"Đại lộ" mở ra "đại phú"
Chúng tôi về xã Văn Yên, địa phương đầu tiên thành công vận động người dân hiến đất mở đường, nay đã sáp nhập với 2 xã khác thành xã mới mang tên Vạn Phú. Ông Lỗ Thanh Hiệp, Phó chủ tịch thường trực UBND xã Vạn Phú, từng làm Bí thư, Chủ tịch UBND xã Văn Yên, đưa chúng tôi đi thăm con đường đầu tiên được mở rộng ở xóm Dứa.
Đường nội đồng ở xóm Dứa, xã Vạn Phú, tỉnh Thái Nguyên được người dân hiến đất, mở rộng 9 m khang trang, sạch đẹp, vừa hoàn thành đầu năm 2025
ẢNH: PHAN HẬU
Đó là con đường bê tông dài hơn 2,5 km kết nối 2 khu dân cư, xuyên qua cánh đồng lúa, nương chè xanh ngát dưới chân dãy Tam Đảo. "Đoạn này trước đây là đường nội đồng, vừa hoàn thành mở rộng đầu năm nay thành đường 9 m, đủ cho 2 làn xe tải chạy băng băng", ông Hiệp nói.
Nhà ở đầu xóm, bà Lê Thị Hảo, Bí thư Chi bộ, Trưởng ban Công tác Mặt trận xóm Dứa, kể rằng làn đường cũ trước đây chỉ rộng 3 m, được đổ bê tông. Khi triển khai Nghị quyết 07, bà Hảo cùng đại diện các đoàn thể đi từng nhà vận động người dân hiến đất mở rộng đường. Trong công trình này, ngân sách chỉ hỗ trợ kinh phí mua bê tông, người dân đóng góp ngày công lao động, hiến thêm đất hai bên để mở rộng đường.
Cũng theo bà Hảo, ở xóm Dứa, người dân chủ yếu sống bằng nghề nông, ngoài trồng lúa, có thêm cây chè, củ đậu… Không còn hộ nghèo nhưng đời sống kinh tế các hộ gia đình chưa khá giả. Mỗi tấc đất là "tấc vàng" nhưng khi được vận động, bà con thống nhất mỗi bên mở rộng thêm 2 m dù có "cạp" vào đất vườn, đất ruộng, đất thổ cư dọc hai bên.
"Tôi đi vận động bà con hiến đất, nhưng khi chứng kiến cảnh đập bỏ tường rào, cổng, khu chăn nuôi cũng nghẹn ngào, xót xa. Các hộ hiến đất chỉ nhận hỗ trợ xi măng để xây dựng lại tường rào, kè lại bờ ruộng. Chúng tôi tiếp tục vận động các hộ bên trong xóm không phải hiến đất đóng góp ngày công lao động, giúp các nhà có công trình phải phá dỡ. Bà con nhất trí ngay, đi làm không công ròng rã cả tháng, không ai phàn nàn điều tiếng gì", bà Hảo nói.
Người dân xóm Dưới 2, xã Vạn Phú hiến đất làm cống thoát nước cho dự án mở rộng hành lang, cải tạo nâng cấp tỉnh lộ 263B
ẢNH: PHAN HẬU
Bà Hảo cũng bày tỏ "mừng nhất là xóm Dứa đã thay da đổi thịt" từ khi đường được mở rộng. Người dân xây nhà, xưởng chế biến chè... có xe tải chở vật liệu đến gần nhà, không phải trung chuyển vào xóm như trước. Nông sản làm ra có ô tô đến mua ngay bên bờ ruộng.
"Tôi nhẩm tính sau 2 năm đường xóm được mở rộng, đã có thêm 15 ngôi nhà tầng được xây mới khang trang. Kinh tế các hộ gia đình phát triển nhanh hơn khi dịch vụ vận chuyển, mua bán hàng hóa diễn ra thuận lợi", bà Hảo nói.
Theo ông Lỗ Thanh Hiệp, phong trào hiến đất ở xóm Dứa tạo ra "cú hích" lan tỏa đến nhiều dự án lớn khác. Điển hình là Dự án mở rộng hành lang, cải tạo nâng cấp tỉnh lộ 263B từ nền đường cũ từ 5,5 m lên 9 m trở thành con đường huyết mạch của Vạn Phú tạo đà phát triển kinh tế nông nghiệp, dịch vụ. Dọc hai bên đường có hơn 100 hộ gia đình hiến đất, trong đó xóm Dưới 2 có 81 hộ.
"Vạn Phú có hơn 28 km đường được mở rộng và trên quan điểm thống nhất "đại lộ thì đại phú", giao thông thuận lợi thì dân sẽ giàu, chúng tôi đang tiếp tục vận động người dân hiến đất mở rộng đường, quyết tâm không còn những con đường rộng dưới 6 m", ông Hiệp nói.
Nâng đường xóm theo chuẩn đô thị, đón đầu du lịch
Những ngày này, con đường đi qua xóm Bàn Cờ, xã Đại Phúc, tỉnh Thái Nguyên là công trường ngổn ngang. Các đơn vị đang khẩn trương thi công cống thoát nước dọc hai bên đường, chuẩn bị sẵn sàng chờ thảm nhựa.
