Nghịch lý đường mở tới đâu lại tắc tới đó
UBND TP.HCM vừa ban hành Quyết định duyệt kế hoạch thi tuyển phương án kiến trúc hạng mục cầu vượt tuyến chính (đường trên cao) thuộc dự án thành phần 2, nâng cấp đường trục Bắc - Nam. Đoạn nâng cấp nằm trên trục đường Nguyễn Hữu Thọ từ Nguyễn Văn Linh đến cao tốc Bến Lức - Long Thành có chiều dài khoảng 8 km, tổng mức đầu tư gần 9.894 tỉ đồng. Riêng dự án thành phần 2 có mức đầu tư hơn 6.100 tỉ đồng, trong đó mở rộng mặt đường lên 60 m, đáp ứng 10 làn xe. Phạm vi thi tuyển theo yêu cầu của UBND TP là hơn 6,6 km đường sẽ được xây dựng trên cao (cầu cạn) với quy mô 4 làn xe trên đường Nguyễn Hữu Thọ, đoạn từ cầu Rạch Đĩa đến gần nút giao cao tốc Bến Lức - Long Thành, vận tốc thiết kế 80 km/giờ. Tổng diện tích chiếm đất của tuyến đường trên cao khoảng 49,8 ha. Phía dưới mặt đất bố trí các tuyến đường song hành hai bên, mỗi bên 3 làn xe, tốc độ tối đa 60 km/giờ. Trên tuyến có 2 nút giao quan trọng tại đường Nguyễn Văn Linh và cao tốc Bến Lức - Long Thành.
Đường Nguyễn Hữu Thọ là điểm đen ùn tắc giao thông cửa ngõ phía nam TP.HCM
Ảnh: Ngọc Dương
Thông tin có thêm tuyến đường mới khiến hàng vạn người dân đang sinh sống ở khu vực H.Nhà Bè và Q.7 (cũ) như nắng hạn gặp mưa rào. Bởi đường Nguyễn Hữu Thọ thời gian qua thường xuyên ùn tắc, nhất là khung giờ cao điểm sáng và chiều. Đặc biệt sau khi mở rộng nút giao Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ, diện tích mặt đường nhỏ khiến đường Nguyễn Hữu Thọ càng trở thành nút thắt cổ chai cửa ngõ khu Nam TP.
Đáng nói, trong 2 năm qua, cửa ngõ phía nam TP.HCM là một trong những khu vực có nhiều dự án giao thông trọng điểm được đưa vào sử dụng nhất như cầu Long Kiểng; cầu Rạch Đĩa nối dài đường Lê Văn Lương kéo ra Nguyễn Văn Linh; hầm chui nút giao Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ - nút giao lớn nhất khu Nam TP… Thế nhưng, dù mở đường xây cầu thì kẹt vẫn hoàn kẹt.
Chị Thanh Tuyền (xã Nhà Bè) than phiền: "Đường Nguyễn Hữu Thọ kéo từ xã Nhà Bè tới hết cầu Kênh Tẻ sang tới P.Khánh Hội, xe ô tô gần như chỉ có thể lưu thông trên 1 làn nên nối đuôi nhau nhích từng bước. Chưa kể tới mỗi ngã ba, ngã tư như cái bình đang thắt ở cổ lại phình ra được chút, rồi qua nút giao lại thắt tiếp. Cứ như vậy, ô tô, xe máy di chuyển lộn xộn, chậm chạp. Đường Nguyễn Hữu Thọ đoạn từ cầu Bạch Đằng tới cầu Kênh Tẻ vẫn là nỗi ám ảnh mỗi ngày của những ai đi qua đây".
Tình trạng ùn tắc nghiêm trọng trên cầu Rạch Đĩa 2
Ảnh: H.M
"Đó là lúc bình thường, còn đi trúng cao điểm thì phải gọi là kinh khủng. Bình thường tới gần nút giao Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ xe mới dồn lại, giờ xe vây kín đường Nguyễn Hữu Thọ hơn 2 km từ đoạn giao với đường Đông - Tây. Bình thường cầu Rạch Đĩa 2 kẹt thì vòng qua cầu Rạch Đĩa đi vòng ra nút giao cũng được, nhưng đi sáng sớm thì đừng mong. Đường Lê Văn Lương vốn đã nhỏ, 2 xe hơi đi ngược chiều còn chật, lại thêm chợ dân sinh, hàng quán 2 bên nên vận tốc không quá 10 km/giờ. Qua tới chân cầu, chỉ khoảng 30 m đường nối ra tới Nguyễn Văn Linh mà tôi đi mất gần 20 phút, vì ngoài đường Nguyễn Văn Linh cũng đang kẹt cứng, không xe nào đâm ra nổi. Ra tới vòng xoay, cảnh tượng xe cộ xâm chiếm toàn bộ các ngả đường lại tái hiện, nhưng ở mức trầm trọng hơn nhiều. Cứ vịn ga từng chút một, tôi khởi hành từ 7 giờ sáng mà tới 8 giờ 20 mới tới được cơ quan, tốn quá nhiều thời gian cho quãng đường 8 km. Đường cứ báo mở liên tục mà ngày nào cũng kẹt xe nên chúng tôi rất mệt mỏi, bực bội", chị Thanh Tuyền cám cảnh.
