NSƯT Ngọc Thu từng được đạo diễn NSND Nguyễn Khánh Dư chọn đóng chính trong phim điện ảnh Mẹ vắng nhà (1979), chuyển thể từ truyện ngắn Người mẹ cầm súng và Mẹ vắng nhà của nhà văn Nguyễn Thi. Bộ phim là một trong những tác phẩm tiêu biểu của điện ảnh cách mạng Việt Nam. Trong bộ phim ấy, Ngọc Thu khi đó mới 23 tuổi, vừa tốt nghiệp Trường Sân khấu - Điện ảnh, chưa lập gia đình, được giao vai chính chị Út Tịch, nguyên mẫu là nữ anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

NSƯT Ngọc Thu ở tuổi gần 70
ẢNH: FBNV
Để hóa thân, nữ nghệ sĩ trẻ cùng đoàn phim đã về tận quê hương chị Út Tịch, sống giữa bà con để học dáng đi, cử chỉ, giọng nói Nam bộ. Bà kể lại, cảnh khiến mình ngượng nhất là cảnh cho con bú. Lúc đó bà vẫn phải thực hiện mọi động tác như một người mẹ ngoài đời. Chính sự nhập vai đến tận cùng đã giúp hình tượng chị Út Tịch đi vào ký ức nhiều thế hệ khán giả và trở thành "vai để đời" của NSƯT Ngọc Thu.

Vai chị Út Tịch do NSƯT Ngọc Thu đóng trong Mẹ vắng nhà
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH
Sau Mẹ vắng nhà, bà còn tham gia một số phim khác của Hãng phim truyện Việt Nam nhưng chính bà cũng thừa nhận chưa có vai nào vượt qua được cái bóng Út Tịch. Bà coi đó là may mắn khi đã có một vai diễn đủ lớn trong đời.
Không chỉ được nhớ đến vì vai diễn, nghệ sĩ Ngọc Thu còn khiến nhiều người ngưỡng mộ bởi cuộc hôn nhân bền chặt với NSND Bùi Bài Bình. Cả hai là bạn học cùng lớp tại Trường Sân khấu - Điện ảnh, rồi nên duyên vợ chồng vào năm 1981.

Nhan sắc NSƯT Ngọc Thu thời trẻ
ẢNH: FBNV
Thời ấy thu nhập bấp bênh khiến gia đình không ít lần lao đao. Trong khi Bùi Bài Bình thường xuyên đi quay xa nhà, Ngọc Thu vừa làm nghề, vừa lo mọi việc lớn nhỏ. Trước áp lực mưu sinh, bà đưa ra một quyết định quan trọng: rút lui khỏi phim trường, mở một quán cà phê nhỏ ngay tại nhà để cải thiện kinh tế và có thời gian chăm sóc gia đình. Bà gần như một tay quán xuyến từ đi chợ, pha chế, phục vụ khách đến đón con, nấu cơm.
Hiện tại ở tuổi gần 70, bà thường xuất hiện trong những bức ảnh gia đình giản dị, với nụ cười hiền lành, phúc hậu. Trên trang cá nhân, nữ nghệ sĩ dành nhiều thời gian cho bạn bè, đi du lịch. NSƯT Ngọc Thu có mối quan hệ thân thiết với NSƯT Thanh Quý nên họ thường xuyên xuất hiện trong những bữa tiệc trà, đi du lịch cùng nhau.

Vợ chồng NSƯT Ngọc Thu - NSND Bùi Bài Bình chụp cùng các nghệ sĩ trẻ
ẢNH: FBNV
NSƯT Ngọc Thu chia sẻ rằng dù rời xa màn ảnh, bà không nuối tiếc. Với bà, nghệ sĩ cũng là người lao động. Khi thu nhập từ nghề diễn không đủ, việc chuyển sang kinh doanh nhỏ là điều bình thường. Nhưng điều bà giữ được là sự chỉn chu: đóng phim thì hết mình, bán cà phê cũng phải tử tế để khách quý mà quay lại.