Sau khi hoàn tất hợp nhất, TP.HCM sẽ còn 91 đơn vị sự nghiệp y tế công lập, đồng thời thành lập mới 168 trạm y tế trực thuộc UBND phường, xã. Cùng với đó, hàng loạt bệnh viện (BV) chuyên sâu mở cơ sở 2 tại xã Cần Giờ, Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu cũ, từng bước hình thành mạng lưới y tế đa cực, phủ đều từ nội đô đến vùng xa, theo tinh thần "không ai bị bỏ lại phía sau".
Khám chữa bệnh với máy móc, thiết bị y tế hiện đại tại BV Từ Dũ cơ sở 2 ở Cần Giờ, TP.HCM
ẢNH: BV
MÔ HÌNH BỆNH VIỆN CƠ SỞ 2 ĐỘC ĐÁO NHẤT CẢ NƯỚC
Xã Cần Giờ có hơn 90.000 dân, xa trung tâm TP.HCM. Người dân nơi đây mỗi khi ốm đau, bệnh tật cần chăm sóc chuyên sâu thì phải di chuyển bằng thuyền đò, phà để đến BV trung tâm. Điều này làm mất thời gian vàng của người bệnh.
Hai năm trước, Sở Y tế TP.HCM đã lên kế hoạch đưa bác sĩ (BS) xuống tận đảo xa của Cần Giờ (xã đảo Thạnh An cũ), cùng sự hỗ trợ của các BV, của công nghệ máy móc. BV Lê Văn Thịnh lập đơn vị thận nhân tạo vệ tinh tại Trung tâm y tế khu vực Cần Giờ… Nhưng như vậy chưa đủ.
Giữa năm 2025, TP.HCM hoàn thành việc hợp nhất với Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu, lãnh đạo TP.HCM chỉ đạo ngành y tế phải mở cơ sở 2, cơ sở 3 của các BV tuyến chuyên sâu tại các khu vực mới; không thể để tình trạng người dân mất cả ngày kẹt xe lên TP.HCM khám chữa bệnh.
Kế hoạch biến Trung tâm y tế khu vực Cần Giờ (BV Cần Giờ cũ) thành cơ sở 2 của BV Từ Dũ đã được lên kế hoạch, trình UBND TP.HCM, và được phê duyệt vào ngày 7.11, đây là "cột mốc lịch sử" cho Cần Giờ.
PGS-TS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, đánh giá đây là một BV đa khoa hoàn chỉnh, chuyên sâu và độc đáo, cũng là duy nhất trên cả nước. Bởi BV Từ Dũ đứng tên pháp lý, tài chính, chuyên môn sản phụ khoa…; còn chuyên môn thì có sự liên kết của 8 BV khác, gồm: Lê Văn Thịnh, Nhi đồng Thành phố, Mắt, Tai mũi họng, Răng hàm mặt, Phục hồi chức năng và bệnh nghề nghiệp, Y học cổ truyền, Da liễu. Ngoài ra, còn có sự phối hợp của Trung tâm cấp cứu 115. Tại cổng của cơ sở 2, ngoài tên chính là BV Từ Dũ, còn có 8 tên BV hợp tác để người dân nhận biết.
Về quy mô và năng lực chuyên môn, BV Từ Dũ cơ sở 2 có 300 giường bệnh. BV có Khoa Cấp cứu - hồi sức, Khoa Khám bệnh với đầy đủ các chuyên khoa: nội (bao gồm cả lọc thận), ngoại, sản, nhi và các khoa cận lâm sàng. BS Đoàn Ngọc Huệ, Giám đốc Trung tâm y tế khu vực Cần Giờ, bày tỏ: "Lâu nay, vấn đề chăm sóc sức khỏe cho người dân Cần Giờ có một khoảng trống rất lớn so với người dân nội thành. Bản thân tôi rất mừng vì được BV chuyên khoa sâu đến đây và người dân không còn phải đi xa, trong đó có cả gia đình và người thân của tôi được hưởng lợi".
TP.HCM hình thành mạng lưới y tế đa cực, đảm bảo người dân từ trung tâm đến vùng sâu, vùng xa, biển đảo được hưởng dịch vụ y tế công bằng. Trong ảnh: Cụm y tế chuyên sâu Tân Kiên ở xã Tân Nhựt, TP.HCM
ẢNH: NGỌC DƯƠNG
Trước khi đi vào hoạt động từ ngày 10.11, BV Từ Dũ thực hiện "làm sạch, làm đẹp" cơ sở vật chất của cơ sở 2. Tất cả các BV liên kết tự chuẩn bị thiết bị, thuốc men cho chuyên khoa của mình để phục vụ người dân.
"Chúng tôi tham gia vào Khoa Cấp cứu, hồi sức - cấp cứu, gây mê - hồi sức, hệ ngoại, khoa nội và đơn vị thận nhân tạo. Chúng tôi quyết tâm cùng ngành y tế TP.HCM chăm sóc sức khỏe người dân Cần Giờ, vì họ rất thiệt thòi trong thời gian qua", BS Trần Văn Khanh, Giám đốc BV Lê Văn Thịnh, nói.
