Đằng sau những vụ "bắt cóc online" là thủ đoạn thao túng tâm lý tinh vi, có thể khiến nhiều người trở thành nạn nhân.
Giăng bẫy 'bắt cóc online'
Ngày 31.12, Phòng Cảnh sát hình sự (CSHS) Công an TP.Đà Nẵng cho biết đã kịp thời giải cứu một sinh viên năm nhất bị lừa đảo bằng thủ đoạn "bắt cóc online", sau khi tiếp nhận tin báo khẩn từ gia đình.
Trước đó, em T.M.H (18 tuổi, sinh viên một trường đại học tại TP.Đà Nẵng) rời ký túc xá và liên lạc với gia đình qua Zalo trong tình trạng bất thường. H. nhắn tin báo mình "trúng tuyển học bổng quốc tế", nói gia đình chuyển 550 triệu đồng để "chứng minh tài chính", kèm theo nhiều nội dung đe dọa.
Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP.Đà Nẵng kịp thời giải cứu em T.M.H khỏi vụ "bắt cóc online"
ẢNH: Đ.X
Gia đình không thể liên lạc trực tiếp bằng điện thoại mà chỉ nhận được các tin nhắn từ chính tài khoản Zalo của H. với nội dung nếu không chuyển tiền thì H. sẽ bị "bán sang Campuchia".
Nhận định vụ việc có tính chất nghiêm trọng, Phòng CSHS đã khẩn trương triển khai các biện pháp nghiệp vụ. Chỉ trong thời gian ngắn, công an phát hiện và giải cứu H. tại một khách sạn ở P.Ngũ Hành Sơn (TP.Đà Nẵng).
Trong suốt quá trình xảy ra vụ việc, không có bất kỳ hành vi bạo lực hay khống chế thân thể nào nhưng nạn nhân vẫn tự rời nơi ở và làm theo mọi yêu cầu của nhóm lừa đảo.
Theo công an, "bắt cóc online" không phải là hành vi bắt giữ thân thể theo nghĩa truyền thống. Thủ đoạn của loại tội phạm này là tạo ra trạng thái tâm lý bị kiểm soát, khiến nạn nhân tin rằng mình đang nằm trong tay những nhóm người nguy hiểm.
Em T.M.H bị nhóm lừa đảo điều khiển, tự nhốt mình trong phòng khách sạn
ẢNH: Đ.X
Theo Công an TP.Đà Nẵng, nhóm lừa đảo thường tiếp cận nạn nhân qua mạng xã hội, ứng dụng nhắn tin, tự xưng là cán bộ công an, nhân viên cơ quan tư pháp, đại diện tổ chức quốc tế hoặc tư vấn học bổng, du học. Sau đó, chúng đưa ra các kịch bản liên quan đến trúng tuyển học bổng, xuất ngoại gấp, vi phạm pháp luật, lộ thông tin cá nhân… để tạo nỗi lo sợ ban đầu.
Khi nạn nhân đã tin và hoảng loạn, kẻ xấu từng bước cô lập nạn nhân khỏi gia đình và môi trường quen thuộc, yêu cầu không nghe điện thoại, không tiết lộ thông tin, chỉ liên lạc theo hướng dẫn. Từ đó, nạn nhân rơi vào trạng thái "cách ly tâm lý" và bị điều khiển hoàn toàn qua điện thoại, mạng xã hội.
Bị khống chế tâm lý vì bí mật cá nhân
Theo cơ quan công an, phần lớn nạn nhân của "bắt cóc online" là học sinh, sinh viên hoặc người trẻ, có khả năng sử dụng công nghệ nhưng thiếu kinh nghiệm xã hội và kỹ năng xử lý khủng hoảng.
Ngoài ra, tâm lý sợ liên lụy gia đình, lo ảnh hưởng việc học tập, công việc khiến nhiều nạn nhân chọn cách âm thầm làm theo yêu cầu của kẻ lừa đảo, vô tình trở thành công cụ để kẻ xấu gây sức ép với chính người thân để đòi tiền chuộc.
Công an TP.Đà Nẵng cho biết, khi người dùng tìm kiếm thông tin trên mạng, các nền tảng sẽ liên tục gợi ý những nội dung liên quan, trong đó có không ít fanpage, tài khoản giả mạo. Lợi dụng điều này, nhóm lừa đảo dễ dàng dựng lên vỏ bọc "chính thống", đưa ra thông tin gấp gáp nhằm rút ngắn thời gian suy nghĩ, phân tích của nạn nhân, từ đó dẫn đến việc chuyển tiền hoặc thực hiện các giao dịch theo yêu cầu.
