Sáng 17.11, Quốc hội thảo luận tại tổ dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển GD-ĐT. Góp ý chính sách đãi ngộ cho giáo viên (GV) mầm non và trường phổ thông, đại biểu (ĐB) Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho rằng chế độ đãi ngộ với nhà giáo phải cao hơn. Kể lại bộ phim tài liệu về một cô giáo vùng cao, ông cho biết "cô giáo hy sinh tất cả mọi thứ, làm ngô, gánh rau để cho các em học sinh nội trú có đồ ăn".
Nhấn mạnh sự hy sinh này vô cùng lớn lao, ông Cường đề nghị cần đãi ngộ thỏa đáng cho những GV này để người ta thực sự cống hiến, tận tâm. Xã hội đãi ngộ cao hơn, GV có nhiệt huyết nhiều hơn, tận tâm hơn, khi đó người hưởng lợi cũng chính là phụ huynh, học sinh. So sánh đặc thù giữa GV và ngành y tế, ĐB nêu bất cập, một bác sĩ khám bệnh trong bệnh viện cùng một bệnh nhân, cùng một bệnh. Sau khi khám bệnh viện xong ra ngoài cơ sở tư nhân, bác sĩ vẫn có thể chữa cho bệnh nhân đó, không ai cấm. "Nhưng nếu một thầy giáo dạy trên lớp mà ra ngoài lại dạy thêm cùng học sinh, cùng bài học đó thì luật cấm, không cho phép", ông băn khoăn. Cùng với chế độ đãi ngộ cao hơn, theo ông Cường, cần quy định trong luật Nhà giáo về cơ chế giám sát, quy định khắt khe để thực sự tạo ra đội ngũ GV tận tâm.
Đồng tình với cơ chế ưu đãi hỗ trợ cho GV, song nhiều ĐB cũng bày tỏ băn khoăn về nguồn lực thực hiện. ĐB Phạm Thúy Chinh (đoàn Tuyên Quang) nêu dự thảo chưa làm rõ về mức độ phạm vi cụ thể và nguồn ngân sách. Bà cho rằng nguồn ngân sách phải đảm bảo lâu dài và cần phải có kịch bản chi tiết ở giai đoạn đầu cũng như giữa kỳ để thực hiện chính sách.
Trước đó, dự thảo nghị quyết đề xuất nhà nước thực hiện chính sách ưu đãi đặc thù, vượt trội. Cụ thể, phụ cấp ưu đãi nghề được quy định tối thiểu 70% đối với GV, 30% đối với nhân viên và 100% đối với GV công tác tại vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi và trường chuyên biệt.
ĐB Nguyễn Trường Giang (đoàn Lâm Đồng) cho hay về nguồn lực, hiện trả lương và phụ cấp cho đội ngũ GV, viên chức chủ yếu là ngân sách địa phương. Nếu T.Ư ban hành chính sách mà không đánh giá tác động đầy đủ, không rõ nguồn lực lấy đâu ra để thực hiện? "Ai sẽ quyết định lộ trình tăng 70%, hay tỉnh nào tỉnh đó tự quyết định căn cứ nguồn lực của mình?", ông Giang nêu.
Về quy định dành tối thiểu 20% tổng chi ngân sách cho giáo dục, ông Giang cho rằng mức này đang rất cào bằng. Trong khi đó, tại các thành phố lớn, khả năng xã hội hóa rất tốt, tại sao ngân sách cứ buộc phải chi 20%? Còn ở các địa bàn miền núi không thể xã hội hóa được, cần tập trung nguồn lực đầu tư cho giáo dục, phải cao hơn 20%.
Đề xuất bắt đầu miễn viện phí từ năm 2027
Sáng cùng ngày, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan đã báo cáo tờ trình dự thảo Nghị quyết của QH về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Để phù hợp với quy định của Nghị quyết số 72 của Bộ Chính trị, Chính phủ đề xuất từ năm 2026, người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên. Kinh phí khám sức khỏe định kỳ được lấy Quỹ BHYT, ngân sách nhà nước...; doanh nghiệp chi cho người lao động theo quy định. Ngân sách nhà nước chi cho các đối tượng ưu tiên trước, ước khoảng 6.000 tỉ đồng/năm và có thể tăng dần theo khả năng cân đối.
