NHỮNG MÁI NHÀ BAY THEO GIÓ LỐC
Một ngày sau khi bão Kalmaegi quét qua, vùng ven biển phía đông Gia Lai như vừa tỉnh giấc từ một cơn ác mộng. Mái tôn vắt trên ngọn cây, tường nhà sụp đổ, quần áo, xoong nồi lẫn trong bùn đất.

Cảnh hoang tàn, đổ nát ở làng chài Nhơn Lý, Gia Lai
ẢNH: ĐỨC NHẬT
Ở thôn Quảng Vân, xã Tuy Phước (H.Tuy Phước, tỉnh Bình Định cũ), bà Nguyễn Thị Lan (58 tuổi) lom khom nhặt từng tấm tôn cong vênh, vài món đồ còn sót lại giữa đống gạch vụn. Căn nhà ba gian, nơi bà một mình nuôi bốn đứa con khôn lớn sau khi chồng mất, giờ chỉ còn trơ bốn bức tường. "Cơn gió quét qua, mái nhà bay mất, tường đổ ngay chỗ mẹ con tôi đứng. Tôi run quá, chỉ kịp để con kéo xuống bếp trú tạm", bà Lan nhớ lại, giọng run run.
Cách đây vài tháng, bà vừa dành dụm tiền sửa lại mái nhà, giờ tất cả đã bị gió cuốn đi trong một đêm. "Nhà sập, mất nóc, trơ trọi giữa trời. Không biết lấy đâu ra tiền mà dựng lại", bà Lan nghẹn lời.

Đìa nuôi cá mú tại P.Sông Cầu (Đắk Lắk) tan tác sau khi bão Kalmaegi đi qua
ẢNH: TRẦN BÍCH NGÂN
Cách đó không xa, nhà ông Đỗ Trọng Anh (62 tuổi) cũng tan hoang. Chiều 8.11, ông cùng các con dọn lại đống đổ nát, phơi mớ lúa còn sót lại sau khi nước rút. "Cả đời tôi chưa thấy cảnh gì khủng khiếp như vậy. Sau bão, cha con tôi như từ cõi chết trở về", ông kể. Khoảng 18 giờ 30 tối 6.11, gió quật dữ dội, cuốn phăng mái nhà. Ba cha con ông chỉ kịp chui xuống bàn thờ cầu nguyện. Nửa giờ sau, triều cường ập tới, nước dâng đến ngực, cuốn trôi hết đồ đạc. "Chúng tôi vừa chạy bão, vừa chạy nước. Kiệt sức, nhưng vẫn phải cố giữ lấy mạng sống", ông Anh nói, giọng nghẹn lại.
LÀNG CHÀI TAN HOANG
Cách đó chừng 30 km, làng chài Nhơn Lý, P.Quy Nhơn Đông (TP.Quy Nhơn, Bình Định cũ) giờ chỉ còn lại những bức tường đổ nát.

Làng chài Xuân Thạnh (Gia Lai) tan hoang sau bão
ẢNH: ĐỨC NHẬT
Giữa đống đổ nát ấy, bà Ngô Thị Lanh (70 tuổi) đứng lặng người. Đêm bão, nghe chính quyền vận động di dời, bà sang nhà người thân trú tạm. Sáng hôm sau trở về, căn nhà của bà chỉ còn hai bức tường chơ vơ. "Giường tủ, bàn ghế… tất cả đều tan hoang. Giờ tôi trắng tay", bà nghẹn giọng.
Người làng thương cảnh bà già yếu, kéo đến giúp dọn dẹp, nhặt lại từng tấm ván còn dùng được. Nhưng chính bà hiểu, căn nhà gắn bó cả đời nay đã mất hẳn. "Tôi già rồi, không còn sức và tiền để dựng lại. Chắc phải về ở với con, căn nhà này đành để lại cho gió", bà nói.

Bà Nguyễn Thị Lan dọn dẹp lại đống đổ nát còn sót lại trong căn nhà của mình
ẢNH: ĐỨC NHẬT
Theo thống kê, tại Gia Lai có 199 căn nhà sập, 12.447 căn tốc mái, 334 lồng bè nuôi thủy sản bị cuốn trôi, tổng thiệt hại ước tính hơn 5.000 tỉ đồng. Tỉnh đã khẩn cấp hỗ trợ 60 triệu đồng cho mỗi căn nhà sập, 5 triệu đồng cho nhà tốc mái hoàn toàn, 2 triệu đồng cho nhà hư hại một phần; gia đình có người chết được hỗ trợ 10 triệu đồng, người bị thương 5 triệu đồng.
NHỮNG ĐÊM BÃO TRẮNG
Ở P.Sông Cầu, Đắk Lắk (TX.Sông Cầu, Phú Yên cũ), bão Kalmaegi đổ bộ lúc 18 giờ tối 6.11, mang theo gió giật cấp 13 và mưa lớn. Căn nhà cấp 4 của bà Tố Thị Kim Oanh (59 tuổi, tổ dân phố Phú Mỹ) bị tốc mái, đồ đạc hư hỏng nặng. "Bảy người nhà tôi phải chui vào nhà vệ sinh, chen chúc suốt đêm, nghe mái ngói rơi ầm ầm, tưởng nhà sập đến nơi. Cả đêm chỉ biết ôm nhau cầu trời", bà Oanh kể lại. Sáng ra, căn nhà bà chỉ còn trơ khung. Cả gia đình phải đi ở nhờ.