PGS-TS Tăng Chí Thượng cũng là người quyết liệt làm đề án này, khẳng định: "BV Từ Dũ cơ sở 2 đi vào hoạt động sẽ đưa dịch vụ y tế chuyên sâu đến gần người dân vùng xa, giúp giảm tình trạng chuyển tuyến, tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại cho thai phụ, trẻ em và người bệnh ở khu vực Cần Giờ và khu vực lân cận. Cơ sở này cũng giúp tăng cường năng lực cấp cứu, điều trị tại chỗ, nhất là các ca sản khoa nguy cơ cao, cấp cứu sơ sinh và tai nạn thường gặp; phát triển y tế cơ sở vững mạnh, gắn kết giữa tuyến thành phố và tuyến phường, xã trong cùng một mạng lưới chăm sóc sức khỏe liên tục".
Tại cuộc giao ban chiều 14.11, tức sau 5 ngày hoạt động, BS Vương Đình Bảo Anh, Phó giám đốc BV Từ Dũ phụ trách cơ sở 2 tại Cần Giờ, thông tin: ngày đầu đi vào hoạt động BV có 174 ca khám, sau đó tăng lên 300 và 400 ca/ngày, tăng 2 lần so với thời gian trước. Trong đó, đáng chú ý là số lượng bệnh sản, nhi chiếm rất nhiều. Ngoài ra, mỗi ngày có 2 - 4 ca chuyển cấp cứu, trước đó cấp cứu chuyển 20 - 30 ca/ngày. Cơ sở 2 tiếp tục củng cố cơ sở vật chất, trang thiết bị, đánh giá phân loại bệnh để đưa ra kế hoạch hoạt động, điều trị trong thời gian tiếp theo, đặc biệt là kế hoạch mổ, cấp cứu tại chỗ. Đặc biệt, nhân viên y tế có nhà công vụ, mỗi ngày được cấp suất ăn trưa và chiều…
CƠ CẤU LẠI HỆ THỐNG Y TẾ
TP.HCM sẽ cơ cấu lại những đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động không hiệu quả, bảo đảm nâng cao chất lượng dịch vụ công cơ bản. Trong đó, phát triển thêm mô hình cơ sở 2 của các BV đa khoa, chuyên khoa đạt cấp chuyên sâu bao phủ các khu vực của toàn TP.HCM.
Mới đây, TP.HCM có quyết định sáp nhập BV đa khoa Sài Gòn vào BV Nhân dân Gia Định kể từ ngày 1.1.2026 và trở thành cơ sở 2. Đây là một quyết định mạnh dạn của lãnh đạo TP.HCM và Sở Y tế, vì BV đa khoa Sài Gòn tuy ở vị trí đắc địa, nhưng sự phát triển và tín nhiệm của người dân còn hạn chế. Ngay từ giai đoạn đầu chuẩn bị hợp nhất 2 BV, một hoạt động chuyên sâu về cấp cứu người bệnh đã được triển khai hiệu quả cứu sống người bệnh đã ngưng tim khi nhập viện bằng quy trình ECMO di động với sự phối hợp nhịp nhàng của 2 cơ sở.
Sở Y tế đang tiếp nhận BV GTVT TP.HCM (trực thuộc Cục Y tế GTVT, Bộ GTVT cũ). Dự kiến Sở Y tế sẽ sáp nhập BV này thành cơ sở 2 của BV Phục hồi chức năng và điều trị bệnh nghề nghiệp TP.HCM nhằm sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất, nhân lực và nâng cao năng lực cung ứng dịch vụ y tế chuyên sâu trong lĩnh vực phục hồi chức năng và điều trị bệnh nghề nghiệp.
Người dân nay khám chữa bệnh tại BV Từ Dũ cơ sở 2 tại Cần Giờ mà không cần phải vào trung tâm
ẢNH: BV
BV Tâm thần TP.HCM hiện có 3 cơ sở với tổng giường bệnh 500 giường. Nhu cầu khám và điều trị của người dân rất cao, mỗi ngày có khoảng 800 lượt, nhưng cơ sở vật chất BV còn hạn chế, xuống cấp. TP.HCM đã có kế hoạch xây BV Tâm thần 1.000 giường, nhưng trước mắt UBND TP.HCM giao BV chuyên khoa Tâm thần Bình Dương cho BV Tâm thần triển khai cơ sở 4. Chia sẻ với PV Thanh Niên, lãnh đạo BV Tâm thần cho biết cơ sở 4 sẽ đi vào hoạt động ngay khi được cải tạo, sửa chữa, dự kiến vào tháng 7.2026.
BV chuyên khoa Tâm thần Bình Dương được xây dựng từ năm 2013 với quy mô 300 giường bệnh, hoàn thành năm 2018, nhưng đến năm 2020 mới được bàn giao cho BV đa khoa Bình Dương quản lý, sau đó là BV điều trị Covid-19. Đây được xem là một trong các BV lãng phí trước khi Bình Dương cũ hợp nhất với TP.HCM.
