Thảo luận tại tổ về dự thảo luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi chiều 5.11, đại biểu Lê Thị Thanh Lam (đoàn Cần Thơ) đề cập đến đề xuất thu thuế thu nhập cá nhân với chuyển nhượng vàng miếng đang “rất nóng” và được cử tri quan tâm. Cơ quan soạn thảo cho biết đề xuất này hướng tới mục tiêu kiểm soát đầu cơ, minh bạch hóa thị trường vàng.
Đại biểu Lê Thị Thanh Lam (đoàn Cần Thơ)
ẢNH: GIA HÂN
Tuy nhiên, theo bà Lam, cần phân biệt rõ ràng giữa hoạt động đầu cơ và vấn đề tích trữ, tránh không ảnh hưởng đến những người dân mua vàng chỉ nhằm hình thức tiết kiệm.
“Tâm lý của người dân Việt Nam đa phần khi có tiền tiết kiệm thì mua vàng để dành, tiết kiệm trong sinh hoạt gia đình, chứ không có mục đích đầu cơ”, bà Lam nêu và cho rằng người dân thường cất vàng, tích lũy vàng, giữ vàng để tiết kiệm phòng hờ. Do đó, việc áp thuế thu nhập cá nhân với chuyển nhượng vàng miếng cần phân biệt giữa đầu cơ và tích trữ để không ảnh hưởng đến người dân mua vàng tích trữ.
Nữ đại biểu đoàn Cần Thơ cũng khuyến nghị, cần xây dựng cơ chế khai báo và khấu trừ linh hoạt, cho phép các tổ chức kinh doanh vàng hoặc là sàn giao dịch, ngân hàng thương mại thực hiện khấu trừ và thủ tục nộp thuế thay cho người giao dịch, giúp giảm gánh nặng thủ tục cho cá nhân.
Cùng quan điểm này, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho rằng, đề xuất thu thuế thu nhập cá nhân 0,1% với chuyển nhượng vàng miếng là "chưa thật hợp lý". Bởi theo ông, vàng vốn là tài sản tích trữ, là "của để dành"
"Nếu tài sản để dành mà cũng bị đánh thuế thì, nói thật, cũng là một vấn đề đáng suy nghĩ. Tất nhiên, mức 0,1% thì chưa phải là cao, nhưng vẫn cần xem xét kỹ", ông Cường băn khoăn.
Bên cạnh đó, ông Cường cũng nêu thực tế, khi thị trường vàng sôi động, người dân có xu hướng rút tiền khỏi sản xuất, kinh doanh để mua bán vàng, làm cho giá vàng trong nước tăng mạnh, gây bất ổn thị trường.
Do đó, việc đánh thuế đối với vàng nên xem là biện pháp bình ổn thị trường, nhất là trong những giai đoạn biến động bất thường. Nhưng chính sách thuế này không nên áp dụng thường xuyên, mà chỉ nên coi là biện pháp tình thế.
Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội)
ẢNH: GIA HÂN
"Chính phủ cần được trao quyền linh hoạt, được phép áp dụng mức thuế nhất định trong thời gian ngắn, ví dụ vài tháng hay nửa năm, để ổn định thị trường. Thuế ở đây không phải là công cụ thu ngân sách, mà là công cụ điều tiết, giúp Chính phủ chủ động xử lý khi có biến động bất thường", ông Cường nói.
Đề xuất đánh thuế cao với người mua đi bán lại bất động sản
Về thuế thu nhập cá nhân với chuyển nhượng bất động sản, theo đại biểu Hoàng Văn Cường, mức thuế thu hiện áp 2% trên giá bán. Ông cho rằng điểm này bất hợp lý, bởi một người chỉ có một căn nhà duy nhất, bán đi để mua căn khác phù hợp hơn, thì ngay lập tức phải nộp 2% thuế chuyển nhượng, rồi khi mua nhà mới lại nộp thêm 0,5% lệ phí trước bạ.
"Tính ra vừa bán, vừa mua, người dân đã mất ngay 2,5%. Trong khi đó, người có tiền đầu cơ, mua đi bán lại liên tục, kiếm lời từ chênh lệch giá đất, lại cũng chỉ nộp 2%. Rõ ràng là không công bằng", ông Cường nêu.
Đại biểu dẫn chứng, tại Hàn Quốc, người mua đi bán lại trong vòng 1 năm thì phần chênh lệch bị đánh thuế đến 60%, để chống đầu cơ đất đai. Còn người bán nhà duy nhất, hoặc bán để mua nhà khác phục vụ nhu cầu ở, thì được miễn hoặc giảm mạnh thuế.
Việt Nam hiện nay đã có hệ thống dữ liệu đất đai, bất động sản được số hóa, hoàn toàn có thể quản lý được ai mua, ai bán, thời điểm nào, giá bao nhiêu. Vì vậy, nên áp dụng chính sách thuế linh hoạt: miễn thuế cho người bán nhà duy nhất. Đánh thuế cao với trường hợp mua đi bán lại trong thời gian ngắn để đầu cơ.
"Việc này không chỉ giúp thị trường bất động sản lành mạnh hơn, mà còn hướng dòng tiền vào sản xuất, kinh doanh thực - thay vì đổ dồn vào đầu cơ đất đai, gây "sốt ảo" và làm méo mó nền kinh tế", ông Cường nêu.
