Sáng 6.11, thảo luận tại tổ về dự án luật Xây dựng (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Phi Thường, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, cho biết trên địa bàn Hà Nội hiện nay có khoảng 2.000 chung cư cũ và ở TP.HCM có khoảng 600 chung cư cũ.
Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Phi Thường
ẢNH: GIA HÂN
"Thành phố rất quan tâm khi có ban chỉ đạo, có chương trình, có kế hoạch nhưng mà vướng rất nhiều các thủ tục và quy định. Chúng tôi mong rằng luật Xây dựng được sửa đổi sẽ tạo ra bước đột phá để xoay chuyển, giải quyết vấn đề này. Bởi vì mỗi ngày qua đi thì những chung cư này lại càng xuống cấp và thậm chí không an toàn", Giám đốc Sở Xây dựng nêu.
Ông lý giải khó khăn trong vấn đề chung cư cũ, do liên quan đến quy hoạch chi tiết về mật độ xây dựng tầng cao và dân số, liên quan đến giải phóng mặt bằng, quyền lợi của người dân. Mục tiêu vừa đảm bảo quyền lợi người dân, vừa đảm bảo giao thông, công trình công cộng, nhưng lại vướng đến quy định về giới hạn chiều cao công trình, mật độ xây dựng, dân số.
"Giải quyết cả 3 câu chuyện này là gần như là bất khả thi", ông Thường nhận định. Ông cho biết, không như nhà ở xã hội là vấn đề toàn quốc, chung cư cũ là vấn đề của các đô thị lớn ở Hà Nội và TP.HCM.
"Đề nghị cho phép Chủ tịch UBND thành phố được quyết định tăng chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc về tầng cao, về dân số và được cập nhật vào kỳ quy hoạch điều chỉnh gần nhất, quyết định về cơ chế chính sách giải phóng mặt bằng, theo hướng Nhà nước thu hồi đất thay vì để nhà đầu tư tự thỏa thuận với người dân như hiện nay…", ông Thường đề xuất.
Về nội dung miễn, giảm thủ tục cấp giấy phép xây dựng đang được người dân và doanh nghiệp quan tâm, có nhiều ý kiến trái chiều về hậu kiểm, hệ lụy, hệ quả. Theo ông Thường, chủ trương này rất đúng đắn, phù hợp với định hướng cải cách hành chính hiện nay.
Về mặt bản chất, giấy phép xây dựng chỉ là văn bản pháp lý giúp chủ đầu tư có căn cứ làm việc với cơ quan quản lý trật tự xây dựng và làm cơ sở cấp chứng nhận công trình sau này. Song thực tế, do các quy định pháp luật liên quan như quy hoạch, đất đai, đầu tư, đê điều, tôn giáo… còn nhiều nội dung bất cập, chưa đồng bộ. Do vậy, thủ tục cấp phép xây dựng còn vướng, chậm trễ, mất nhiều thời gian.
Với tinh thần mở rộng đối tượng được miễn phép và đơn giản hóa thủ tục, ông Thường cho rằng là hợp lý, tuy nhiên từ góc độ chuyên môn và thực tiễn thì việc này chưa thực sự giải quyết được tận gốc vấn đề rút ngắn thời gian triển khai dự án, đồng thời có thể dẫn tới khó khăn cho chủ đầu tư trong quá trình kiểm soát trật tự xây và cấp chứng nhận công trình sau này. "Dễ trước nhưng sau này rất khó", ông Thường nói.
"Chuồng cọp" chồng lên "chuồng cọp" ở khu nhà tập thể Nghĩa Đô (Q.Cầu Giấy)
ẢNH: VÂN ANH
Ông đề xuất nghiên cứu cơ chế liên thông thủ tục từ bước chấp thuận chủ trương đầu tư. Khi chủ đầu tư được UBND cấp tỉnh giao thực hiện dự án, đã đủ điều kiện khởi công xây dựng, lúc này thủ tục khởi công chỉ mang tính thông báo cơ quan quản lý tiếp nhận và kiểm tra điều kiện, hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ nếu còn chưa hoàn chỉnh.
Đề xuất bắt buộc xây hồ điều hòa trong thiết kế đô thị
Thực tế tại Hà Nội đang thiếu quy định về thẩm quyền và căn cứ kiểm soát quá trình thi công đối với công trình miễn giấy phép xây dựng đã dẫn đến một số trường hợp chủ đầu tư tự ý điều chỉnh quy mô, công năng, làm thay đổi cảnh quan và hạ tầng đô thị.
Về vấn đề ngập úng đô thị, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội cho biết quy định hiện nay pháp luật không quy định bắt buộc các khu đô thị, khu nhà ở phải xây dựng các hồ điều hòa. Thực tế, hồ điều hòa không chỉ chống ngập mà còn cải thiện khí hậu, tạo cảnh quan, dự trữ nước cho công tác phòng cháy chữa cháy…
Theo ông, nên bổ sung quy định về hồ điều hòa vào luật Xây dựng, luật Quy hoạch và luật Phòng chống thiên tai, coi đây là yếu tố bắt buộc trong thiết kế và cấp phép xây dựng đô thị.
Theo quy hoạch, Hà Nội có khoảng 5.400 ha diện tích hồ điều hòa, nhưng hiện mới đạt khoảng 18%, tức hơn 1.000 ha. Vì vậy, nếu có quy định bắt buộc ngay từ khâu lập quy hoạch và cấp phép, chúng ta sẽ có định hướng rõ ràng, khả thi hơn trong xây dựng đô thị thích ứng khí hậu.
