Thảo luận về dự thảo luật Dẫn độ sáng 27.10, đại biểu (ĐB) Nguyễn Tâm Hùng (TP.HCM) nhấn mạnh đây là lần đầu tiên hoạt động dẫn độ được điều chỉnh bởi một đạo luật độc lập, có hệ thống, thay vì chỉ là một chương trong luật Tương trợ tư pháp.
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TP.HCM) nêu ý kiến về dự thảo luật Dẫn độ
ẢNH: GIA HÂN
Liên quan đến các trường hợp có thể bị dẫn độ (khoản 1, điều 7), dự thảo quy định dẫn độ với tội danh có hình phạt tù từ 1 năm trở lên, ĐB cho rằng mức định lượng này quá thấp, dễ dẫn đến mở rộng phạm vi dẫn độ cả với các hành vi ít nghiêm trọng. Ông đề nghị ban soạn thảo cân nhắc nâng ngưỡng hình phạt tối thiểu lên từ 2 năm tù trở lên, phù hợp thông lệ của nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore. Ông Hùng đề nghị cân nhắc bổ sung trách nhiệm giám sát sau dẫn độ của cơ quan có thẩm quyền Việt Nam, cụ thể là Bộ Công an. Đồng thời, ông cho rằng Ban soạn thảo nên cân nhắc bổ sung thêm căn cứ "tình trạng sức khỏe đặc biệt hoặc bệnh hiểm nghèo" của người bị yêu cầu dẫn độ, để thể hiện chính sách nhân đạo, đồng thời phù hợp thông lệ của LHQ về quyền con người trong dẫn độ và tị nạn.
Giải trình, tiếp thu ý kiến ĐB Hùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho rằng việc quy định thêm điều kiện sức khỏe là một lý do để có thể từ chối dẫn độ "có thể rất dễ bị lạm dụng". Điều 36 của dự thảo luật cũng đã quy định "lý do bất khả kháng, lý do chính đáng có thể kéo dài thời gian chuyển giao sau khi có quyết định chuyển giao, dẫn độ".
Ông Tùng cũng cho biết luật chỉ quy định khái quát, quy định những vấn đề thuộc thẩm quyền Quốc hội (QH). Những vấn đề chi tiết về trình tự, thủ tục, về thủ tục hành chính, những vấn đề thuộc thẩm quyền của Chính phủ, các cơ quan, QH không quy định trong luật mà giao các cơ quan quy định.
Thủ tướng được quyết định các biện pháp khẩn cấp
Chiều cùng ngày, QH thảo luận tại hội trường về dự án luật Tình trạng khẩn cấp. Dự thảo quy định trong trường hợp thật cần thiết, vì lợi ích quốc gia, dân tộc, sau khi được sự đồng ý của cấp có thẩm quyền, Thủ tướng có thẩm quyền quyết định áp dụng các biện pháp mà pháp luật chưa quy định để ứng phó, khắc phục tình trạng khẩn cấp hoặc áp dụng các biện pháp quy định trong luật này khi chưa ban bố, công bố tình trạng khẩn cấp.
Ủng hộ đề xuất này, song ĐB Tô Văn Tám (đoàn Quảng Ngãi) băn khoăn quy định của dự thảo "Thủ tướng cần báo cáo QH trong thời gian gần nhất" là chưa thật rõ. "Tôi nghĩ nên quy định theo hướng khi QH không họp thì báo cáo Ủy ban Thường vụ QH, hoặc báo cáo QH tại kỳ họp gần nhất", ông Tám góp ý.
Dự thảo cũng quy định sử dụng số điện thoại 112 để tiếp nhận, xử lý thông tin tình trạng khẩn cấp về thảm họa trên phạm vi toàn quốc. ĐB Đỗ Ngọc Thịnh (đoàn Khánh Hòa) đặt vấn đề nếu quy định như trên thì những thông tin về tình trạng khẩn cấp về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, về quốc phòng sẽ không được sử dụng số điện thoại 112 hay sao? Theo ông, chỉ cần quy định sử dụng số điện thoại 112 để tiếp nhận, xử lý thông tin tình trạng khẩn cấp trên phạm vi toàn quốc là đủ.
ĐB Dương Khắc Mai (Đắk Nông) thì cho rằng dự thảo yêu cầu về công bố tình trạng khẩn cấp trên các phương tiện thông tin đại chúng và niêm yết tại địa phương. Song đây mới là thông tin một chiều từ nhà nước đến người dân, chưa quy định cơ chế tiếp nhận, phản hồi thông tin từ người dân, tổ chức, doanh nghiệp trong vùng khẩn cấp.
Phản hồi các ĐB, đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, đề cập đến quy định về thẩm quyền của Thủ tướng, cơ quan soạn thảo sẽ nghiên cứu tiếp thu để lệnh của Thủ tướng hoặc báo cáo đến các cấp có thẩm quyền sử dụng lực lượng, sử dụng phương tiện và áp dụng các biện pháp trong 3 lĩnh vực xảy ra hiệu quả nhất, nhanh nhất và đáp ứng được yêu cầu cụ thể.
Về số điện thoại 112, Bộ trưởng Giang nói, nếu các thông tin khác cũng đưa vào số này thì "nhiều như thế, liệu có xử lý được không" Ông dẫn ví dụ số điện thoại báo cháy 113, nếu có cháy chỉ cần ấn vào "là người ta biết ngay công việc", do đó sẽ tiếp thu ý kiến của ĐB. Riêng cơ chế tiếp nhận thông tin từ người dân, đại tướng Giang cho hay sẽ tiếp thu, nghiên cứu.
Không yêu cầu người dân nộp phiếu lý lịch tư pháp số 2
Sáng cùng ngày, Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình trình bày tờ trình tóm tắt về dự án luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Lý lịch tư pháp (LLTP). Một trong những nội dung quan trọng là dự thảo luật đề xuất quy định cơ quan, tổ chức không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu LLTP số 2.
Theo quy định hiện hành, phiếu LLTP gồm số 1 và số 2. Trong đó, phiếu LLTP số 2 chứa thông tin về nhân thân của người được cấp phiếu, họ tên cha mẹ và vợ chồng của họ; tình trạng án tích; thông tin về việc cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã. Phiếu này cấp cho cơ quan tiến hành tố tụng và cấp theo yêu cầu của cá nhân để người đó biết được nội dung về LLTP của mình.
Thời gian qua xảy ra tình trạng một số cơ quan, tổ chức lạm dụng yêu cầu người dân cung cấp phiếu LLTP số 2. Do đó, dự thảo đề xuất quy định như trên, nhằm khắc phục tình trạng lạm dụng yêu cầu phiếu LLTP số 2, đồng thời phù hợp với quy định pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
