó còn có những lựa chọn như tham gia xây dựng bếp và cải thiện cơ sở vật chất cho trại trẻ mồ côi ở Uganda, giao lưu văn hóa gia đình và trông trẻ tại Hawaii (Mỹ), làm việc tại trang trại canh tác hữu cơ ở dãy Alps (Ý), phụ bếp tại nhà trọ dành cho dân du lịch ba lô ở Úc, bảo dưỡng đường mòn và chăm sóc rừng ở Québec (Canada).
