Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật - Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đề nghị bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa
ẢNH: GIA HÂN
Góp ý với dự thảo Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) sáng 4.6, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật - Tư pháp Hoàng Thanh Tùng hoan nghênh Chính phủ đã tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội, nâng mức công suất điều hòa không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt từ 18.000 BTU lên 24.000 BTU.
"Tuy nhiên, tôi vẫn mong muốn nếu bỏ được thì chúng ta nghiên cứu bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa, chuyển sang thuế môi trường với công nghệ hoặc loại ga điều hòa sử dụng", ông Tùng nêu, và nói thêm, bây giờ điều hòa rất thiết yếu, không chỉ cuộc sống gia đình mà cả cơ quan.
"Thời tiết này mà không có điều hòa thì anh em chắc cũng không làm việc được", ông Tùng nói thêm.
Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cũng băn khoăn với việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa, dù cơ quan soạn thảo đã có tiếp thu, không đánh thuế với điều hòa dưới 24.000 BTU, tức là điều hòa thông dụng.
"Nếu đã xác định điều hòa là mặt hàng tiêu dùng thiết yếu, bắt buộc phải sử dụng rồi thì phải chăng bỏ hết thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa, thay vào đó có thể đánh thuế môi trường", ông Thanh nói.
Báo cáo về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, điều hòa công suất từ 90.000 BTU trở xuống được sử dụng nhiều, tiêu thụ điện lớn, là một tác nhân khiến trái đất nóng lên do chất làm mát trong điều hòa, ảnh hưởng tiêu cực môi trường.
Thứ trưởng Cao Anh Tuấn báo cáo tại phiên họp
ẢNH: GIA HÂN
"Chúng tôi trao đổi với đại sứ quán tại một số nước, thậm chí mấy năm mới xin được cấp phép lắp một cái điều hòa", ông Tuấn dẫn chứng việc một số nước vẫn "siết" điều hòa, cho rằng việc bỏ thuế với điều hòa là vấn đề phải cân nhắc.
Theo ông Tuấn, Chính phủ tiếp thu ý kiến, chỉ đánh thuế từ 18.000 - 90.000 BTU. Tại kỳ họp vừa rồi, nhiều đại biểu vẫn có ý kiến đề nghị nâng mức công suất điều hòa thuộc diện không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Vì thế, cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã có phương án tiếp thu quy định điều hòa từ 24.000 BTU trở xuống sẽ không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi thì cho rằng, xăng và điều hòa đúng là thiết yếu nhưng thực tế vẫn khuyến khích không sử dụng nhiều, sử dụng càng ít càng tốt. Cùng đó, ngay cả điều hòa nhiệt độ dù sử dụng công nghệ hiện đại nhất cũng không thể nói không phát thải mà chỉ ít hơn.
Từ đó, ông Mãi đề nghị nên tiếp cận theo hướng chuyển sang một đầu mối là thuế môi trường, còn mức thuế là bao nhiêu thì sẽ tính toán.
Các nước đều đánh thuế nước giải khát có đường từ 20 - 40%
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật - Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cũng bày tỏ băn khoăn việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có hàm lượng đường từ 5 g/100 ml. Theo ông Tùng, đây là câu chuyện về cơ sở khoa học vì giữa các nhà khoa học cũng còn có ý kiến khác nhau.
"Nếu chúng ta có đầy đủ cơ sở khoa học cho rằng việc sử dụng đường gây hại sức khỏe, tôi đồng ý có thể đánh thuế. Vấn đề này ý kiến còn rất khác nhau, đây là vấn đề khoa học không phải quy định", ông Tùng phân tích.
Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải đề nghị cân nhắc ảnh hưởng của việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường
ẢNH: GIA HÂN
Cũng bày tỏ băn khoăn, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải nói việc đánh giá việc nước giải khát có đường gây bệnh béo phì và các bệnh khác chưa rõ ràng.
Theo bà Hải, khi đánh thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ định hướng thói quen tiêu dùng. Nếu nước giải khát có đường đắt lên, nhưng nhu cầu người sử dụng không thay đổi họ có thể chuyển sang các sản phẩm khác mà chưa thể kiểm soát được chất lượng, chẳng hạn thực phẩm, đồ uống đường phố. "Cái này hết sức cân nhắc bởi nhiều khi có thể ảnh hưởng ngay tới người lao động khi người ta vẫn có nhu cầu", bà Hải nêu.
Giải trình vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn nói, dự thảo luật quy định rõ nước giải khát có hàm lượng đường từ 5 g/100 ml và loại trừ các loại đồ uống như sữa, thực phẩm dạng lỏng sử dụng với mục đích dinh dưỡng, nước khoáng thiên nhiên, sản phẩm từ trái cây tự nhiên…
Ông Tuấn cho biết, việc áp thuế với nước giải khát có được đã được Chính phủ trình nhiều lần nhưng không được thông qua. Trong khi đó, diễn biến khoảng 10 năm qua rất nhanh. Năm 2012 chỉ có 15 quốc gia áp thuế này, nhưng đến nay đã có 107 quốc gia áp dụng.
Về thuế suất, ông Tuấn cho biết, các nước đều đánh thuế 20 - 40% nước giải khát có đường, Bộ Y tế, Tổng hội Y học Việt Nam đều có ý kiến rất quyết liệt, đề nghị đánh thuế. "Bộ Y tế đề xuất đánh thuế cao tới 40%", ông Tuấn cho hay.
Theo ông Tuấn, bước đầu, Bộ Tài chính thiết kế mức thuế suất 8 - 10%, và lùi thời hạn áp dụng tới năm 2027 (8%) và từ 2028 mới tăng lên 10%. "Lộ trình và mức thuế suất so với khu vực thế giới rất hợp lý nhằm tăng nhận thức, dần dần có tác dụng là giảm sử dụng nước giải khát có đường", ông Tuấn nói.
