Metro, cao tốc mở không gian phát triển cho thành phố
Từ 7 giờ sáng qua 19.12, tuyến phà Bình Khánh nối từ trung tâm TP.HCM tới đặc khu Cần Giờ đã nườm nượp xe cộ. Những chiếc xe chở các đoàn đại biểu nối nhau chạy thẳng về thị trấn Cần Thạnh (cũ), nơi diễn ra Lễ động thổ dự án tuyến metro Bến Thành - Cần Giờ, công trình đường sắt tốc độ cao đầu tiên tại VN. Cũng tại khu vực này cách đây 8 tháng, khu đô thị lấn biển đẳng cấp quốc tế Vinhomes Green Paradise Cần Giờ đã bấm nút khởi công. Sau gần 2 thập niên mòn mỏi chờ đợi được "đánh thức", người dân huyện đảo chỉ trong 1 năm đã chứng kiến 2 đại dự án nối tiếp triển khai, hiện thực hóa giấc mơ đổi đời.
Dàn máy móc trên công trường lễ động thổ dự án tuyến đường sắt Bến Thành - Cần Giờ
ẢNH: M.Q
Phát biểu tại buổi lễ khởi công, ông Lê Khắc Hiệp, Phó chủ tịch Tập đoàn Vingroup, cho biết: Tuyến đường sắt Bến Thành - Cần Giờ có điểm đầu từ Bến Thành - trung tâm của lịch sử, văn hóa và nhịp sống đô thị sôi động; kết thúc tại Vinhomes Green Paradise Cần Giờ - vùng đất sinh thái đầy tiềm năng của thành phố. Với vận tốc thiết kế 350 km/giờ, công trình khi vận hành thương mại - dự kiến vào quý 4/2028 - sẽ góp phần hiện thực hóa chiến lược phát triển giao thông vận tải quốc gia, đồng thời mở ra không gian phát triển mới cho TP.HCM - một không gian bền vững, tăng trưởng xanh và thịnh vượng dựa trên công nghệ và tri thức. Tuyến đường sắt Bến Thành - Cần Giờ đi vào hoạt động sẽ góp phần cùng TP.HCM vươn tới những chuẩn mực phát triển hiện đại của khu vực và thế giới, giúp người dân được hưởng trọn vẹn những giá trị của hạ tầng tiên tiến, bền vững và nhân văn.
Phối cảnh depot tuyến metro Bến Thành - Cần Giờ
Phó chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường đánh giá: Lễ động thổ tuyến đường sắt Bến Thành - Cần Giờ là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của TP.HCM và vùng kinh tế trọng điểm phía nam trong bối cảnh mới, không gian phát triển mới với những yêu cầu mang tính chiến lược về không gian đô thị, mô hình kinh tế và chất lượng sống.
Đây là công trình hạ tầng giao thông có quy mô đặc biệt lớn, công nghệ hiện đại, kỹ thuật phức tạp, có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển kinh tế - xã hội, phát triển công nghiệp đường sắt, an toàn và lợi ích cộng đồng của TP.HCM. Đồng thời, kết nối khu vực trung tâm thành phố với Cần Giờ và định hướng kết nối với Khu đô thị du lịch biển Vũng Tàu.
"Không chỉ là một dự án hạ tầng, tuyến metro Bến Thành - Cần Giờ còn là minh chứng của tinh thần đổi mới sáng tạo, vốn là truyền thống quý báu của thành phố, đồng thời cho thấy năng lực thực thi của chính quyền thành phố khi có sự phối hợp nhịp nhàng giữa Nhà nước và khu vực tư nhân theo tinh thần Nghị quyết 68. Công trình sẽ là một biểu tượng mới của thành phố, mở ra kỷ nguyên mới để phát triển đường sắt tốc độ cao và công nghiệp đường sắt tại VN", ông Bùi Xuân Cường nhấn mạnh.
Nếu như tuyến đường sắt metro Bến Thành - Cần Giờ mở không gian mới cho TP.HCM đột phá kinh tế biển thì tuyến cao tốc TP.HCM - Mộc Bài cũng khởi công ngày 19.12 góp phần hình thành chuỗi công nghiệp - đô thị nối Mộc Bài - TP.HCM - cảng Cái Mép - Thị Vải, gắn với hành lang kinh tế Xuyên Á.
Theo ông Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP.HCM, dự án xây dựng đường cao tốc TP.HCM - Mộc Bài (giai đoạn 1) theo phương thức đối tác công tư (hợp đồng BOT) là dự án trọng điểm quốc gia. Tuyến đường dài gần 51 km, tổng mức đầu tư hơn 19.600 tỉ đồng, dự kiến hoàn thành cuối năm 2027. Có cao tốc nối thẳng tới Tây Ninh, tuyến QL22 thời gian qua oằn mình gánh lượng phương tiện quá tải sẽ thoát cảnh ùn tắc triền miên. Mạng lưới hạ tầng giao thông kết nối TP.HCM với cửa khẩu Mộc Bài sẽ chính thức hoàn chỉnh, đồng bộ với các tuyến đường Vành đai 3, Vành đai 4; góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội TP.HCM, Tây Ninh và vùng Đông Nam bộ.
