Đề xuất 'định giá' công việc nội trợ khi phân chia tài sản ly hôn

Ngày 24.12, Bộ Tư pháp tổ chức hội nghị tổng kết thi hành luật Hôn nhân và gia đình năm 2014. Một trong những nội dung được nhiều tham luận đề cập là giải quyết các bất cập trong vấn đề ly hôn.

Theo quy định hiện hành, tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập.

Đề xuất 'định giá' công việc nội trợ khi phân chia tài sản ly hôn- Ảnh 1.

Hội nghị tổng kết thi hành luật Hôn nhân và gia đình do Bộ Tư pháp tổ chức

ẢNH: PHÚC BÌNH

Chăm sóc gia đình không thể lúc nào cũng ngang với đi làm?

Đại diện TAND tối cao cho rằng, việc đóng góp bằng tài sản riêng hoặc thu nhập sẽ dễ xác định hơn là đóng góp vào công việc gia đình và công sức lao động của vợ, chồng, bởi đây là yếu tố trừu tượng, khó định lượng.

"Công việc gia đình" vốn là một khái niệm mở, khó có thể liệt kê cụ thể. Nhiều công việc có thể được xem là công việc gia đình, song không thể đưa ra mức độ quan trọng của từng công việc, dẫn đến không thể xác định bên nào có đóng góp nhiều hơn.

Vẫn theo vị đại diện, việc chăm sóc con, gia đình chỉ có thể đạt đến một mức giá trị nhất định và không thể lúc nào cũng đặt ngang bằng với thu nhập của chồng hoặc vợ đi làm.

Hơn nữa, dù vợ, chồng ở nhà chăm sóc con, gia đình nhưng không phải người còn lại không làm gì để chăm sóc con, gia đình; bởi ngoài thời gian đi làm thì đa phần vợ, chồng đều về nhà để chăm sóc con, lo một số công việc gia đình nhất định.

Chưa kể có trường hợp người đi làm phải làm những công việc nặng nhọc, nguy hiểm, có trường hợp phải mất cực kỳ nhiều thời gian, công sức để kiếm được thu nhập tốt đóng góp vào khối tài sản chung.

Do đó, việc quy đổi ngang bằng công sức của người ở nhà và người đi làm là quy định không phù hợp với thực tế.

Đại diện TAND tối cao kiến nghị cần quy định rõ các yếu tố xác định bên nào có đóng góp vào công việc gia đình nhiều hơn. Trong đó, đưa ra phạm vi cụ thể cho "công việc gia đình", căn cứ trên thời gian đóng góp vào công việc gia đình, việc đóng góp không chỉ là trực tiếp mà còn có thể thông qua gián tiếp…

Đề xuất 'định giá' công việc nội trợ khi phân chia tài sản ly hôn- Ảnh 2.

Việc lượng hóa giá trị nội trợ, chăm sóc gia đình không được hưởng lương sẽ tạo thuận lợi khi phân chia tài sản ly hôn

ẢNH: TUYẾN PHAN

Cần lượng hóa giá trị nội trợ

Cùng quan tâm nội dung trên, đại diện Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam băn khoăn về xu hướng coi đóng góp kinh tế trực tiếp là tiêu chí chủ yếu để đánh giá công sức đóng góp của vợ, chồng, trong khi chưa đánh giá đầy đủ, toàn diện vai trò của phụ nữ trong lao động nội trợ, chăm sóc con cái, duy trì đời sống gia đình.

Pháp luật hiện hành cũng chưa có tiêu chí cụ thể, định lượng hoặc hướng dẫn chi tiết để xác định thế nào là "công sức đóng góp nhiều hơn" trong từng trường hợp cụ thể.

Khoảng trống nêu trên dẫn đến việc quyết định tỷ lệ chia tài sản trong một số vụ án phụ thuộc đáng kể vào quan điểm chủ quan và đánh giá cá nhân của người tiến hành tố tụng.

Có những vụ việc, dù người vợ đã dành phần lớn thời gian cho việc nội trợ, chăm sóc con cái, hy sinh cơ hội học tập, nghề nghiệp để hỗ trợ chồng phát triển sự nghiệp, nhưng khi ly hôn vẫn chỉ được chia phần tài sản bằng hoặc thấp hơn người chồng với lý do "không có đóng góp kinh tế trực tiếp" hoặc "không chứng minh được công sức vượt trội".

Cách tiếp cận này dù không trái với quy định pháp luật về mặt hình thức, nhưng chưa thực sự phản ánh đầy đủ tinh thần bảo đảm bình đẳng giới và bảo vệ quyền của phụ nữ mà luật Hôn nhân và gia đình hướng tới.

Đại diện Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam đề nghị cần lượng hóa giá trị nội trợ, chăm sóc gia đình không được hưởng lương, có tiêu chí cụ thể, định lượng hoặc hướng dẫn chi tiết để xác định thế nào là "công sức đóng góp nhiều hơn" trong từng trường hợp cụ thể.

Số vụ án ly hôn tăng 4 - 5% mỗi năm

Bộ Tư pháp cho biết, từ năm 2015 đến nay, toàn quốc đã giải quyết hơn 6 triệu hồ sơ đăng ký kết hôn, gần 88% là đăng ký kết hôn lần đầu.

Cùng mốc thời gian, tòa án các cấp đã giải quyết 2,4 triệu vụ việc về hôn nhân và gia đình. Riêng vụ án ly hôn chiếm khoảng 80% các vụ việc.

Con số này phản ánh thực tế rằng mâu thuẫn gia đình tăng trong bối cảnh kinh tế, xã hội thay đổi nhanh chóng. Số vụ án ly hôn tăng trung bình 4 - 5% mỗi năm, chủ yếu ở Hà Nội, TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương.

Thời tiết

Văn hóa

Giải trí

Thể thao