Vừa chạy vừa lướt điện thoại
Tai nạn giao thông không chỉ cướp đi sinh mạng, mà còn để lại nỗi đau và thiệt hại lâu dài cho nhiều gia đình. Một trong những nguyên nhân phổ biến hiện nay là tình trạng người điều khiển phương tiện vừa lái xe vừa sử dụng điện thoại di động - hành vi tưởng chừng nhỏ nhưng tiềm ẩn hậu quả khôn lường.
Nhiều tài xế công nghệ, shipper thường xuyên vi phạm
ẢNH: NHẬT THỊNH
Trên nhiều tuyến đường lớn ở TP.HCM như Cách Mạng Tháng 8, Điện Biên Phủ, Nguyễn Văn Linh, Phạm Văn Đồng..., không khó bắt gặp cảnh tài xế công nghệ vừa chạy xe vừa chăm chú nhìn vào màn hình điện thoại. Có người gắn điện thoại trên giá đỡ để nhận đơn, xem bản đồ, nhưng vẫn thường xuyên vừa điều khiển phương tiện vừa thao tác, lướt xem thông tin; thậm chí có người cầm hẳn điện thoại trên tay khi đang di chuyển giữa dòng xe đông đúc.
Cảnh tượng tương tự cũng diễn ra phổ biến với đội ngũ shipper, đặc biệt vào giờ cao điểm. Nhiều người biện minh họ "chỉ xem đường hoặc trả lời khách", nhưng thực tế, chỉ một giây lơ là cũng đủ dẫn đến va chạm. CSGT TP.HCM nhìn nhận hành vi này ngày càng phổ biến, gây mất trật tự an toàn giao thông và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn nghiêm trọng.
Dù điện thoại gắn trên giá đỡ nhưng việc mải miết nhìn màn hình cũng tiềm ẩn nguy cơ tai nạn
ẢNH: NHẬT THỊNH
Không chỉ tài xế công nghệ hay shipper, tình trạng người điều khiển xe máy thông thường sử dụng điện thoại khi đang lưu thông cũng diễn ra tràn lan. Tại nhiều giao lộ, dễ dàng bắt gặp cảnh người lái xe một tay cầm điện thoại, tay còn lại điều khiển phương tiện luồn lách qua dòng xe. Theo lực lượng CSGT, chỉ cần một khoảnh khắc mất tập trung, người điều khiển có thể gây ra hậu quả khó lường cho bản thân và người khác.
Siết chặt quản lý
Nghị định 168/2024 quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ chỉ quy định mức phạt cho hành vi "dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác". Do đó, nhiều tài xế công nghệ, shipper cho rằng việc nhìn bản đồ hay thao tác khi điện thoại gắn trên giá đỡ là hợp pháp. Tuy nhiên, theo phân tích của các chuyên gia giao thông, ngay cả khi điện thoại được gắn cố định trên giá đỡ, việc nhìn màn hình trong lúc di chuyển vẫn tiềm ẩn nguy cơ cao gây tai nạn.
Đại tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông, Cục CSGT Bộ Công an, cảnh báo nhìn vào màn hình điện thoại khiến người lái mất tập trung, giảm khả năng quan sát và phản xạ; đặc biệt là trong các tình huống bất ngờ như xe phía trước thắng gấp, vật cản xuất hiện hay người đi bộ băng qua đường. Cách an toàn nhất là tấp vào lề, dừng xe xử lý công việc rồi tiếp tục đi.
Để giảm rủi ro, đại diện Cục CSGT khuyến cáo người lái ô tô có thể sử dụng tai nghe không dây hoặc kết nối bluetooth, đồng thời đặt điện thoại trên giá đỡ hoặc vị trí phù hợp trong cabin, tránh phải cầm bằng tay. Khi cần nghe hoặc trả lời cuộc gọi, nên dùng tai nghe và hạn chế tối đa thao tác trên điện thoại. Với người chạy xe máy thì quy định không được dùng tai nghe, do đó người điều khiển phương tiện tốt nhất nên tạt vào lề đường để trả lời cuộc gọi, nhắn tin, bảo đảm an toàn tuyệt đối khi lưu thông.
