Các nghị sĩ tại Quốc hội Algeria
ẢNH: AFP
Hãng AFP ngày 25.12 đưa tin Quốc hội Algeria vừa nhất trí thông qua một luật tuyên bố việc Pháp đô hộ nước này là một tội ác, đồng thời yêu cầu lời xin lỗi và bồi thường. Paris đã lên án động thái này là "mang tính thù địch".
Đứng trong phòng họp, các nhà lập pháp quàng khăn mang màu sắc quốc kỳ hô vang "Algeria muôn năm", khi họ vỗ tay tán thưởng việc thông qua dự luật trong đó nêu rõ Pháp phải chịu "trách nhiệm pháp lý về quá khứ thuộc địa của mình ở Algeria và những thảm kịch mà nó gây ra".
Cuộc bỏ phiếu diễn ra trong bối cảnh hai nước đang vướng vào một cuộc khủng hoảng ngoại giao lớn. Dù chủ yếu mang tính biểu tượng, động thái này vẫn có ý nghĩa chính trị quan trọng, theo giới phân tích.
Trước cuộc bỏ phiếu, Chủ tịch Quốc hội Algeria Brahim Boughali nói động thái này sẽ gửi "một thông điệp rõ ràng, cả trong và ngoài nước, rằng ký ức quốc gia của Algeria không thể bị xóa bỏ cũng không thể thương lượng".
Luật này liệt kê "tội ác của thời kỳ thực dân Pháp", bao gồm các vụ thử hạt nhân, giết người ngoài pháp luật, "tra tấn thể xác, tinh thần" và "cướp bóc tài nguyên một cách có hệ thống".
Văn bản này nêu rõ rằng "việc bồi thường đầy đủ và công bằng cho tất cả các thiệt hại vật chất và tinh thần do thực dân Pháp gây ra là quyền bất khả xâm phạm của nhà nước và nhân dân Algeria".
Một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Pháp lên án việc thông qua luật này là phản tác dụng đối với "mong muốn nối lại đối thoại Pháp-Algeria và làm dịu các cuộc thảo luận về các vấn đề lịch sử".
Quan chức này cho biết Paris "không bình luận về chính trị nội bộ của Algeria", nhưng nhấn mạnh đến "những nỗ lực đã được triển khai" của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhằm thành lập một ủy ban các nhà sử học để nghiên cứu giai đoạn cai trị thuộc địa.
Sự cai trị của Pháp đối với Algeria từ năm 1830-1962 vẫn là vấn đề nhạy cảm trong quan hệ giữa hai nước. Giai đoạn này xảy ra các vụ thảm sát hàng loạt và những đợt trục xuất quy mô lớn, kéo dài cho đến cuộc chiến giành độc lập đẫm máu giai đoạn 1954-1962.
Algeria cho biết cuộc chiến đã khiến 1,5 triệu người thiệt mạng, trong khi các nhà sử học Pháp đưa ra con số thấp hơn, tổng cộng khoảng 500.000 người chết, trong đó có 400.000 người Algeria.
Tổng thống Macron trước đây từng thừa nhận việc Pháp thuộc địa hóa Algeria là một "tội ác chống lại loài người", nhưng chưa đưa ra lời xin lỗi chính thức.
Khi được hỏi vào tuần trước về cuộc bỏ phiếu này, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Pháp Pascal Confavreux cho biết ông sẽ không bình luận về "các cuộc tranh luận chính trị đang diễn ra tại các quốc gia khác".
