Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 278 phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 9.2025.
Tại phiên họp, liên quan dự án luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Chính phủ cho rằng, luật cần quy định rõ thu nhập từ hoạt động giao dịch mua bán vàng thuộc đối tượng chịu thuế để nâng cao tính minh bạch của thị trường, hạn chế đầu cơ vàng; giao Bộ Tài chính phối hợp Ngân hàng Nhà nước thống nhất nội dung này trong dự thảo luật.
Chính phủ cho rằng, luật Thuế thu nhập cá nhân cần quy định rõ thu nhập từ hoạt động giao dịch mua bán vàng thuộc đối tượng chịu thuế
ẢNH: NGỌC THẮNG
Trao đổi với Thanh Niên, ông Nguyễn Văn Được, Trưởng ban Chính sách của Hội Tư vấn và Đại lý thuế TP.HCM, Tổng giám đốc Công ty TNHH Kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín, phản ánh hoạt động kinh doanh vàng tại Việt Nam hiện nay chịu sự điều chỉnh của nhiều chính sách thuế quan trọng.
Đó là thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp. Việc các cơ quan chức năng nghiên cứu bổ sung các sắc thuế đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh vàng là cần thiết nhằm mở rộng cơ sở thu.
Từ trước tới nay, trên thị trường vàng trang sức, mỹ nghệ, vàng đã được pha trộn với các kim loại khác và chế tác thành sản phẩm hoàn chỉnh, nên được xem như một loại hàng hóa. Trong trường hợp này, vàng chịu các loại thuế như thuế giá trị gia tăng, thuế xuất khẩu, nếu thuộc về các doanh nghiệp kinh doanh thì còn chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.
Với vàng miếng, theo khoản 22 và khoản 25 điều 5 luật Thuế giá trị gia tăng, vàng dạng thỏi, miếng chưa được chế tác thành sản phẩm mỹ nghệ, đồ trang sức hay sản phẩm khác ở khâu nhập khẩu và là tài sản của cá nhân không kinh doanh thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng.
Pháp luật hiện hành cũng quy định rõ, doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân nhập khẩu và bán ra vàng miếng thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng.
Tuy nhiên, nếu chuyển hướng coi vàng miếng là hàng hóa, ông Được đề nghị xem xét sửa luật để áp dụng thuế giá trị gia tăng 10% ở khâu nhập khẩu và bán vàng miếng với doanh nghiệp kinh doanh vàng.
Với cá nhân mua bán vàng miếng, mức thuế là 1,5% (trong đó, thuế giá trị gia tăng là 1% và thuế thu nhập cá nhân là 0,5%, theo luật hiện hành thì không chịu thuế giá trị gia tăng 1%). Tổ chức kinh doanh vàng sẽ tiến hành tạm khấu trừ thuế khi giao dịch.
"Đánh thuế như vậy khiến kênh đầu tư này giảm độ hấp dẫn, nhiều người sẽ cân nhắc để lựa chọn kênh đầu tư phù hợp. Tiền nhàn rỗi có thể gửi tiết kiệm ngân hàng, đầu tư vào sản xuất kinh doanh, việc điều tiết diễn ra tự nhiên.
Đánh thuế kết hợp xuất hóa đơn điện tử khi giao dịch vàng sẽ góp phần tăng thu ngân sách nhà nước, hạn chế đầu cơ vàng, kiểm soát được thị trường. Trong tương lai cũng cần hình thành sàn giao dịch vàng. Khi có sàn giao dịch vàng, mọi thứ công khai, minh bạch hơn thì có thể tính toán điều chỉnh lại cơ chế, mức thuế", ông Được nhấn mạnh.
Đề xuất đánh thuế với thu nhập từ mua bán 1 lượng vàng
Theo chuyên gia thuế Nguyễn Ngọc Tú, giảng viên Trường đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội, nên đánh thuế thu nhập cá nhân với thu nhập từ mua bán vàng ở mức 1,5%. Ví dụ, khi bán 1 lượng vàng với giá 128 triệu đồng, thuế suất 1,5% nghĩa là sẽ phải nộp thuế khoảng 1,9 triệu đồng.
Đánh thuế với thu nhập từ mua bán vàng sẽ góp phần hạn chế tối đa đầu cơ vàng
ẢNH: ĐAN THANH
"Giao dịch 1 lượng, số thuế là 1,9 triệu đồng, 10 lượng thuế là 19 triệu đồng, 100 lượng thuế sẽ là 190 triệu đồng, lỗ hay lãi cũng phải nộp. Như vậy, người đầu cơ, lướt sóng vàng sẽ phải cân nhắc.
Kinh doanh thì phải đảm bảo có lãi, nếu dồn tiền vào vàng không thu về lợi nhuận như mong muốn, họ sẽ tính toán để đầu tư vào các lĩnh vực khác như gửi tiết kiệm, đưa tiền vào hoạt động sản xuất, kinh doanh…", ông Tú nói.
Vị chuyên gia đề xuất nên đánh thuế với thu nhập từ mua bán 1 lượng vàng trở lên. Ở góc độ thời gian áp dụng, theo ông Tú, "càng sớm càng tốt, ngay trong năm nay", nhằm nhanh chóng ổn định thị trường vàng, kéo giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới, hạn chế tối đa việc đầu cơ vàng.
