Nhiều năm qua, tuy còn gặp không ít khó khăn về nguồn lực nhưng ngành y tế TP.HCM đã và đang nỗ lực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số hướng đến xây dựng hệ thống y tế thông minh. Điều này mang lại dịch vụ chăm sóc sức khỏe ngày càng hiệu quả và tiện lợi hơn cho người dân.
PGS-TS Tăng Chí Thượng
ẢNH: DUY TÍNH
PV Thanh Niên vừa có cuộc phỏng vấn PGS-TS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, xoay quanh vấn đề trên.
Sự chuyển mình bắt kịp xu hướng thời đại
Ông đánh giá tình hình chuyển đổi số của hệ thống y tế tại TP.HCM hiện ra sao?
Đầu tiên phải nói đến là xây dựng hệ thống hồ sơ bệnh án điện tử (EMR) tại các bệnh viện (BV). Điều đáng mừng là tất cả BV trên địa bàn TP.HCM đều nhận thức được xu hướng tất yếu về triển khai hồ sơ bệnh án điện tử vì giúp lưu trữ thông tin bệnh nhân (BN) một cách an toàn, dễ dàng truy xuất và chia sẻ giữa các cơ sở y tế.
Hiện nay, đã có không ít BV chuyển đổi từ hồ sơ giấy sang hồ sơ bệnh án điện tử, tiên phong trong hoạt động này là BV Đại học Y Dược TP.HCM. BV này chính thức công bố triển khai hồ sơ bệnh án điện tử không sử dụng bệnh án giấy quản lý toàn bộ thông tin BN, hỗ trợ bác sĩ (BS) đưa ra quyết định điều trị chính xác hơn nhờ khả năng liên thông dữ liệu, tra cứu nhanh chóng. Ngoài ra, hiện đã có nhiều BV đủ điều kiện triển khai hồ sơ bệnh án điện tử như: BV Nguyễn Tri Phương, BV Nhi đồng Thành phố, BV Trưng Vương, BV Truyền máu - Huyết học, BV Y học cổ truyền, BV Hùng Vương, BV Nhân dân Gia Định, BV Lê Văn Thịnh, BV Răng Hàm Mặt TP.HCM, BV Nhi đồng 1...
Các bệnh viện đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, AI vào chẩn đoán và điều trị bệnh
ẢNH: BVCC
Việc triển khai hồ sơ bệnh án điện tử tại các BV đã giúp rút ngắn thời gian khám chữa bệnh (KCB), giảm thủ tục hành chính, giúp BS có thêm thời gian tập trung vào việc điều trị cho BN, giảm thiểu sai sót y khoa. Việc làm tiếp theo hiện nay chính là kết nối, liên thông dữ liệu về hồ sơ bệnh án điện tử giữa các cơ sở y tế với nhau. Điều này sẽ hỗ trợ tích cực cho công tác điều trị và theo dõi tình trạng sức khỏe của BN toàn diện hơn, tiết kiệm hơn, giảm lãng phí chi phí điều trị.
Tiếp theo là các BV triển khai tư vấn, KCB từ xa (Telemedicine). Ứng dụng Telemedicine kết nối BS KCB ban đầu tại các trạm y tế với BS chuyên khoa tại các BV đa khoa, chuyên khoa tuyến cuối của TP.HCM. Điều này đã góp phần tạo sự an tâm cho người dân khi chọn trạm y tế làm nơi KCB ban đầu. Ngoài ra, còn hỗ trợ chuyên môn từ xa cho BS công tác tại các trạm y tế khi gặp những tình huống khó, hiếm gặp.
Các BV tuyến cuối của TP.HCM còn ứng dụng Telemedicine trong hoạt động hội chẩn, đào tạo từ xa và chia sẻ kinh nghiệm trong công tác KCB với phạm vi y tế vùng giúp nâng cao hiệu quả điều trị, cập nhật phác đồ điều trị. Mới nhất không thể không nhắc đến ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán, điều trị.
AI đồng hành cùng bác sĩ
Theo ông, AI có được xem là cuộc cách mạng trong khám chữa bệnh?
Đến thời điểm này, có thể nói là như vậy!
Dấu ấn đầu tiên về ứng dụng AI tại TP.HCM không thể không nhắc đến chính là sự kiện triển khai máy chụp X-quang phổi có tích hợp AI tại Trạm y tế xã đảo Thạnh An (H.Cần Giờ). Việc ứng dụng AI vào máy chụp X-quang lập tức tầm soát một cách dễ dàng đối với 95 biểu hiện bất thường cho người dân khi họ đến trạm y tế xã khám bệnh… Đồng thời, máy truyền tải hình ảnh và kết quả đến BS chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh của BV tuyến cuối khi BS trạm y tế cần tư vấn. Qua 2 năm triển khai, Ngân hàng Thế giới (World Bank) đánh giá kết quả rất khả quan. Các chuyên gia y tế nhận định việc cung cấp dịch vụ X-quang ngực có hỗ trợ của AI cải thiện sự hài lòng của người bệnh, giảm chi phí liên quan đến dịch vụ X-quang ngực và tăng số người bệnh đến KCB tại trạm y tế xã đảo Thạnh An.
