Sáng 27.10, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra đối với một số dự án luật, trong đó có luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Lý lịch tư pháp.
Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình trình bày tờ trình dự thảo luật
ẢNH: GIA HÂN
Đề xuất quan trọng về phiếu lý lịch tư pháp số 2
Trình bày tờ trình tóm tắt, Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết, dự thảo luật sửa đổi mở rộng mục đích quản lý lý lịch tư pháp; sửa đổi mô hình cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp một cấp tập trung, thống nhất.
Đáng chú ý, dự thảo sửa đổi, bổ sung quy định cơ quan, tổ chức không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2.
Theo quy định, phiếu lý lịch tư pháp số 2 gồm thông tin về nhân thân của người được cấp phiếu, họ tên cha mẹ và vợ chồng của họ; tình trạng án tích; thông tin về việc cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã.
Phiếu lý lịch tư pháp số 2 cấp cho cơ quan tiến hành tố tụng và cấp theo yêu cầu của cá nhân để người đó biết được nội dung về lý lịch tư pháp của mình.
Thời gian qua xảy ra tình trạng một số cơ quan, tổ chức lạm dụng yêu cầu người dân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2.
Do đó, dự thảo đề xuất quy định như trên, nhằm khắc phục tình trạng lạm dụng yêu cầu phiếu lý lịch tư pháp số 2, đồng thời phù hợp với quy định pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Dự thảo luật sửa đổi còn bãi bỏ quy định về nhiệm vụ, quyền hạn thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước tại địa phương của UBND cấp tỉnh; giấy chứng nhận đương nhiên xóa án tích và việc xử lý thông tin này.
Đồng thời, hợp nhất quy định về nhiệm vụ của cơ quan công an trong việc cung cấp thông tin lý lịch tư pháp về án tích.
Quy định nhiệm vụ của Cục Hồ sơ nghiệp vụ và công an cấp tỉnh trong việc xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp; tiếp nhận, cung cấp thông tin về án tích…
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra
ẢNH: GIA HÂN
Liệu có khiến người dân gặp khó khăn?
Trình bày báo cáo thẩm tra tóm tắt sau đó, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, cho hay ủy ban cơ bản tán thành với các nội dung sửa đổi, bổ sung như Chính phủ trình.
Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị cần có đánh giá tác động kỹ lưỡng đối với quy định về việc cơ quan, tổ chức không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2.
Lý do là quy định này có thể khiến người dân gặp khó khăn khi thực hiện các thủ tục về xin thị thực, xuất cảnh, nhập cư... mà quốc gia sở tại yêu cầu phải cung cấp các thông tin liên quan đến án tích.
Nhóm ý kiến trên đề nghị nghiên cứu, chỉnh lý quy định theo hướng xác định rõ một số trường hợp cụ thể mà cơ quan, tổ chức có thể yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2.
Một số ý kiến khác thì cho rằng đề xuất như dự thảo vẫn khó có thể khắc phục tình trạng lạm dụng yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2 vì nếu các cơ quan, tổ chức, nhất là cơ quan, tổ chức nước ngoài vẫn yêu cầu thì cá nhân vẫn miễn cưỡng phải cung cấp để có thể hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục.
Ý kiến này đề nghị nghiên cứu, bỏ hẳn quy định về việc cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2, nội dung này chỉ được lưu giữ trong cơ sở dữ liệu và phục vụ việc tra cứu, sử dụng của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Thông tin về tình trạng án tích của cá nhân đã được thể hiện trên phiếu lý lịch tư pháp số 1 nên trong trường hợp cần thiết, cá nhân có thể cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 1 cho cơ quan, tổ chức có yêu cầu.
Cũng có ý kiến cho rằng, không chỉ phiếu lý lịch tư pháp số 2 mà thực tiễn cũng cho thấy đang tồn tại việc lạm dụng đối với yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp số 1, tạo ra gánh nặng không cần thiết cho cả người dân và cơ quan quản lý nhà nước.
Do đó, dự thảo nên chỉnh lý quy định về mục đích quản lý lý lịch tư pháp cho phù hợp với tình hình thực tiễn và chủ trương cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; đồng thời cần quy định mang tính nguyên tắc về những trường hợp cơ quan, tổ chức được phép yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp.