Lỗi tại… đèn giao thông ?
Theo phản ánh của người dân, phần gây ức chế nhất là hệ thống tín hiệu đèn giao thông và phương án điều tiết tại các khu vực nút giao dọc đường Nguyễn Hữu Thọ. Cụ thể, dòng phương tiện di chuyển từ Nhà Bè hướng về Nguyễn Văn Linh, khi qua cầu Rạch Đĩa 2 thì gặp ngay xe tải và xe container rẽ phải. Mỗi xe rẽ phải như vậy làm cho tất cả các phương tiện xe máy và một phần ô tô bị nghẽn lại ít nhất 15 hoặc 20 giây đèn xanh. Chỉ cần vài chiếc xe lớn rẽ phải đã mất hết nửa số giây đèn xanh để được đi thẳng. Trong khi đó, mỗi lượt đèn đỏ các tài xế phải chờ tới 100 giây, đôi khi tới hơn 2 phút, lượng xe dồn lại quá đông rồi đèn xanh chỉ có khoảng 58 giây. Đó là xung đột thứ nhất. Vừa thoát khỏi các xe rẽ phải thì dòng phương tiện đi thẳng lại gặp ngay các phương tiện rẽ trái từ giữa giao lộ, mất thêm 10 - 20 giây tùy theo số lượng phương tiện rẽ trái nhiều hay ít và tùy theo phương tiện rẽ trái có bị xung đột lâu với các phương tiện đi thẳng, chặn đầu xe rẽ không qua ngay được. Lúc này các phương tiện đi thẳng đành phải chôn chân để chờ xe quẹo trái đi qua hết thì mới đi thẳng tiếp được. Sau đó, đến giữa giao lộ, tình trạng xe máy rẽ trái chặn dòng ô tô đi thẳng lại tiếp diễn. Chỉ 1 nút giao mà có tới 3 xung đột, phương tiện được phép rẽ trái khi đèn đỏ khiến mỗi lượt lưu thông vô cùng lộn xộn.
Nút giao Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ hỗn độn các dòng xe xung đột
Ảnh: H.M
Tương tự, tới nút giao Nguyễn Hữu Thọ - Nguyễn Thị Thập, đèn đỏ cũng được điều chỉnh tới gần 100 giây, trong khi đèn xanh chỉ hơn 40 giây. Có nhiều thời điểm, lực lượng chức năng điều chỉnh đèn xanh, đèn đỏ không hiện giây nhưng thay đổi liên tục khiến lượng phương tiện vốn đã di chuyển chậm lại càng thêm bị động.
PGS-TS Hồ Thanh Phong, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Quốc tế - ĐH Quốc gia TP.HCM, nhìn nhận hệ thống tín hiệu giao thông là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng kẹt xe tại TP.HCM, nhất là tại những nút giao lớn, khu vực cửa ngõ như khu nam TP. Bên cạnh việc hoàn thiện hạ tầng, ông Hồ Thanh Phong cho rằng cần điều chỉnh lại hệ thống đèn tín hiệu giao thông cho phù hợp. Mỗi một tuyến đường mở ra thì thời lượng đèn như cũ sẽ không còn đáp ứng tốt. Cần lưu ý là pha đèn phải tương ứng cho các hướng di chuyển (thời gian xanh cộng thời gian vàng ở chiều này bằng thời gian đỏ ở chiều kia với ngã tư). Đặc biệt, không để việc điều tiết giao thông thực hiện bằng cách điều chỉnh thời gian bằng tay bởi người điều chỉnh chỉ thấy được thực trạng giao thông tại khu vực đó, không có thông tin chính xác về các khu vực khác trên trục đường. Cần áp dụng triệt để công nghệ, tính toán, đo đếm xe để điều chỉnh lại hệ thống đèn tín hiệu giao thông hiện nay trên địa bàn toàn TP.
Cần áp dụng triệt để công nghệ AI để hỗ trợ CSGT. Một anh cảnh sát đứng ở giao lộ A, không thể nắm tình hình phương tiện tại giao lộ B cách đó phía trước vài trăm mét hoặc giao lộ C ở phía sau khoảng vài trăm mét. Trong bán kính khu vực khoảng 2 km, những chiếc drone (máy bay không người lái) có thể hỗ trợ hình ảnh, kết hợp cùng AI đếm lượng xe ngay lập tức để cho ra kịch bản giao thông tốt nhất cho CSGT: chỗ nào cần kéo dài đèn xanh, chỗ nào cần tăng thời lượng đèn đỏ; nên nhanh chóng áp dụng công nghệ này.
PGS-TS Hồ Thanh Phong
