Chạy nước rút trước giờ G
Một ngày cuối tháng 6, tại trụ sở UBND TP.Nam Định (tỉnh Nam Định), ông Nguyễn Hồng Đức, Chánh văn phòng UBND TP, liên tục nghe điện thoại, ký, đóng dấu, giải quyết các thủ tục của người dân dồn về. Ông cho biết ngoài việc chuẩn bị về đơn vị mới, các cán bộ cũng phải giải quyết công việc phát sinh trước khi chính quyền cấp huyện kết thúc nhiệm vụ vào 1.7. Càng về những ngày cuối tháng, hồ sơ của người dân càng nhiều, nhất là liên quan đến đất đai, đô thị, môi trường.
"Làm ngày không đủ phải tranh thủ làm đêm để làm sao đúng ngày, đúng giờ chuyển cho người dân," ông Đức chia sẻ. Những hồ sơ còn tồn đọng đến hôm nay 30.6 sẽ được phân loại và bàn giao cho các cán bộ ở đơn vị xã, phường mới tiếp tục giải quyết.
Bên ngoài cổng bộ phận một cửa, chính quyền sở tại đã đổi biển thành Trung tâm phục vụ hành chính công P.Nam Định. Bên trong sân trụ sở, những chiếc xe cẩu được điều động để vận chuyển hồ sơ, máy móc đến trụ sở xã, phường khác. Bản thân ông Đức từ ngày 1.7 sẽ đảm nhiệm vị trí Phó chủ tịch UBND P.Thành Nam, một phường mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập một phường của TP.Nam Định và một xã của H.Vụ Bản.

Sau các đợt thử nghiệm, công chức các phường, xã ở TP.HCM sẵn sàng vận hành chính thức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ 1.7
Ảnh: Nguyễn Anh
Không chỉ ở TP.Nam Định, vào những ngày này, để chuẩn bị cho chính quyền 2 cấp vận hành chính thức từ 1.7, không khí làm việc tại các cơ quan hành chính tỉnh Nam Định diễn ra hết sức khẩn trương. "Căng mình" là cụm từ được nhiều cán bộ dùng để nói về giai đoạn "nước rút trước giờ G".
Tương tự, tại Hà Nội, để kiểm tra sự phối hợp và tính thông suốt của bộ máy mới, TP đã tổ chức vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền 2 cấp tại 126 xã, phường từ ngày 20 - 26.6. Hơn 300 cán bộ kỹ thuật đã được huy động và cử đến từng đơn vị để hỗ trợ, hướng dẫn trực tiếp. Theo Phó trưởng ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội Nguyễn Hồng Nhật, kết quả thử nghiệm cho thấy quy trình khép kín từ tiếp nhận đến ban hành văn bản đã được cán bộ thực hiện toàn trình trên môi trường mạng, nhanh và chính xác.
"Công tác chuẩn bị, từ con người, cơ sở hạ tầng đến kịch bản, được coi trọng, cơ bản đáp ứng yêu cầu vận hành 10 nhóm tình huống. Cơ chế phối hợp, trao đổi giữa các cấp đã phát huy hiệu quả, giúp xử lý kịp thời các sự cố, tháo gỡ khó khăn ngay trong quá trình thử nghiệm. Đội ngũ lãnh đạo, chuyên viên của các xã, phường mới đã thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, nhanh chóng thích nghi và chủ động tiếp cận công việc", ông Nhật nói.
Quảng Ninh, địa phương có nhiều kinh nghiệm trong sắp xếp đơn vị hành chính trước đây, đã chủ động đẩy sớm công tác chuẩn bị và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp từ 15.6. Theo ông Nghiêm Xuân Cường, Phó chủ tịch UBND tỉnh, ngay sau khi T.Ư ban hành Kết luận 160 về vận hành thử nghiệm chính quyền địa phương 2 cấp, toàn bộ hệ thống chính trị của tỉnh đã vào cuộc. "Chúng tôi đã đẩy sớm công tác chuẩn bị so với yêu cầu chung, từ nhân lực, văn bản hướng dẫn, tập huấn đến cơ sở vật chất, trụ sở và phần mềm chính quyền điện tử. Về cơ bản, chúng tôi đã sẵn sàng từ 10.6, sớm hơn yêu cầu 5 ngày so với kế hoạch", ông Cường nói.
Dù công việc bộn bề, tâm trạng chung của nhiều cán bộ là rất háo hức. Ông Nguyễn Hồng Đức bày tỏ: "Về góc độ cá nhân, bản thân tôi rất thích cái mới, hơn nữa, cuộc sắp xếp lần này là kết quả nỗ lực của cả hệ thống chính trị nước ta trong một thời gian dài. Vậy nên, tôi rất mong chờ khoảnh khắc lịch sử ấy".