Đổi màu bức tranh giao thông đô thị
Cũng nằm trong nhóm các dự án khởi công, khánh thành chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, 2 đoạn thuộc Vành đai 2 TP.HCM sau bao năm tắc nghẽn đã chính thức khởi động. Sau khi hoàn thành 2 dự án này, tuyến Vành đai trọng điểm của thành phố sẽ có thêm khoảng 6 km. Đến cuối năm 2026, 2,7 km dự án đoạn 3 Vành đai 2 (từ nút giao Gò Dưa đến đường Phạm Văn Đồng) cũng dự kiến về đích, kéo gần vòng khép Vành đai 2, mở lối thoát kẹt xe cho cửa ngõ phía đông.
Phối cảnh cao tốc TP.HCM - Mộc Bài
Cùng ngày, Vành đai 3 TP.HCM đoạn trên cao đi qua khu đô thị Vinhomes Grand Park dài 14,7 km cũng đã thông xe kỹ thuật, cùng 5 km đoạn qua Đồng Nai, 3,1 km qua Bình Dương trước đây và 6,4 km qua Tây Ninh. Các đơn vị cũng đang nỗ lực hoàn thiện các đoạn tuyến, sớm chính thức đưa vào khai thác để giảm tải cho giao thông khu vực phía đông.
Nếu như cao tốc, Vành đai "gánh" trách nhiệm kết nối liên vùng, giải tỏa giao thông vòng ngoài thì phía trong nội đô, tình trạng giao thông cả khu nam và vùng lõi Q.4, Q.1 cũ cũng được kỳ vọng "lột xác" sau khi dự án cầu đường Nguyễn Khoái hoàn thành. Với tổng vốn đầu tư 3.724 tỉ đồng, công trình gồm hệ thống cầu vượt bằng bê tông dài hơn 2,5 km nối khu vực Q.7 cũ, vượt kênh Tẻ và rạch Bến Nghé qua Q.1 cũ. Ngoài cầu chính, dự án còn bao gồm hàng loạt hạng mục kết nối quan trọng như đường đầu cầu dài hơn 1,1 km, đường gom Nguyễn Khoái dài 626 m; hai đường gom Hoàng Trọng Mậu dài 222 m, rộng 9 m mỗi bên và cải tạo, mở rộng đường Võ Văn Kiệt về phía rạch Bến Nghé dài 863 m. Theo kế hoạch, TP.HCM sẽ hoàn thành dự án vào cuối năm 2027. Lúc này, cầu đường Nguyễn Khoái sẽ hình thành trục giao thông mới giúp phương tiện di chuyển liên thông từ Q.7 đến Q.1 cũ, kết nối trực tiếp với đại lộ Võ Văn Kiệt, giúp giảm tải cho các tuyến đường hiện hữu và góp phần hoàn thiện hạ tầng giao thông khu vực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội giữa các quận trung tâm và khu nam.
Ngoài ra, cầu Kênh Ngang số 1 (P.Phú Định) được xây dựng sẽ đáp ứng nhu cầu giao thông tại khu vực, giảm ùn tắc và tai nạn giao thông, từng bước thực hiện quy hoạch phát triển giao thông vận tải cho Q.8 (cũ) và TP.HCM. Đồng thời, cải thiện môi trường sống, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực.
Lãnh đạo thành phố kỳ vọng hàng loạt công trình hạ tầng chiến lược đồng loạt khởi công, quyết tâm về đích đúng kế hoạch sẽ lột xác hệ thống giao thông TP hiện đại, đô thị văn minh, tạo nền tảng vững chắc để đột phá kinh tế trong giai đoạn mới.
Metro Bến Thành - Cần Giờ quyết lập kỳ tích tiến độ
VinSpeed dự kiến hoàn thành và đưa vào khai thác vận hành tuyến metro Bến Thành - Cần Giờ trong năm 2028. Nếu thực hiện được, đây sẽ là kỳ tích mới về tiến độ xây dựng hạ tầng tại VN.
Để thực hiện đầu tư dự án đảm bảo tiến độ, chất lượng, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường đề nghị các sở, ngành huy động tối đa hệ thống chính trị, tập trung thực hiện các thủ tục đầu tư xây dựng, làm việc với tinh thần "vừa chạy vừa xếp hàng", rút ngắn tối đa thời gian thực hiện các thủ tục liên quan thuộc trách nhiệm thành phố để hỗ trợ nhà đầu tư. Cấp ủy, chính quyền địa phương nơi dự án đi qua phải xem công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư là nhiệm vụ chính trị trọng tâm; huy động hệ thống chính trị vào cuộc vận động người dân ủng hộ, đồng thuận, bàn giao mặt bằng.