BV Lao phổi Bình Dương 150 giường do BV đa khoa Bình Dương quản lý và triển khai Khoa Nhiễm. Đây cũng là một trong các BV xây dựng xong bị lãng phí tại Bình Dương, được UBND TP.HCM giao BV Phạm Ngọc Thạch triển khai cơ sở 2. Do BV đang xuống cấp nên BV trình UBND TP.HCM xin kinh phí cải tạo, sửa chữa, khi xong sẽ hoạt động. BV Phạm Ngọc Thạch hiện quá tải, mỗi ngày có gần 1.000 bệnh nhân nội trú và từ 1.200 - 1.400 lượt khám ngoại trú.
Đối với cơ sở nhà đất BV Lê Lợi cũ (22 Lê Lợi, P.Vũng Tàu), ngành y tế đề xuất giao cho các BV chuyên khoa tuyến cuối về sản phụ khoa (BV Từ Dũ hoặc BV Hùng Vương) triển khai cơ sở 2. Cơ sở nhà đất BV Bà Rịa cũ (13 Phạm Ngọc Thạch, P.Bà Rịa) đề xuất giao BV Ung bướu triển khai cơ sở 2. Trao đổi với PV Thanh Niên, lãnh đạo các BV này cho biết sẵn sàng tiếp nhận và sẽ có phương án triển khai nhanh khi được lãnh đạo TP.HCM chấp thuận.
Đề xuất giải thể Trung tâm An sinh xã hội TP.Thủ Đức cũ
Hiện Sở Y tế TP.HCM có 15 trung tâm an sinh xã hội trực thuộc. Sở đề xuất giải thể Trung tâm An sinh xã hội TP.Thủ Đức cũ, dự kiến trong quý 1/2026. Trung tâm này là đơn vị thí điểm (3 năm) được thành lập theo Quyết định số 3220 ngày 1.8.2023 của UBND TP.HCM nhằm đáp ứng yêu cầu cấp bách trong giải quyết tình hình an sinh xã hội trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19 trên địa bàn TP.Thủ Đức. Đến nay, tình hình dịch bệnh Covid-19 đã được kiểm soát, việc giải thể trung tâm là cần thiết nhằm đảm bảo tinh gọn đầu mối, tránh chồng chéo chức năng, nhiệm vụ.
Đối với 14 trung tâm bảo trợ xã hội còn lại, trước mắt đề xuất tạm thời giữ nguyên tổ chức và hoạt động nhằm đảm bảo ổn định công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và quản lý đối tượng bảo trợ xã hội trong giai đoạn chuyển tiếp. Trong năm 2026, Sở Y tế sẽ tổ chức khảo sát, đánh giá toàn diện, xây dựng phương án sắp xếp, kiện toàn hệ thống các cơ sở bảo trợ xã hội theo hướng tăng cường quản lý hiệu quả, chặt chẽ, bảo đảm nâng cao chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng và phục vụ đối tượng bảo trợ xã hội trên địa bàn.
168 trạm y tế sẽ trực thuộc UBND phường, xã, đặc khu
Hiện TP.HCM có 38 trung tâm y tế khu vực (TTYT KV), gồm 13 TTYT KV có giường bệnh, 25 TTYT KV không có giường bệnh. Các TTYT KV này thực hiện chức năng cung cấp dịch vụ y tế liên phường, xã.
Năm 2026, đối với 25 TTYT KV không có giường bệnh sẽ chuyển giao toàn bộ nhân sự, cơ sở vật chất, tài chính cho trạm y tế, sau đó giải thể. Đối với 13 TTYT KV có giường bệnh, thực hiện chuyển giao một phần nhân sự, cơ sở vật chất và tài chính đảm nhiệm chức năng y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho trạm y tế. Tiếp tục duy trì nhân lực, cơ sở vật chất và tài chính của TTYT KV để đảm nhiệm chức năng điều trị nội trú và khám, chữa bệnh tuyến cơ sở.
Sở Y tế sẽ xem xét đề xuất nâng thành BV đối với các TTYT KV (ở Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu cũ) đủ điều kiện hoặc sắp xếp trở thành cơ sở 2 của các BV phù hợp. Điều này giúp người dân được tiếp cận dịch vụ y tế kịp thời, thuận tiện, không phải di chuyển xa, góp phần ổn định mạng lưới y tế cơ sở và giảm tải cho các BV tuyến trên.
Ngoài ra, còn có 19 BV đa khoa cấp huyện đã trực thuộc Sở Y tế và đổi tên theo địa bàn nơi đặt trụ sở, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Một sự sắp xếp mang tính đột phá khác, từ 1.1.2026 TP.HCM thành lập 168 trạm y tế hoàn chỉnh (hiện có 168 trạm y tế và 296 điểm y tế) là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND phường, xã, đặc khu (hiện trực thuộc TTYT KV). Việc này nhằm tăng cường vai trò quản lý nhà nước tại địa phương và bảo đảm tính chủ động trong công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân.