Bão Kalmaegi làm tốc mái tôn của căn nhà chị Quyên
ẢNH: TRẦN BÍCH NGÂN
Chị Lê Thị Mỹ Quyên, ở gần đó, nhà cũng bị tốc mái. "Tôi đã chằng chống kỹ lắm rồi, nhưng gió mạnh quá, không giữ nổi", chị nói với giọng lạc đi.
Chủ động ứng phó bão Fung wong gần Biển Đông
Cục Quản lý đê điều và phòng chống thiên tai (Bộ NN-MT) cho biết, đến 18 giờ ngày 8.11, các tỉnh miền Trung ghi nhận có 6 người chết (Quảng Ngãi 1 người, Gia Lai 2, Đắk Lắk 3), 26 người bị thương trong cơn bão số 13.
Các tỉnh Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk có 333 nhà sập đổ; 32.048 nhà bị hư hỏng, tốc mái; 96 tàu bị sóng đánh chìm, hư hỏng; 54.365 lồng bè nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại; 3.794 ha lúa, hoa màu bị ảnh hưởng, gãy đổ.
Gió bão làm gãy đổ 525 cột điện, còn hơn 500.000 khách hàng bị mất điện. Đường sắt Bắc - Nam tại Km 1146+850 (Đắk Lắk) ách tắc do trôi nền đường, dự kiến thông tàu ngày 10.11.
Theo ước tính, bão số 13 đã gây thiệt hại ban đầu trên 7.593 tỉ đồng. Trong đó, Quảng Ngãi trên 306 tỉ đồng, Đắk Lắk trên 2.287 tỉ đồng, Gia Lai trên 5.000 tỉ đồng.
Cùng ngày, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn đã phát tin cảnh báo bão Fung wong. Dự báo trong hôm nay (9.11), bão Fung wong mạnh lên siêu bão. Đến ngày 10.11, bão đi vào Biển Đông, là cơn bão số 14 trong năm nay.
Chiều 8.11, Thứ trưởng Bộ NN-MT Nguyễn Hoàng Hiệp đã ký văn bản gửi 5 bộ: Công an, Quốc phòng, Xây dựng, KH-CN, Ngoại giao và 13 tỉnh, TP ven biển: Quảng Ninh, Hưng Yên, Hải Phòng, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Đắk Lắk, Gia Lai đề nghị sẵn sàng ứng phó bão Fung wong gần Biển Đông.
Phan Hậu
Vùng nuôi trồng thủy sản ven biển P.Sông Cầu cũng chịu thiệt hại nặng. Ngư dân Biền Anh Khoa (30 tuổi) cho biết, đìa nuôi 6.000 con cá mú sắp đến ngày thu hoạch bị vỡ, thiệt hại khoảng 1 tỉ đồng. Ông Đỗ Hoàng Xuân (46 tuổi) mất trắng hơn 100.000 con cá mú đỏ, thiệt hại tương tự. Còn ông Tô Quang Huy (58 tuổi), chủ 4 bè nuôi tôm hùm, than thở: "Bão vô, gió đánh gãy bè, lồng trôi hết. Thiệt hại hơn 1,5 tỉ đồng, coi như mất trắng".

Bị bão thổi bay nhà, nhiều người dân ven biển Gia Lai chịu cảnh màn trời chiếu đất
ẢNH: ĐỨC NHẬT
Theo Ban chỉ huy phòng thủ dân sự Đắk Lắk, toàn tỉnh có 54.000 lồng bè bị hư hại, thiệt hại hơn 1.900 tỉ đồng; 3 người chết, 6 người bị thương, 25 nhà sập hoàn toàn, 4.539 nhà tốc mái. UBND tỉnh đã cấp khẩn 35 tỉ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách cho 16 địa phương thiệt hại nặng, kịp thời giúp người dân ổn định cuộc sống.

Căn nhà bà Ngô Thị Lanh bị bão đánh sập
ẢNH: N.O
Cuộc di dời lớn nhất trong lịch sử tỉnh Gia Lai
Tối 8.11, Phó thủ tướng Chính phủ Hồ Quốc Dũng và đoàn công tác T.Ư đã thăm, động viên tỉnh Gia Lai sau cơn bão Kalmaegi. Tại buổi làm việc, theo Phó thủ tướng, các cấp chính quyền đã tiến hành di dời hơn 90.000 hộ dân với hơn 300.000 người là cuộc di dời lớn nhất trong lịch sử của tỉnh, tuy nhiên tỉnh đã làm rất tốt. Phó thủ tướng đề nghị thời gian tới, địa phương tập trung việc khắc phục hạ tầng, điện nước, giao thông, đảm bảo việc khôi phục sản xuất kinh doanh theo chủ trương của Chính phủ.