Đây là đề xuất được đưa ra trong cuộc làm việc ngày 13.11 giữa Bộ Nông nghiệp và Môi trường với Tỉnh ủy, UBND tỉnh Thái Nguyên để giải quyết tình trạng ngập lụt cho địa phương này. Trong 2 năm gần đây, các phường trung tâm Thái Nguyên trải qua 2 lần ngập lụt nghiêm trọng, gây thiệt hại rất nặng nề.
Nhiều phường ở trung tâm tỉnh Thái Nguyên bị ngập lụt trong mưa lớn bão Matmo đầu tháng 10 vừa qua
ẢNH: TUẤN MINH
Gần đây nhất, đầu tháng 10, thời tiết Thái Nguyên mưa lớn do ảnh hưởng bão Matmo (bão số 11) làm xuất hiện lũ đặc biệt lớn trên sông Cầu. Cụ thể, mức lũ đo tại Trạm thủy văn Gia Bảy đạt 29,9 m, vượt đỉnh lũ lịch sử (năm 2024) hơn 1 m, vượt báo động 3 là 2,9 m khiến 69.391 ngôi nhà ở các phường trung tâm Thái Nguyên bị ngập.
Sau trận lụt lịch sử này, Thái Nguyên đề xuất một loạt giải pháp, trọng tâm là dự án đầu tư xây dựng, nâng cấp, hoàn thiện hệ thống công trình đê điều, phòng chống lũ, lụt hai bên bờ sông Cầu đoạn qua trung tâm tỉnh, gồm: đập Thác Huống 2; đồng bộ đê, kè, đường giao thông mặt đê 2 bờ sông Cầu và suối Mo Linh; hệ thống chống ngập úng, cầu Gia Bảy và hệ thống trạm bơm thoát nước.
Cũng theo lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên, ngoài nguyên nhân khách quan do mưa lớn, việc thiếu hụt hồ chứa nước để cắt lũ ở thượng nguồn khiến tình trạng ngập lụt diễn ra trên diện rộng.
Tại cuộc làm việc, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND tỉnh Thái Nguyên thống nhất đề xuất nghiên cứu dự án xây dựng 4 hồ chứa nước ở thượng nguồn để cắt lũ, tổng dung tích khoảng 200 triệu m3 nước. Khi có 4 hồ chứa này sẽ cắt lũ được khoảng 130 triệu m3nước.
Ngập lụt ở Thái Nguyên càng nghiêm trọng hơn
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cho rằng, vấn đề ngập lụt ở Thái Nguyên chỉ giải quyết được khi đặt trong tổng thể các tỉnh lưu vực sông Cầu.
Trong khi đó, đa số chuyên gia cho rằng, nếu xây đê quá cao sẽ không giải quyết triệt để vấn đề ngập lụt ở trung tâm Thái Nguyên mà còn ảnh hưởng đến không gian đô thị, gây ảnh hưởng lớn đến các tỉnh hạ du.
Phản hồi các đề xuất của tỉnh Thái Nguyên, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp lưu ý, việc xây dựng các công trình phòng, chống lũ phải trả lời được câu hỏi xây đê có hết được ngập không? Nếu Thái Nguyên không ngập thì hạ du có ngập không?
Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp, vấn đề ngập lụt ở các phường trung tâm tỉnh Thái Nguyên không chỉ mới diễn ra gần đây mà có chiều hướng ngày càng nghiêm trọng hơn, do đó cần thực hiện ngay dự án thoát nước trong đô thị.
Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đề nghị Thái Nguyên khẩn trương xây dựng cầu Gia Bảy mới để mở rộng khả năng thoát lũ, đảm bảo an toàn công trình và việc xây đê hai bên bờ sông Cầu cần được tính toán rất kỹ dựa trên cơ sở khoa học cụ thể.
Đối với đập Thác Huống trên sông Cầu xây dựng từ thời Pháp thuộc có nhiệm vụ dâng nước để phục vụ tưới tiêu, nhưng đang là điểm nghẽn cản dòng chảy, giảm khả năng thoát lũ, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp khẳng định, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ nhanh chóng có dự án để giải quyết vấn đề này.
