Bộ Tư pháp vừa công bố hồ sơ thẩm định dự án luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi). Dự thảo do Thanh tra Chính phủ chủ trì soạn thảo và có nội dung kê khai tài sản.
Theo quy định tại luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018, một trong các loại tài sản phải kê khai gồm kim khí quý, đá quý, tiền, giấy tờ có giá và động sản khác mà mỗi tài sản có giá trị từ 50 triệu đồng trở lên.
Thanh tra Chính phủ đề xuất nâng giá trị từ 50 triệu đồng lên 150 triệu đồng, nhằm phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và thời giá hiện nay có nhiều thay đổi so với năm 2018; đồng thời bổ sung quy định Chính phủ quy định chi tiết đối với các loại tài sản như tranh ảnh, cây cảnh, cây lâu năm…

Thanh tra TP.HCM bốc thăm lựa chọn người được xác minh tài sản, thu nhập
ẢNH: T.N
Luật hiện hành cũng quy định người có nghĩa vụ kê khai phải kê khai bổ sung khi có biến động về tài sản, thu nhập trong năm từ 300 triệu đồng trở lên.
Trường hợp người có nghĩa vụ kê khai không kê khai, cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập có quyền yêu cầu người đó cung cấp, bổ sung thông tin có liên quan, nếu tài sản, thu nhập có biến động thì phải giải trình về nguồn gốc tăng thêm. Nếu giải trình không hợp lý thì sẽ là căn cứ để xác minh tài sản, thu nhập.
Tại dự thảo, Thanh tra Chính phủ đề xuất nâng mốc tài sản, thu nhập có biến động trong năm từ 300 triệu đồng lên 400 triệu đồng, để phù hợp với quy định tại luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022 và Nghị định số 19/2023.
Cơ quan soạn thảo còn cho biết, quá trình xây dựng luật, có nhiều ý kiến cho rằng định mức 400 triệu đồng như dự thảo là quá thấp, không phù hợp với thời giá và điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay.
Dự thảo căn cứ vào các quy định của pháp luật vệ phòng, chống rửa tiền để chọn mốc 400 triệu đồng cũng không phù hợp, bởi đây chỉ là quy định cho 1 lần chuyển tiền cần phải kiểm soát (giao dịch đáng ngờ). Trong khi đó, một người có thể thực hiện nhiều giao dịch trong năm với mức từ 400 triệu đồng trở lên.
Ý kiến này đề nghị nâng mốc biến động tài sản, thu nhập trong năm lên 1 tỉ đồng, cho phù hợp với điều kiện thực tế.
Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 quy định những người có chức vụ, quyền hạn từ công chức, viên chức, sĩ quan lực lượng vũ trang, và những người giữ chức vụ từ phó phòng trở lên đều phải thực hiện kê khai tài sản khi lần đầu giữ chức vụ.
Hằng năm, những người giữ chức vụ từ giám đốc sở và tương đương trở lên, công chức hoặc người giữ chức phó trưởng phòng và tương đương trở lên trong một số lĩnh vực được coi là nhạy cảm phải thực hiện kê khai tài sản, thu nhập.
Kể từ lần xác minh đầu tiên vào năm 2022 đến nay, các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập đã tiến hành xác minh tài sản, thu nhập của hàng chục ngàn cán bộ, công chức. Số lượng bản kê khai phải xác minh là rất lớn, song số trường hợp bị phát hiện và xử lý kỷ luật vì kê khai không trung thực được đánh giá là còn hạn chế.
Số liệu mới đây từ Thanh tra Chính phủ cho thấy, nửa đầu năm 2025, có 194.686 người đã thực hiện kê khai tài sản, thu nhập trong kỳ. Trong đó, 2.029 người được xác minh việc kê khai tài sản, thu nhập; 8 người bị kỷ luật do kê khai tài sản, thu nhập không trung thực.
Thống nhất về cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập
Một nội dung quan trọng khác được đề xuất tại dự thảo, đó là quy định cụ thể về các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập gồm: Ủy ban Kiểm tra T.Ư; các ban, cơ quan của Đảng ở T.Ư, Đảng ủy trực thuộc T.Ư; Thanh tra Chính phủ; TAND tối cao, Viện KSND tối cao, Kiểm toán Nhà nước, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Quốc hội, Ủy ban công tác đại biểu của Quốc hội; bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; ủy ban kiểm tra tỉnh ủy, thành ủy và thanh tra tỉnh.
Theo Thanh tra Chính phủ, việc sửa đổi như trên nhằm quy định thống nhất, đồng bộ các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập, tránh tình trạng chồng chéo về không rõ về thẩm quyền.
Điều này cũng giúp bảo đảm đồng bộ, phù hợp với các quy định của Đảng về kiểm soát tài sản, thu nhập tại Quyết định 56-QĐ/TW, ngày 8.2.2022 của Bộ Chính trị.