Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến về dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 131/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, trong đó có bổ sung các điều kiện, tiêu chuẩn được công nhận liệt sĩ.
Bộ Nội vụ đề xuất bổ sung các điều kiện, tiêu chuẩn được công nhận là liệt sĩ
ẢNH: T.N
Theo Bộ Nội vụ, trong quá trình triển khai thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng, đã phát sinh một số bất cập, vướng mắc. Nhiều quy định chưa sát thực tế, đặc biệt là tiêu chuẩn công nhận liệt sĩ trong các trường hợp tử vong do ốm đau, tai nạn khi đang làm nhiệm vụ ở địa bàn biên giới, hải đảo có điều kiện đặc biệt khó khăn.
Bên cạnh đó, hiện chưa có quy định về việc xem xét công nhận liệt sĩ, thương binh đối với người làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh có tính chất nguy hiểm như xây dựng tuyến biên giới, làm nhiệm vụ mật, hay khi tham gia bắt giữ đối tượng thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội.
Tại dự thảo lần này, Bộ Nội vụ tập trung nghiên cứu và đề xuất sửa đổi nhằm tháo gỡ các vướng mắc, đảm bảo việc triển khai chính sách đồng bộ, thống nhất trong cả nước.
Cụ thể, dự thảo bổ sung 3 nhóm được công nhận liệt sĩ với người làm nhiệm vụ quốc phòng an ninh có tính chất nguy hiểm khi: chữa cháy; chống khủng bố, bạo loạn; giải thoát con tin; cứu hộ, cứu nạn, ứng cứu thảm họa thiên tai; thực hiện nhiệm vụ của kiểm ngư, cảnh sát biển; tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; rà phá, xử lý, tiêu hủy bom mìn, vật liệu nổ; nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, thử nghiệm, bảo quản, vận chuyển thuốc phóng, thuốc nổ, vũ khí, đạn dược; xây dựng công trình ngầm quốc phòng, an ninh; xây dựng tuyến biên giới; làm nhiệm vụ mật.
Làm việc ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo có điều kiện đặc biệt khó khăn theo quy định là địa bàn có điều kiện tự nhiên hiểm trở, khắc nghiệt, khó khăn dễ xảy ra tai nạn, ốm đau.
Trực tiếp làm nhiệm vụ đấu tranh chống tội phạm quy định là trực tiếp thực thi nhiệm vụ theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền nhằm điều tra, phát hiện, ngăn chặn, bắt giữ đối tượng phạm tội hoặc ngăn chặn, bắt giữ đối tượng thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội, sau đó đối tượng bị xử lý theo quy định của pháp luật hình sự.
Mở rộng đối tượng được xem xét, tiếp nhận vào cơ sở nuôi dưỡng người có công
Ngoài bổ sung đối tượng được công nhận liệt sĩ, cơ quan soạn thảo cũng đề xuất mở rộng đối tượng được xem xét, tiếp nhận vào cơ sở nuôi dưỡng người có công. Bộ Nội vụ cho biết, theo nghị định hiện hành thì việc nuôi dưỡng tập trung chỉ áp dụng đối với thương binh, bệnh binh có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên có thương tật, bệnh tật đặc biệt nặng, sống cô đơn.
Thực tế gần 5 năm áp dụng quy định nêu trên cho thấy số lượng đối tượng đủ điều kiện và đề nghị được vào nuôi dưỡng tập trung rất ít, trong khi hệ thống trung tâm nuôi dưỡng được Nhà nước đầu tư ngày càng quy mô, hiện đại. Việc này dẫn đến nhiều trung tâm vận hành không đủ công suất, một số trung tâm có số đối tượng nuôi dưỡng dưới 50% so với quy mô thiết kế, dẫn đến lãng phí nguồn lực của Nhà nước, trong khi nhiều đối tượng người có công sống cô đơn nhưng không phải là thương binh, bệnh binh 81% trở lên lại không thuộc diện tiếp nhận.
Do đó, Bộ Nội vụ chỉnh lý quy định: "Người có công đang hưởng trợ cấp ưu đãi hàng tháng, sống cô đơn và có nguyện vọng thì được xem xét, tiếp nhận vào cơ sở nuôi dưỡng tập trung".
Về thẩm quyền quyết định tiếp nhận đối tượng, dự thảo nghị định giao cơ quan quản lý trung tâm có trách nhiệm ban hành quy chế tiếp nhận và căn cứ trên quy mô, điều kiện cơ sở, vật chất của trung tâm để xem xét, quyết định tiếp nhận đối tượng. Dự kiến dự thảo trình Chính phủ ban hành trong tháng 12.2025.