Vừa lái xe vừa chăm chú nhìn điện thoại
ẢNH: NHẬT THỊNH
Thời gian tới, Cục CSGT sẽ làm việc và kiến nghị các hãng xe công nghệ tăng cường quản lý đối tác. Nếu phát hiện vi phạm, cần xử phạt hoặc thậm chí khóa ứng dụng của đối tác. Đồng thời, trong quá trình sửa đổi nghị định, sẽ có các quy định chặt chẽ hơn nhằm ngăn chặn hành vi này và đảm bảo an toàn giao thông. Đại tá Nhật nhấn mạnh: "Không có luật, nghị định nào quý hơn tính mạng và sức khỏe của chính mình. Người tham gia giao thông cần ý thức bảo vệ bản thân và người khác".
Theo Grab Việt Nam, khi tham gia nền tảng Grab, đối tác tài xế phải đáp ứng đầy đủ thủ tục quy định và hoàn thành những khóa đào tạo bắt buộc. Hãng xe này thường xuyên gửi thông báo nhắc nhở các đối tác tuân thủ luật giao thông.
"Trong trường hợp nhận thấy có hành vi lái xe không an toàn của đối tác tài xế, người dùng có thể phản ánh đến Grab. Những trường hợp vi phạm các quy định về trật tự, an toàn giao thông đường bộ sẽ bị áp dụng hình thức xử lý phù hợp, bao gồm tạm khóa ứng dụng, đào tạo lại, hoặc ngừng hợp tác vĩnh viễn", đại diện Grab Việt Nam khẳng định.
Phía Be Group cũng cho biết thường xuyên triển khai các hoạt động truyền thông và nhắc nhở đến đội ngũ tài xế về các tiêu chuẩn dịch vụ, quy tắc ứng xử và an toàn giao thông. "Các trường hợp vi phạm nghiêm trọng như gây mất an toàn, ảnh hưởng đến an ninh trật tự, Be đã áp dụng mức chế tài cao nhất: khóa tài khoản vĩnh viễn, không hỗ trợ mở lại dưới bất kỳ hình thức nào", đại diện Be Group nhấn mạnh.
Một giây nhìn điện thoại, cả đời ân hận
Theo ông Trần Hữu Minh, Chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, nhiều người vẫn chưa nhận thức đúng về mức độ nguy hiểm của hành vi vừa lái xe vừa nghe điện thoại. "Không có cuộc gọi nào quan trọng bằng tính mạng của chính chúng ta", ông Minh nhấn mạnh.
Nhiều người vẫn dùng điện thoại khi lái xe
ẢNH: NHẬT THỊNH
Nhiều người viện lý do "có việc gấp" hoặc "cuộc gọi quan trọng" để biện minh cho hành động nghe điện thoại trong lúc di chuyển. Tuy nhiên, chỉ cần vài giây mất tập trung là đủ để gây tai nạn. "Nếu biết chắc sẽ có cuộc gọi quan trọng, người lái xe nên tìm nơi dừng an toàn, xử lý xong rồi đi tiếp. Còn nếu không thật sự cần thiết, tốt nhất là đợi đến khi kết thúc hành trình", ông Trần Hữu Minh khuyến cáo.
Chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia cũng chỉ ra sự khác biệt giữa việc trò chuyện với người ngồi cùng xe và nói chuyện qua điện thoại. Người ngồi trên xe có thể nhận biết tình huống giao thông và tự dừng câu chuyện khi thấy nguy hiểm, trong khi người ở đầu dây bên kia thì không.
Đối với tài xế kinh doanh vận tải, nhu cầu kết nối với khách hàng là có thật, nhưng không thể đánh đổi bằng an toàn giao thông. "Nếu doanh nghiệp quán triệt rõ quy định không nghe điện thoại khi lái xe, tài xế sẽ chấp hành rất tốt. Không ai giám sát họ hiệu quả hơn chính doanh nghiệp", ông Minh nói.
Một giây lơ là có thể đổi bằng cả tính mạng. Cùng với việc hoàn thiện quy định pháp luật, ý thức của người lái xe và trách nhiệm của doanh nghiệp vận tải, hãng xe công nghệ sẽ là yếu tố quyết định để mỗi hành trình trên đường trở nên an toàn hơn.
Liên quan thông tin "dùng điện thoại khi dừng chờ đèn đỏ bị phạt" xôn xao mạng xã hội những ngày qua, Cục CSGT khẳng định hành vi này không vi phạm, không bị CSGT phạt. Tuy nhiên, CSGT khuyến cáo người dân không nên dùng điện thoại khi đang tham gia giao thông vì có thể gây mất tập trung, không chú ý quan sát được các sự cố bất ngờ và kịp thời di chuyển khi đèn chuyển màu xanh.
