Từ 1.1.2026, theo quy định tại luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 m trên xe ô tô, người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em.
Luật này định nghĩa rằng, thiết bị an toàn cho trẻ em là thiết bị có khả năng bảo đảm an toàn cho trẻ em ở tư thế ngồi hoặc nằm trên xe ô tô, được thiết kế để giảm nguy cơ chấn thương cho người dùng trong trường hợp xảy ra va chạm hoặc xe ô tô giảm tốc độ đột ngột, bằng cách hạn chế sự di chuyển của cơ thể trẻ em.
Đại biểu Hà Sỹ Đồng, đoàn Quảng Trị
ẢNH: GIA HÂN
Quy định ghế trẻ em không nên cứng nhắc
Thảo luận về dự án luật sửa đổi 10 luật về an ninh trật tự, đại biểu Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) cho hay, hầu hết các nước phát triển đều có quy định về việc trang bị thiết bị an toàn cho trẻ em khi di chuyển bằng ô tô. Song, ông Đồng nêu thực tế ở các quốc gia này, tỷ lệ sử dụng ô tô rất cao, hầu như không có xe máy. Trong khi đó, tỷ lệ sử dụng xe máy ở Việt Nam còn cao.
Ông Đồng cho rằng, nếu quy định về ghế trẻ em trên ô tô quá cứng nhắc có thể khiến nhiều gia đình chuyển sang chở trẻ em bằng xe máy, thay vì đi ô tô hoặc taxi. Như vậy thì rủi ro tai nạn cho trẻ lại cao hơn.
Dẫn chứng cho ý kiến của mình, ông Đồng nói tình trạng trên từng diễn ra tại Indonesia hoặc Philippines, khi có quy định bắt buộc trang bị ghế trẻ em thì tỷ lệ phụ huynh chở trẻ em đi học bằng xe máy tăng 15 - 30%.
Ông Đồng phân tích thêm, theo Quy chuẩn 123/2024 của Bộ GTVT (cũ), ghế trẻ em có từ 4 - 5 kích thước khác nhau phụ thuộc vào cân nặng của trẻ. Nếu yêu cầu taxi trang bị ghế trẻ em thì phải có ít nhất 4 - 5 cái ghế kích cỡ khác nhau, "điều này là hoàn toàn bất khả thi". Hoặc trang bị một ghế thì không thể đáp ứng khi hành khách có từ 2 trẻ em trở lên.
Chưa kể, taxi phục vụ khách du lịch và thường kết hợp với các hình thức vận tải khác như máy bay, nếu yêu cầu cha mẹ mang theo ghế trẻ em thì sẽ phải mang lên máy bay và phải mang theo ghế trong suốt chuyến du lịch.
Hoặc một số gia đình khó khăn, không có ô tô cá nhân, phải gọi taxi đưa trẻ đi tiêm chủng, khám chữa bệnh hoặc đi đường trời mưa rét. Số lượng taxi có trang bị ghế trẻ em thường ít nên gọi khó hơn, thời gian và quãng đường di chuyển không có khách cao hơn nên giá cước cũng cao hơn…
Từ thực tế đã nêu, vị đại biểu đoàn Quảng Trị đề nghị cân nhắc kinh nghiệm của nhiều quốc gia, đó là loại trừ nghĩa vụ bắt buộc trang bị ghế trẻ em đối với xe taxi hoặc xe công nghệ.
Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh, đoàn Gia Lai
ẢNH: GIA HÂN
Đi bộ ngược chiều sẽ an toàn hơn?
Thảo luận thêm về dự án luật, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (đoàn Gia Lai) nêu thời gian qua Cục CSGT (Bộ Công an) cho sơn nội dung báo hiệu tốc độ lên mặt đường hoặc báo hiệu dừng lại ở đường nhánh ra đường chính, nhằm hỗ trợ lái xe lái đúng tốc độ, quan sát tốt hơn khi nhập làn.
Hiện nay, phương tiện lưu thông qua các ngõ nhỏ rất đông, các điểm giao nhau bị hạn chế tầm nhìn nên rất dễ xảy ra tai nạn, Nhiều ngõ mỗi ngày xảy ra 4 - 5 vụ tai nạn, gây chấn thương cho lái xe, hư phương tiện, hỏng nhà dân.
Để hạn chế, ông Cảnh đề nghị tại các ngõ thường xuyên xảy ra tai nạn nếu không thể cắm biển báo phân biệt đường ưu tiên thì sơn vạch nhường đường để đảm bảo an toàn.
Các biển báo, vạch nhường đường được sơn lên mặt đường có giá trị tương đương như biển báo hiệu đường bộ.
Song song đó, vị đại biểu đề xuất dự thảo luật bổ sung quy định "vạch sơn thể hiện biển báo hiệu đường bộ", nhằm làm cơ sở pháp lý cho kiến nghị sơn vạch như đã nêu.
Ông Cảnh cũng cho rằng, Việt Nam hiện có rất nhiều tuyến đường không có vỉa hè, lề đường cho người đi bộ, đặc biệt ở nông thôn. Nhiều trường hợp người dân đi bộ dưới lòng đường theo chiều dòng xe và bị xe tông ở phía sau, gây chấn thương, có trường hợp tử vong.
Vị đại biểu đề xuất quy định theo hướng: trường hợp đường không có vỉa hè, lề đường, đường dành riêng cho người đi bộ thì người đi bộ phải đi ngược chiều dòng xe, sát mép đường bên trái theo chiều đi của mình và đi thành hàng một.
"Nếu đi bộ ngược chiều dòng xe, người đi bộ luôn quan sát được xe đang tới, nếu có nguy cơ va chạm thì họ có đủ thời gian để nhảy ra khỏi lòng đường tránh va chạm", ông Cảnh giải thích.
