Chiều 13.8, ông Lê Văn Hướng, Giám đốc Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên (BTTN) Phong Điền (TP.Huế) cho biết, quá trình đặt bẫy ảnh tại khu bảo tồn năm 2022, đơn vị đã ghi nhận 2 cá thể gà lôi trắng tại khoảnh 4 tiểu khu 55, khu BTTN Phong Điền.
Cá thể gà lôi trắng trống được bẫy ảnh chụp được vào 13 giờ 35 phút 45 giây ngày 9.1.2922 tại Khu BTTN Phong Điền, TP.Huế
ẢNH: ÔNG LÊ VĂN HƯỚNG CUNG CẤP
Theo ông Hướng, năm 2022, thực hiện công tác điều tra đa dạng sinh học và BTTN, Ban quản lý Khu BTTN Phong Điền đã tiến hành đặt bẫy ảnh để khảo sát tính phong phú, đa dạng các loài động vật hoang dã trong khu bảo tồn đợt I năm 2022 tại tiểu khu 55 và 56, xã Phong Mỹ, H.Phong Điền (cũ) nay là P.Phong Điền, TP.Huế. Kết quả đã ghi nhận 2 cá thể gà lôi trắng tại khoảnh 4, tiểu khu 55, Khu BTTN Phong Điền.
Cá thể gà lôi trắng mái được bẫy ảnh chụp tại Khu BTTN Phong Điền cùng ngày 9.1.2022, vào lúc 9 giờ 08 phút 44 giây
ẢNH: ÔNG LÊ VĂN HƯỚNG CUNG CẤP
Cũng theo ông Hướng, gà lôi trắng là loài rất hiếm thấy trong tự nhiên. Tại Khu BTTN Phong Điền, qua nhiều năm đặt bẫy ảnh khảo sát nhưng đơn vị chỉ ghi nhận duy nhất 1 lần 2 cá thể gồm 1 trống 1 mái nêu trên.
Theo ông Hướng, gà lôi trắng có kích thước từ 50-125 cm (kể cả lông đuôi của chim đực dài tới 75 cm). Chim trống, bộ lông có hai màu, trắng ở trên lưng và đen ở phía bụng. Chim mái, bộ lông màu nâu. Gà có mào cong, màu nâu đen, chân đỏ, da mặt đỏ. Chim trống non có màu lông giống chim cái.
Gà lôi trắng nuôi cứu hộ tại Trung tâm Cứu hộ bảo tồn và phát triển sinh vật thuộc Vườn quốc gia Bạch Mã (TP.Huế)
ẢNH: VQG BẠCH MÃ CUNG CẤP
Theo Danh lục đỏ Việt Nam 2024, gà lôi trắng, tên khoa học Lophura nycthemera, là một loài gà lôi thuộc họ chim trĩ. Gà lôi trắng được tìm thấy trong các khu rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới, thuộc vùng núi của các quốc gia Đông Nam Á và các tỉnh miền Đông, miền Nam Trung Quốc. Tại Việt Nam, gà lôi trắng được phân bố ở các khu vực rừng núi từ miền Bắc đến miền Nam, trong đó có một số phân loài đặc hữu chỉ được phân bố tại Việt Nam, như gà lôi trắng Berliozi (tên khoa học Lophura nycthemera berliozi), gà lôi Beli (tên khoa học Lophura nycthemera beli) và gà lôi trắng Trung bộ (tên khoa học Lophura nycthemera annamensis).
Thông tư số 27 ban hành ngày 24.6.2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường quy định về quản lý loài nguy cấp, quý, hiếm. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 1.7.2025. Theo thông tư, tại phụ lục danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm theo quy định gà lôi trắng có tên khoa học là Lophura nycthemera, thuộc nhóm IIB (không còn thuộc nhóm IB theo Nghị định số 84/2021/NĐ-CP của Chính phủ).
Nhân giống thành công gà lôi trắng tại Vườn quốc gia Bạch Mã
Một diễn biến khác đáng chú ý là mới đây tại Trung tâm Cứu hộ bảo tồn và phát triển sinh vật thuộc Vườn quốc gia (VQG) Bạch Mã (TP.Huế), trong quá trình chăm sóc cứu hộ đã nhân giống gà lôi trắng thành công.
Ông Nguyễn Vũ Linh, Giám đốc VQG Bạch Mã, cho biết Trung tâm Cứu hộ bảo tồn và phát triển sinh vật thuộc VQG Bạch Mã được thành lập năm 2015. Trong quá trình chăm sóc và cứu hộ, trung tâm này cũng đã nhân giống thành công gà lôi trăng cùng nhiều loài động vật quý hiếm khác nhằm phục vụ bảo tồn và tái thả về tự nhiên.
Gà lôi trắng con nhân giống thành công tại VQG Bạch Mã
ẢNH: VQG BẠCH MÃ CUNG CẤP
Cụ thể, hiện trung tâm này đang nhân giống và nuôi 14 cá thể gà lôi trắng, 2 cá thể công má vàng. Từ năm 2022 đến nay, đơn vị đã nhân giống được 20 cá thể gà lôi trắng và 4 cá thể công. Dự kiến khoảng 2 năm tới sẽ tái thả một số cá thể, hướng tới phục hồi quần thể gà lôi trắng ngoài tự nhiên.
Cũng theo ông Linh, ngoài nhiệm vụ cứu hộ và bảo tồn đa dạng sinh học, trung tâm còn nghiên cứu đặc tính sinh học, sinh sản của các loài động, thực vật quý hiếm; bảo tồn nguồn gien cây quý; cung cấp giống phục vụ trồng rừng; triển khai dịch vụ nghiên cứu, thú y, đào tạo, tư vấn chăm sóc; xây dựng, quản lý các dự án cải thiện sinh kế cho cộng đồng vùng đệm.
Vụ bán gà lôi trắng lãnh 6 năm tù: Kháng nghị hủy án, điều tra lại
