Cần nghiêm minh hơn khi tài sản vô hình bị xâm phạm
Tại diễn đàn "Thể chế hóa đổi mới sáng tạo - Bảo vệ tài sản vô hình theo tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW" diễn ra ngày 11.9, ông Bông Hoa Việt, đại diện Công ty CP Nhựa Bình Minh, cho hay thương hiệu không chỉ là cái tên, logo mà là niềm tin, uy tín và sự gắn bó của người tiêu dùng.
Theo ông Việt, việc xây dựng thương hiệu xuất phát từ sự tận tâm trong từng sản phẩm, từ hệ thống phân phối rộng khắp và từ trách nhiệm với xã hội.
Ông Bông Hoa Việt, đại diện Công ty CP Nhựa Bình Minh
ẢNH: T.C
Tuy nhiên, chính vì giá trị ấy mà thương hiệu trở thành mục tiêu bị xâm phạm, khiến khách hàng nhầm lẫn, ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín và quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp.
Ông Việt đặt câu hỏi mà nhiều doanh nghiệp cũng chưa có lời giải: "Tại sao một thương hiệu lớn được đăng ký hợp pháp, có lịch sử lâu dài lại có thể bị "đánh cắp" và tồn tại song song trên thị trường?".
Theo ông Việt, hiện nước ta đã khá tiệm cận với chuẩn mực quốc tế về khung pháp luật sở hữu trí tuệ. Sự ra đời của Nghị quyết 57-NQ/TW (2024) và Nghị quyết 68-NQ/TW (2025) đã khẳng định đổi mới sáng tạo, khoa học, công nghệ và chuyển đổi số là động lực phát triển. Lần đầu tiên quyền sáng tạo và tài sản vô hình được coi là tài sản cốt lõi, cần được pháp luật và thể chế bảo vệ.
"Đây là định hướng lớn để Việt Nam tiến tới một nền kinh tế sáng tạo, nơi mỗi doanh nghiệp được bảo vệ công bằng khi mang sáng tạo của mình ra thị trường", ông Việt kỳ vọng cơ chế thực thi khi quyền sở hữu trí tuệ bị xâm phạm cần nghiêm minh hơn.
Doanh nghiệp sẽ mất tính chiến đấu nếu tài sản vô hình không được bảo vệ
Luật sư Mai Thị Thảo, Phó giám đốc Công ty Luật TNHH Trương Anh Tú (TAT Law Firm), chuyên gia pháp lý về bảo vệ thương hiệu và sở hữu trí tuệ, cho hay Nhựa Bình Minh là một thương hiệu có lịch sử gần 50 năm, được người tiêu dùng cả nước tín nhiệm.
Luật sư Mai Thị Thảo trình bày tại diễn đàn
ẢNH: T.C
Song, chỉ vì một doanh nghiệp khác thêm một chữ vào sau cụm từ "Bình Minh" khiến thương hiệu này nhận những phàn nàn của khách hàng về chất lượng ống nhựa không đảm bảo và bắt đầu bước vào chuỗi tranh chấp pháp lý kéo dài qua nhiều cấp xét xử để lấy lại thương hiệu.
"Nếu một thương hiệu lớn như Nhựa Bình Minh còn bị giả mạo công khai suốt nhiều năm, thì các doanh nghiệp nhỏ lấy gì để tự vệ? Tôi không nói về lý thuyết, tôi đang nói về một thực tế cay đắng khi một thương hiệu quốc gia, dẫn đầu ngành ống nhựa đã bị nhái tên, nhái bao bì, nhái cả hệ thống phân phối. Nhưng khi chúng tôi đại diện pháp lý đi tìm công lý, quy trình lại quá chậm, chi phí quá lớn và chế tài quá nhẹ", luật sư Thảo nói.
Dẫn chứng thêm, luật sư Thảo cho hay, Long Hải Securitas, một thương hiệu nổi tiếng trong lĩnh vực bảo vệ, cũng từng vật lộn trong một hành trình pháp lý kéo dài nhiều năm, chỉ để giành lại cái tên của chính mình.
"Chúng ta không thể nói mãi về đổi mới sáng tạo, nếu ngay cả thương hiệu, thành quả của bao năm gây dựng cũng không được bảo vệ", luật sư Thảo nêu quan điểm.
Toàn cảnh diễn đàn ngày 11.9
ẢNH: T.C
Theo luật sư Thảo, đã đến lúc nước ta cần một tòa chuyên trách về sở hữu trí tuệ; một hệ thống giám định độc lập, minh bạch, đúng hạn và một cơ chế bồi thường trừng phạt, chứ không chỉ "gỡ biển, xin lỗi".
Nếu không sớm có những giải pháp quyết liệt, luật sư Thảo cho rằng, những vụ việc như Nhựa Bình Minh, Long Hải Securitas sẽ dần trở thành thông lệ "cứ nhái đi, cùng lắm là nộp phạt". Doanh nghiệp tư nhân là lực lượng tiên phong, nhưng họ không thể chiến đấu một mình trên mặt trận thương hiệu.
Sửa đổi luật Sở hữu trí tuệ với 5 trọng tâm
Tại diễn đàn, ông Lê Huy Anh, Phó cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH-CN), khẳng định sở hữu trí tuệ không chỉ là một trụ cột kỹ thuật của hệ thống pháp luật, mà ngày càng trở thành động lực của nền kinh tế tri thức, kinh tế số và sự chuyển mình của quốc gia.
Ông Lê Huy Anh khẳng định Cục Sở hữu trí tuệ sẽ đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp
ẢNH: T.C
Theo ông Lê Huy Anh, trước yêu cầu đổi mới thể chế mạnh mẽ theo tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW và xu thế toàn cầu hóa sáng tạo, Cục Sở hữu trí tuệ đang chủ trì nghiên cứu, xây dựng luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi), với 5 định hướng trọng tâm.
Thứ nhất là thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, khắc phục thực trạng chỉ 10% sáng chế trên thế giới được khai thác hiệu quả.
Thứ hai là đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy nhanh chuyển đổi số, cắt giảm thời gian xử lý đơn.
Thứ ba là bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ một cách thực chất, hoàn thiện chế tài, nâng cao hiệu quả thực thi.
Thứ tư là đảm bảo sự tương thích với các cam kết quốc tế, tạo hành lang pháp lý ổn định cho hội nhập.
Cuối cùng là nghiên cứu các vấn đề mới như phần mềm, AI, dữ liệu, đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn.
"Với vai trò là cơ quan chuyên môn, Cục Sở hữu trí tuệ cam kết tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp và cùng các chuyên gia pháp lý kiến tạo chính sách, hoàn thiện thể chế về sở hữu trí tuệ tại Việt Nam", ông Lê Huy Anh khẳng định.