Bà Hảo tự hào xóm Dứa có thêm nhiều nhà mới khang trang, kinh tế phát triển sau khi mở rộng đường xóm
ẢNH: PHAN HẬU
Cùng chúng tôi đi dọc xóm, ông Chu Mạnh Hùng, Bí thư Chi bộ, Trưởng ban Công tác Mặt trận xóm Bàn Cờ, cho biết đường xóm dài 684 m, trước là đường bê tông rộng 3,5 m làm từ năm 2004, kết nối với QL263B. Dọc theo đường này có 71 hộ dân sinh sống, một số đoạn chạy qua các khu ruộng, vườn cây ăn quả… Khi mở rộng làn đường lên 9 m, đường mới "ăn" vào đất của dân từ 1,7 - 2 m, đa phần là đất thổ cư, giá trị kinh tế cao. Trong đó, hộ hiến nhiều là 160 - 170 m², hộ ít cũng vài chục mét vuông. Gia đình ông Hùng cũng hiến hơn 70 m².
"Giá thị trường từ 10 - 15 triệu đồng/m², số đất hiến làm đường của nhiều hộ lên tới tiền tỉ. Nhưng khi chúng tôi kiên trì đi từng hộ vận động, mở đường rộng hơn để kết nối ra quốc lộ, sau này phát triển ô tô nhiều hơn đi lại thuận lợi. Không những mình, thế hệ con cháu sau này hưởng lợi, nhiều người đồng ý ngay nhưng cũng có một số hộ còn lấn cấn, lăn tăn", ông Hùng nói.
Cũng theo ông Hùng, không chỉ hiến đất, người dân cũng "xót ruột" khi phải phá dỡ công trình, tường rào trị giá vài chục triệu đồng để giao đất làm đường. Chia sẻ với bà con, ông Hùng tiếp tục vận động nhà thầu, trường học, nhà hảo tâm… hỗ trợ các hộ hiến đất làm lại cổng, tường rào.
"Đến nay, 71 hộ trong xóm đều đồng thuận hiến đất. Chúng tôi vận động chỉ một phần, nhưng nếu người dân không hy sinh lợi ích gia đình thì không thể nào mở được đường rộng như thế", ông Hùng nói.
Chia sẻ với Thanh Niên, ông Nguyễn Nam Tiến, Bí thư, Chủ tịch UBND xã Đại Phúc, nguyên Chủ tịch UBND H.Đại Từ, cho biết "nghị quyết mở rộng đường xóm 6 m" trước đây hướng đến mục tiêu nâng cấp hệ thống đường giao thông, thu hút đầu tư vào khu vực nông thôn. Địa bàn H.Đại Từ cũ có nhiều vùng trồng chè - cây trồng được Thái Nguyên đặt mục tiêu phát triển thành ngành hàng tỉ USD trong giai đoạn 2025 - 2030. Sau sáp nhập địa giới hành chính, xã Đại Phúc có lợi thế với Khu du lịch hồ Núi Cốc, nhiều vùng sản xuất chè nổi tiếng đã xác định mục tiêu phát triển du lịch, thương mại, dịch vụ để tạo cực tăng trưởng mới góp phần nâng cao tỷ lệ kinh tế xanh của tỉnh Thái Nguyên.
Ông Chu Mạnh Hùng (phải) vận động nhiều hộ dân hiến đất để mở rộng đường xóm Bàn Cờ (xã Đại Phúc, tỉnh Thái Nguyên)
ẢNH: PHAN HẬU
Theo đó, phát triển mạng lưới giao thông được xác định là nhiệm vụ hàng đầu, giải pháp đột phá. Muốn phát triển KT-XH nhanh hơn thì phải có đường rộng cho dịch vụ vận tải, ô tô có thể đưa khách du lịch đến tham quan trải nghiệm các vùng chè... Để thực hiện mục tiêu này, cán bộ từng thôn xóm phải vào cuộc vận động người dân hiến đất, hiến tài sản để mở đường rộng hơn.
"Những con đường làng, đường xóm hôm nay, mai này sẽ thành đường phố, thành các tổ dân phố. Xã sẽ thành phường, thành đô thị, chúng tôi xác định tầm nhìn, mục tiêu như thế để xây dựng nghị quyết chuyên đề riêng tiếp tục vận động người dân hiến đất, mở rộng đường tối thiểu từ 7,5 m trở lên đảm bảo tiêu chuẩn đường đô thị, phát triển hạ tầng giao thông làm tiền đề phát triển du lịch, dịch vụ, thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào địa phương", ông Tiến nói.
Đến cuối năm 2024, trong phong trào "mở rộng đường xóm 6 m", toàn H.Đại Từ cũ giải phóng mặt bằng để mở rộng nền đường được trên 272 km; thi công nền đường gần 234 km; thi công mặt đường được gần 122 km. Người dân đã hiến tổng diện tích trên 530.000 m² đất, tổng giá trị công trình, tài sản trên đất đã hiến trị giá gần 90 tỉ đồng. Phong trào được lựa chọn là một trong 10 hoạt động tiêu biểu nhất năm 2024 của H.Đại Từ. Sau khi sắp xếp đơn vị hành chính mới từ ngày 1.7, phong trào tiếp tục được nhân rộng ở nhiều địa phương tại tỉnh Thái Nguyên mới với tiêu chuẩn cao hơn.