Tất cả để phục vụ người dân
Mặt khác, việc chuẩn bị cho thời khắc lịch sử không chỉ có thuận lợi. Những ngày này, anh Nguyễn Văn Minh (tên nhân vật đã thay đổi - PV), một cán bộ của tỉnh Nam Định, đang phân vân lựa chọn phương án đến công sở bởi từ ngày 1.7, cơ quan hành chính của tỉnh Ninh Bình sau sáp nhập đặt tại P.Hoa Lư, cách nơi làm việc hiện ở TP.Nam Định hơn 32 km. Trước đây, quãng đường từ nhà đến cơ quan anh là 25 km. Từ ngày 1.7, khi tỉnh sáp nhập và trung tâm hành chính mới đặt tại P.Hoa Lư, quãng đường này tăng lên 50 km. Mỗi ngày đi làm, anh sẽ phải di chuyển tổng cộng 100 km.

Chiếc xe cẩu được điều động để vận chuyển hồ sơ, máy móc từ UBND TP.Nam Định đến trụ sở xã, phường khác
Ảnh: Đình Trường
Theo kế hoạch, tỉnh có bố trí xe đưa đón nhưng để kịp chuyến xe làm việc lúc 7 giờ sáng, anh sẽ "phải dậy từ 5 giờ sáng và rời nhà từ 5 giờ 20 sáng". Nếu đi xe đưa đón, anh sẽ về nhà rất muộn, cuộc sống gia đình bị đảo lộn. Còn nếu đi xe cá nhân, chi phí xăng xe có thể lên tới 4 - 5 triệu đồng mỗi tháng. Dù khẳng định "rất ủng hộ chủ trương của nhà nước, của tỉnh và sẵn sàng tiếp nhận mọi công việc mới", anh Minh không giấu được sự "băn khoăn". "Tôi hy vọng nếu có thể thì chính quyền có chính sách hỗ trợ xăng xe, tiền ăn trưa để những cán bộ ở xa đỡ lo lắng, tập trung 100% vào công việc, đóng góp cho sự phát triển của tỉnh", anh nhấn mạnh.
Áp lực không chỉ đến từ khoảng cách. Việc sáp nhập 3 - 5 xã thành một và xóa bỏ cấp huyện khiến khối lượng công việc ở cấp xã mới tăng lên đột biến. Ông Linh Du Sông, chuyên viên Phòng Hành chính công tại xã Thống Nhất (tỉnh Quảng Ninh), cho biết số lượng hồ sơ ông tiếp nhận hiện tại "gấp 3, gấp 4 lần" so với trước. Ông phải đảm nhiệm rất nhiều lĩnh vực mới, từ bảo trợ xã hội, văn hóa, đến hồ sơ người có công... và thừa nhận mình "mới tiếp cận nên phải dần dần cố gắng học hỏi thêm".
Ông Nguyễn Hồng Đức cũng cho biết qua thống kê, đầu việc thủ tục hành chính của đơn vị cấp xã, phường là 270. Sắp tới, sau khi bỏ chính quyền cấp huyện, đầu việc sẽ tăng lên khoảng 30 - 50% do các xã, phường sẽ có thêm chức năng nhiệm vụ. "Khối lượng công việc sẽ nhiều hơn trước rất nhiều", ông Đức nói và cho hay để đáp ứng, Nam Định đã bổ sung lực lượng rất lớn là cán bộ cấp tỉnh, cấp huyện về các trung tâm phục vụ hành chính công.
Bên cạnh đó, tại Nam Định, ông Nguyễn Hồng Đức cho biết trụ sở phường trước đây chỉ phục vụ 20 - 30 cán bộ nhưng tới đây, phường mới sẽ có 80 người (50 cán bộ khối chính quyền, 30 khối Đảng) nên chắc chắn một trụ sở cũ sẽ không đủ. Vì vậy, địa phương sẽ lấy trụ sở của 2 đơn vị cũ để đáp ứng nơi làm việc cho cán bộ. Đây là tình trạng chung trên toàn tỉnh, trừ những xã, phường trung tâm dùng trụ sở của UBND huyện, thành phố cũ.
Tại P.Quang Hanh (tỉnh Quảng Ninh), Chủ tịch UBND Lê Quang Tiến thừa nhận không gian trụ sở cũ "tương đối hẹp" so với lượng người dân và thủ tục dự kiến sẽ tăng rất nhiều. Để đảm bảo giải quyết công việc, tạm thời bố trí các khu vực chờ cho người dân, ưu tiên các thủ tục được triển khai thuận tiện nhất. Sau khi phường mới vận hành ổn định, phường sẽ báo cáo cấp trên để tận dụng các trụ sở, vị trí khác phù hợp hơn để phục vụ người dân tốt hơn.
Ngay tại P.Thành Nam, nơi ông Đức sẽ về làm phó chủ tịch, trung tâm hành chính công cũ chỉ rộng gần 40 m2. Vì vậy, khi về khảo sát, lãnh đạo phường đã yêu cầu đập thông tường với phòng bên cạnh, tăng diện tích lên 60 m2 để đủ không gian phục vụ người dân. "Tất cả để phục vụ người dân, bởi khi người dân đến trụ sở làm việc thì họ chỉ vào trung tâm hành chính công. Vì vậy, khu vực này càng rộng, càng to càng tốt", ông Đức nói, và tin tưởng khi chính quyền 2 cấp đi vào vận hành, "tất cả sẽ được giải quyết ổn thỏa, thậm chí sẽ tốt hơn so với hiện tại". (còn tiếp)