Không cần bạo lực, nhóm lừa đảo vẫn điều khiển nạn nhân qua điện thoại và mạng xã hội trong các vụ “bắt cóc online”
ẢNH: Đ.X
Ngoài ra, không gian mạng cũng là nơi nhiều người tìm kiếm sự đồng cảm cho những khó khăn cá nhân. Khi thiếu sự chia sẻ từ gia đình, bạn bè, nạn nhân dễ bị kẻ xấu lợi dụng, dẫn đến các hành vi tống tiền, uy hiếp tinh thần.
Vụ việc xảy ra tại một phường ở trung tâm TP.Đà Nẵng vào tháng 9.2025 là ví dụ điển hình về thủ đoạn thao túng, tống tiền trên không gian mạng.
Theo hồ sơ tiếp nhận của công an phường, ông H.M.K (ở TP.Đà Nẵng) đến trình báo, con trai ông là H.M.P (học sinh THPT) bị lừa đảo, ban đầu là những khoản tiền nhỏ từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng. Chỉ đến khi nhóm lừa đảo đòi số tiền lên tới 50 triệu đồng, thì P. mới báo với gia đình.
Qua xác minh, công an xác định nam sinh P. quen biết một người bạn cùng giới qua một nhóm kín trên mạng xã hội. Cả 2 thường xuyên trò chuyện, gọi video và nảy sinh tình cảm yêu đương nhưng chưa từng gặp mặt trực tiếp "do cách trở địa lý".
Gia đình xúc động khi một nữ sinh được công an giải cứu trong vụ “bắt cóc online” hồi tháng 8.2025
ẢNH: Đ.X
Lợi dụng sự tin tưởng của P., đối phương đã ghi lại các hình ảnh, nội dung riêng tư trong quá trình gọi video, sau đó quay sang đe dọa, yêu cầu chuyển tiền, nếu không sẽ phát tán các clip nhạy cảm lên mạng.
Ban đầu, do hoảng sợ và mặc cảm, P. âm thầm chuyển tiền theo yêu cầu mà không dám chia sẻ với gia đình. Khi mức tiền bị đòi tăng cao và liên tục bị đe dọa, nạn nhân rơi vào khủng hoảng tâm lý và buộc phải nói với cha mẹ nhưng vẫn giấu việc bị tống tiền bằng hình ảnh riêng tư, nhạy cảm.
"Chỉ đến khi làm việc tại trụ sở công an, gia đình mới biết rõ con mình tham gia nhóm 'chat sex' và bị nắm điểm yếu tâm lý để thao túng, điều khiển nạn nhân phải chuyển tiền và đe dọa liên tục, khiến nạn nhân rơi vào trạng thái hoảng loạn, lo lắng kéo dài", một cán bộ công an phường kể lại.
Gia đình là 'lá chắn'
Công an TP.Đà Nẵng khuyến cáo, không có cơ quan nhà nước hay tổ chức chính thống nào làm việc qua mạng xã hội, yêu cầu chuyển tiền hoặc buộc người dân giữ bí mật với gia đình. Khi nhận được các tin nhắn đe dọa, yêu cầu chuyển tiền hoặc có dấu hiệu bất thường, người dân cần bình tĩnh kiểm chứng thông tin qua nhiều kênh, trao đổi trực tiếp với người thân, nhà trường và trình báo ngay cho cơ quan công an để được hỗ trợ kịp thời.
Đối với người trẻ, việc sử dụng mạng xã hội lành mạnh, có chọn lọc là yếu tố quan trọng để tránh bị lôi kéo, thao túng. Không nên tin tuyệt đối vào các mối quan hệ "giấu mặt" trên không gian mạng; tránh tham gia các hội, nhóm kín thiếu kiểm soát; không chia sẻ thông tin cá nhân, hình ảnh riêng tư hoặc những vấn đề nhạy cảm của bản thân cho người lạ. Khi gặp khó khăn tâm lý, khúc mắc trong cuộc sống, cần mạnh dạn chia sẻ với gia đình, thầy cô, bạn bè thay vì tìm kiếm sự đồng cảm từ những nguồn không rõ ràng trên mạng.
Cơ quan công an khuyến cáo người dân bình tĩnh xác minh, không chuyển tiền và không giấu gia đình khi nhận các tin nhắn đe dọa
ẢNH: Đ.X
Các cơ quan chức năng nhấn mạnh, sự kết nối, đồng hành của gia đình và xã hội chính là "lá chắn" quan trọng giúp người trẻ không bị cô lập, không rơi vào trạng thái lệch lạc về nhận thức và tâm lý, từ đó tránh trở thành nạn nhân bị điều khiển trong các vụ lừa đảo, tống tiền hay "bắt cóc online" trên không gian mạng.
