Ngày 31.10, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ đã trình bày tờ trình dự thảo luật An ninh mạng; luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi) và luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến an ninh, trật tự.
Trình bày dự thảo luật An ninh mạng, Bộ trưởng Công an cho biết, dự luật bổ sung quy định về bảo đảm an ninh dữ liệu; về trách nhiệm định danh địa chỉ IP và cung cấp cho lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng.
Đảm bảo an ninh mạng
Cụ thể, dự luật quy định, Bộ Công an có trách nhiệm bảo đảm an ninh thông tin trên không gian mạng, an ninh dữ liệu; xây dựng cơ chế quản lý định danh IP; xác thực thông tin đăng ký tài khoản số; cảnh báo, chia sẻ thông tin an ninh mạng, nguy cơ đe dọa an ninh mạng. Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng có trách nhiệm định danh địa chỉ internet (địa chỉ IP) của tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ internet, cung cấp cho lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng để quản lý phục vụ công tác đảm bảo an ninh mạng…
Dự luật cũng quy định trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân sử dụng không gian mạng phải tuân thủ quy định của pháp luật về an ninh mạng, có trách nhiệm bảo mật thông tin đăng ký, mở, quản lý, sử dụng tài khoản số của mình; trường hợp tài khoản số được sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, chủ tài khoản bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân thì phải bồi thường thiệt hại theo quy định.

Vấn đề an ninh mạng đang đặt ra nhiều thách thức
Ảnh: Đ.N.T
Nhất trí về sự cần thiết ban hành luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới cho hay dự thảo luật đã khắc phục chồng chéo, mâu thuẫn về thẩm quyền, chức năng của luật An ninh mạng và luật An toàn thông tin mạng hiện nay.
Cơ quan thẩm tra cho biết một số ý kiến đề nghị rà soát, bổ sung các hành vi bị nghiêm cấm về an ninh mạng. Theo đó, đề nghị rà soát để bổ sung đầy đủ các hành vi bị nghiêm cấm, đặc biệt là các hành vi sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo dựng, chỉnh sửa, lan truyền thông tin sai sự thật, giả mạo danh tính nhằm vu cáo, lừa đảo, gây tổn hại an ninh quốc gia, trật tự xã hội.
Về phòng ngừa, xử lý hành vi xâm phạm an ninh mạng, có ý kiến đề nghị ngoài việc bảo vệ trẻ em, cần bổ sung đối tượng bảo vệ là những người yếu thế như người cao tuổi, người bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự. Đặc biệt, đề nghị bổ sung quy định phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi sử dụng AI mô phỏng khuôn mặt để lừa đảo, bôi nhọ, giả mạo danh tính người nổi tiếng hoặc người thân của họ.
Đề nghị cấm dùng AI mô phỏng khuôn mặt người nổi tiếng để lừa đảo, bôi nhọ
Tránh lạm dụng dữ liệu người dùng
Thảo luận tại tổ chiều cùng ngày, ĐB Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đề nghị cần xử lý nghiêm các hành vi như: làm giả hình ảnh các lãnh đạo; làm giả hình ảnh của cá nhân để thực hiện hành vi tống tiền, khống chế; sử dụng công nghệ để làm mất hạnh phúc của gia đình người khác. "Luật An ninh mạng phải có những quy định để vừa phát huy công nghệ nhưng đồng thời cũng phòng ngừa, trừng trị những đối tượng giả danh công nghệ để lừa gạt, làm tổn hại đến an ninh quốc gia, tổn hại đến tổ chức cũng như nhân phẩm, danh dự của cá nhân", ĐB Hòa nhấn mạnh.
Sửa quy định về thời gian lái xe
Cùng ngày, Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an, trình bày báo cáo về dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan an ninh, trật tự. Một trong số các luật được sửa đổi, bổ sung là luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Theo quy định hiện hành, thời gian lái xe của người lái xe ô tô kinh doanh vận tải không quá 10 giờ trong một ngày và không quá 48 giờ trong một tuần; lái xe liên tục không quá 4 giờ. Điều này gây băn khoăn không phù hợp thực tế. Tại dự thảo, Chính phủ đề xuất sửa đổi theo hướng chỉ quy định cụ thể thời gian lái xe liên tục của người lái xe ô tô kinh doanh vận tải không quá 4 giờ. Thời gian làm việc trong một ngày, một tuần sẽ thực hiện theo quy định của bộ luật Lao động.
Dự thảo cũng quy định xe ô tô kinh doanh vận tải, xe ô tô đầu kéo, xe cứu thương, xe vận tải nội bộ phải lắp thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe. Ô tô chở người từ 8 chỗ trở lên (không kể chỗ của người lái xe) kinh doanh vận tải phải lắp thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe, hình ảnh khoang chở khách.
ĐB Lương Văn Hùng (đoàn Quảng Ngãi) đề nghị thiết lập cơ chế tiếp nhận, phản hồi thông tin từ người dân về hành vi vi phạm an ninh mạng. Về trách nhiệm của doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mạng, ông đồng tình với quy định yêu cầu doanh nghiệp định danh người sử dụng, lưu trữ dữ liệu trong lãnh thổ VN và phối hợp với cơ quan chức năng khi phục vụ yêu cầu bảo đảm an ninh mạng. Song ĐB lưu ý cần bổ sung quy định về thời điểm, thủ tục, thẩm quyền yêu cầu cung cấp dữ liệu, nhằm tránh lạm dụng, đảm bảo quyền riêng tư của người dùng. Ngoài ra, cần quy định rõ giới hạn trách nhiệm, thời hạn lưu trữ dữ liệu, tránh gây áp lực chi phí cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.