Trưa 13.8, xác nhận với Thanh Niên, ông Đỗ Mạnh Tăng, Chánh án Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Hưng Yên, cho biết đã kiến nghị Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) cùng cấp ra kháng nghị bản án sơ thẩm của Tòa án nhân khu vực 5 tỉnh Hưng Yên tuyên phạt ông Thái Khắc Thành (45 tuổi, trú xã Đô Lương, tỉnh Nghệ An) 6 năm tù về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm, với cáo buộc nuôi, bán 13 con gà lôi trắng.
Chính sách pháp luật đã thay đổi
Theo đó, TAND tỉnh Hưng Yên kiến nghị Viện trưởng Viện KSND tỉnh Hưng Yên kháng nghị bản án hình sự sơ thẩm số 35/2025/HSST ngày 8.8.2025 của TAND Khu vực 5 Hưng Yên theo quy định của pháp luật, để TAND tỉnh xem xét lại toàn bộ vụ án và bản án sơ thẩm.
Bị cáo Thái Khắc Thành sau phiên sơ thẩm
ẢNH: MXH
Theo ông Tăng, ngay khi nhận được nhiều thông tin phản ánh khác nhau trên mạng xã hội, ông đã phối hợp với Viện trưởng VKSND cùng cấp và lãnh đạo Công an tỉnh Hưng yên để nắm bắt toàn bộ nội dung vụ án; yêu cầu Chánh án TAND Khu vực 5, Viện trưởng Viện KSND Khu vực 5 và Thẩm phán - Chủ tọa phiên tòa, Kiểm sát viên kiểm sát xét xử và thực hành quyền công tố tại phiên tòa báo cáo giải trình.
Qua nghiên cứu toàn bộ hồ sơ vụ án, bản án hình sự sơ thẩm số 35/2025/HSST ngày 8.8.2025 của TAND Khu vực 5 Hưng Yên và các quy định của pháp luật, thấy rằng cấp sơ thẩm chưa áp dụng Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT ngày 24.6.2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường quy định về quản lý loài nguy cấp, quý, hiếm; nuôi động vật rừng thông thường và thực thi công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (có hiệu lực từ ngày 1.7.2025).
Theo thông tư, tại phụ lục danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm theo quy định gà lôi trắng có tên khoa học là Lophura nycthemera, thuộc nhóm IIB (không còn thuộc nhóm IB theo nghị định số 84 của Chính phủ như khi khởi tố điều tra và truy tố).
Tuy nhiên, bản án sơ thẩm xác định 13 cá thể thu giữ của ông Thái Khắc Thành là "gà lôi trắng là loài chim hiện được ghi nhận trong phụ lục I- nhóm IB, Nghị định số 84/2021/NĐ-CP của Chính Phủ, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2019/NĐ-CP ngày 22.1.2019 của Chính Phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES)" và tuyên bị cáo Thái Khắc Thành phạm tội "vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm" quy định tại điểm b khoản 2 điều 244 bộ luật Hình sự là không đúng với sự thay đổi của chính sách, pháp luật.
Bị cáo được cho tại ngoại thay vì tạm giam
Do Chánh án TAND tỉnh không có thẩm quyền kháng nghị bản án hình sự sơ thẩm theo trình tự phúc thẩm, TAND tỉnh Hưng Yên đã có văn bản kiến nghị Viện trưởng Viện KSND tỉnh Hưng Yên kháng nghị theo thẩm quyền.
Ngày 13.8, Viện trưởng Viện KSND tỉnh Hưng Yên đã đã ra kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm tuyên phạt ông Thành 6 năm tù theo hướng đề nghị hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại.
Cùng ngày, TAND tỉnh Hưng Yên đã ra quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn đối với ông Thái Khắc Thành từ tạm giam sang cho tại ngoại cấm đi khỏi nơi cư trú, chờ xét xử phúc thẩm lại toàn bộ vụ án theo quy định của pháp luật.
Theo hồ sơ vụ án, năm 2022, bị cáo Thành tìm hiểu thông tin trên mạng xã hội, biết gà lôi trắng là động vật nguy cấp, quý hiếm cần được bảo tồn không được nuôi, nhốt, mua bán và có giá trị cao nên nảy sinh ý định mua gà lôi về để nhân giống, bán lấy tiền.
Năm 2024, bị cáo Thành mua 1 con gà lôi trống với giá 4,5 triệu đồng từ một người không quen biết ở Cần Thơ. Sau đó, bị cáo Thành tiếp tục đổi một con chim của mình lấy 2 con gà lôi mái với một người cùng quê Nghệ An, nhằm nuôi chung với cá thể trống để nhân giống.
Quá trình nuôi, bị cáo Thành không đăng ký với cơ quan có thẩm quyền.
Sau đó, các cá thể gà mái đẻ được 3 quả trứng, ấp nở được 10 gà lôi con.
Tháng 3 vừa qua, bị cáo Thành dùng tài khoản Facebook đăng bán gà lôi con, sau đó thống nhất bán cho một người không quen biết với giá 500.000 đồng/con. Do gà còn non, người mua nhờ ông Thành nuôi thêm vài ngày với tiền công 1 triệu đồng.
Khi đã nhận cọc 2 triệu đồng, ông Thành cho 10 cá thể gà lôi con vào 2 thùng giấy, thuê xe ô tô vận chuyển cho người mua.
Khoảng 7 giờ ngày 2.4, khi tài xế chở gà đi giao đến đường ĐH07 thuộc địa phận xã Song An (H.Vũ Thư, Thái Bình cũ, nay là tỉnh Hưng Yên) thì bị công an bắt giữ.
Qua giám định, cơ quan chức năng xác định số gà lôi mà ông Thành nuôi nhốt, mua bán là loài gà lôi trắng, hiện được ghi nhận trong phụ lục I, nhóm IB, Nghị định số 84/2021/NĐ-CP của Chính Phủ; sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2019/NĐ-CP ngày 22.1.2019 của Chính phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý hiếm và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp.