Kế đến là hàng loạt ứng dụng AI tại các BV lớn, cho thấy AI đã thật sự tạo thêm nhiều giá trị tích cực. Điển hình là phẫu thuật robot tại BV Bình Dân. Ứng dụng robot trong sinh thiết xương ở các vị trí khó tiếp cận tại BV Quân Y 175. Ứng dụng AI trong chẩn đoán hình ảnh (X-quang, CT-Scanner, MRI) tại nhiều BV khác, không chỉ cải tiến đáng kể chất lượng và tốc độ chụp mà còn giúp phát hiện các dấu hiệu bệnh sớm. Ứng dụng AI trong lập kế hoạch xạ trị của BV Ung bướu TP.HCM đã mang lại độ chính xác cao và giảm thời gian điều trị. BV Hùng Vương ứng dụng AI trong sàng lọc ung thư cổ tử cung. BV Mắt tầm soát bệnh glôcôm bằng chụp ảnh màu gai thị với ứng dụng phần mềm AI. BV Nhân dân 115 là đơn vị đầu tiên trong nước ứng dụng AI Rapid vào chỉ định can thiệp lấy huyết khối điều trị nhồi máu não cho người bệnh đến sau 6 giờ. BV Đại học Y Dược TP.HCM ứng dụng AI trong siêu âm tim. BV Nguyễn Trãi ứng dụng AI trong phân tích dữ liệu lớn điện tâm đồ lưu động để tầm soát rung nhĩ. BV Nhân dân Gia Định ứng dụng AI trong cảnh báo viêm ruột thừa có biến chứng…
Hệ thống BV tư nhân tại TP.HCM cũng đóng góp nhiều ứng dụng kỹ thuật tiên tiến có tích hợp AI. BV Tâm Anh với phẫu thuật robot AI trong mổ não và tủy sống, nội soi tiêu hóa có AI giúp phát hiện ung thư, bất thường đường tiêu hóa giai đoạn sớm…
Xây dựng nền y tế thông minh là việc phải làm, nhưng để thật sự đạt được y tế thông minh, ngành y và các BV có khó khăn nào cần tháo gỡ?
Dù đã đạt nhiều thành tựu quan trọng, TP.HCM vẫn đối mặt với một số thách thức trong quá trình xây dựng y tế thông minh.
Cụ thể là hạ tầng công nghệ cần được đầu tư nâng cấp để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định và bảo mật dữ liệu. Nhân lực y tế cần được đào tạo chuyên sâu để có thể sử dụng hiệu quả các công nghệ mới. Chính sách và cơ chế phối hợp giữa các sở, ngành cũng cần hoàn thiện để thúc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số trong y tế.
Xây dựng y tế thông minh không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu cấp thiết để nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe người dân. Với chiến lược rõ ràng, sự quyết tâm của ngành y tế và sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp, ngành y tế TP.HCM đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu này.
Ngành y tế TP.HCM phát triển mạnh mẽ
Ngày 25.2, Thành ủy, UBND, HĐND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc TP.HCM tổ chức lễ kỷ niệm 70 năm ngày Thầy thuốc VN (27.2.1955 - 27.2.2025) và đón nhận các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng cấp nhà nước của ngành y tế TP.HCM.
Tại buổi lễ, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Nên nhấn mạnh từ khi đất nước bước vào công cuộc đổi mới, ngành y tế TP.HCM đã có những bước tiến mạnh mẽ, xây dựng được một mạng lưới y tế hiện đại,
trở thành trung tâm chăm sóc sức khỏe hàng đầu của cả nước.
"Hệ thống y tế từ chỗ suy kiệt trong đại dịch Covid-19 đến nay đã được củng cố toàn diện. Đảm bảo số lượng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực y tế, y tế dự phòng và y tế cơ sở. Hoàn thành đưa vào sử dụng 27 bệnh viện, cải tạo hàng trăm trạm y tế phường, xã", Bí thư Thành ủy TP.HCM phát biểu.
Công tác cung ứng thuốc, vật tư và trang thiết bị y tế được quan tâm sát sao. Hệ thống cấp cứu vệ tinh được hình thành, bao phủ khắp địa bàn TP.HCM. Bên cạnh đó, nhiều chính sách an sinh xã hội và dự án nhà ở cho người nghèo được triển khai mạnh mẽ. Đội ngũ nhân lực y tế không chỉ phát triển nhanh chóng về số lượng mà còn đạt được những thành công vượt trội trong nghiên cứu. Ngoài ra, làm chủ các kỹ thuật chuyên sâu, đưa trình độ khoa học - công nghệ lĩnh vực y tế sánh ngang với các nước tiên tiến, điển hình như ghép tạng, phẫu thuật nội soi, tim mạch can thiệp, y học hạt nhân và hỗ trợ sinh sản…
Tại buổi lễ, Sở Y tế TP.HCM đón nhận Huân chương Lao động hạng nhất. Dịp này, 5 lãnh đạo trong Ban giám đốc Sở Y tế TP.HCM nhận Huân chương Lao động.
Du Yên
