Sau Đèo Cả, Sơn Hải và Vidifi, Công ty CP đầu tư và xây dựng giao thông Phương Thành vừa có văn bản đề xuất được giao mở rộng 203 km cao tốc Bắc - Nam theo hình thức PPP với tổng vốn đầu tư 20.327 tỉ đồng.

"Cuộc đua" mở rộng cao tốc Bắc - Nam đang nóng với nhiều doanh nghiệp lớn đề xuất tham gia
ẢNH: T.N
Theo đó, Công ty Phương Thành đề xuất nghiên cứu và đầu tư hoàn chỉnh Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông đoạn Vũng Áng - Bùng - Vạn Ninh (chiều dài 104 km) và đoạn Phan Thiết - Dầu Giây (chiều dài 99 km).
Đây là 2 dự án thành phần khi kết hợp có thể bổ trợ cho nhau, tạo thành một dự án có phương án tài chính khả thi (Phan Thiết - Dầu Giây có tổng mức đầu tư khoảng 4.381 tỉ đồng, Vũng Áng - Bùng - Vạn Ninh có tổng mức đầu tư khoảng 15.946 tỉ đồng).
Trước đó, 2 đoạn tuyến này Công ty Phương Thành đều tham gia với vai trò đứng đầu liên danh nhà thầu thi công các gói thầu lớn. Lãnh đạo doanh nghiệp cam kết không sử dụng vốn ngân sách nhà nước và chịu mọi chi phí nếu dự án không được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Tổng công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính Việt Nam (Vidifi) cũng đề xuất Thủ tướng Chính phủ cho phép được tham gia dự án khu vực phía bắc (gồm các đoạn tuyến: Mai Sơn - QL45, QL45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng, Vũng Áng - Bùng) với tổng chiều dài khoảng 300 km, tổng mức đầu tư khoảng 45.375 tỉ đồng, theo phương thức PPP (hoặc theo phương thức khác do cấp có thẩm quyền quyết định).
Vidifi cũng cam kết không sử dụng vốn ngân sách nhà nước.
Trước đó, Tập đoàn Sơn Hải mong muốn được giao làm đơn vị đầu mối để triển khai trọn gói các đoạn tuyến: Hoài Nhơn - Quy Nhơn, Quy Nhơn - Chí Thạnh, Chí Thạnh - Vân Phong, Vân Phong - Nha Trang. Doanh nghiệp này cam kết tự thu xếp toàn bộ nguồn vốn, thời gian thi công không quá 24 tháng và bảo hành công trình trong 10 năm.
Tập đoàn Đèo Cả thì kiến nghị được liên danh với một số doanh nghiệp lớn như VEC, VIDIFI… lập đề xuất dự án thành phần 1 (từ Mai Sơn đến Hoài Nhơn, dài 651 km) và thành phần 3 (từ Cam Lâm đến Dầu Giây, dài 278 km). Đồng thời, giao Tập đoàn Sơn Hải lập đề xuất dự án thành phần 2 (từ Hoài Nhơn đến Cam Lâm, dài 312 km).
Cần phân chia các dự án thành phần phù hợp
Đánh giá về "cuộc đua" mở rộng cao tốc Bắc - Nam, theo PGS-TS Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam (VARSI), việc các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực giao thông mạnh dạn gửi văn bản đề xuất tham gia cho thấy sự lan tỏa của Nghị quyết 68 về kích hoạt doanh nghiệp tư nhân.
Trước đây, dự án cao tốc Bắc - Nam phía đông chủ yếu theo hình thức đầu tư công. Tuy nhiên, chủ trương của Chính phủ là chuyển sang đầu tư PPP, huy động nguồn lực của xã hội và các doanh nghiệp tư nhân.
PGS-TS Trần Chủng cũng đánh giá 4 doanh nghiệp đăng ký tham gia mở rộng đều đã có các dự án giao thông lớn, minh chứng cho kinh nghiệm triển khai cũng như năng lực tài chính.
Ông cũng khuyến nghị Bộ Xây dựng cần phân chia các dự án thích hợp, không tạo ra thách thức với các doanh nghiệp. Ví dụ, tỷ lệ góp vốn, các dự án thành phần dưới 20.000 tỉ đồng sẽ phù hợp hơn so với các dự án 30.000 - 40.000 tỉ đồng. Các dự án PPP tỷ lệ vốn chủ sở hữu 15%, còn lại là vốn vay. Nếu vay quá lớn thì các ngân hàng cũng rất e ngại.
"Cần phân chia dự án mở rộng cao tốc Bắc - Nam thành các dự án thành phần với tổng vốn thích hợp, vừa hấp dẫn nhà đầu tư vừa dễ vay vốn ngân hàng hơn", ông Chủng nêu.
Đặc biệt, để mở rộng hoàn chỉnh 6 làn xe, chuyên gia này khuyến cáo việc thi công sẽ khó hơn làm một tuyến mới. Các nhà thầu sẽ phải vừa thi công, vừa khai thác, phải đảm bảo an toàn cho công trình đang vận hành. Về kỹ thuật, xây mới công trình bên cạnh công trình hiện hữu phải tính toán độ lún và đảm bảo chất lượng cho công trình.