KHỞI NGHIỆP TỪ "3 KHÔNG"
Năm 2003, cô gái Lù Thị Tuyên (sinh năm 1983) bước vào cuộc sống hôn nhân với hành trang gần như là con số không về kinh tế. Vốn liếng duy nhất của hai vợ chồng trẻ khi ấy là 3 - 4 triệu đồng tiền mừng cưới. "Chúng tôi khởi nghiệp chỉ có 3 không", chị tâm sự. "3 không", theo chị Tuyên, gồm: không đất đai nhiều, không kinh nghiệm thương trường, nhưng họ không cam chịu, với một ý chí sắt đá để thoát nghèo.
Trước cảnh làm nông nghiệp manh mún, chỉ đủ ăn, chị Tuyên quyết định thử sức khởi nghiệp. Với số vốn ít ỏi, chị đầu tư vào thứ mà mảnh đất quê hương sẵn có là củ gừng. Chị mua khoảng 3 - 4 tạ gừng, bắt đầu hành trình buôn bán nông sản đầu tiên. Những ngày tháng sau đó là chuỗi ngày làm việc không ngừng nghỉ. Từ trồng rau, nuôi gần trăm con heo đến mua xe ben chở vật liệu xây dựng, bất cứ việc gì có thể tạo ra thu nhập, vợ chồng chị đều không nề hà.
Chị Lù Thị Tuyên (bìa trái) cùng các đại biểu được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, MTTQ VN gặp mặt trong dịp Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9
ẢNH: CTV
Bước ngoặt đến vào năm 2019, khi chị tham gia và đoạt giải trong một cuộc thi khởi nghiệp dành cho phụ nữ do tỉnh Hà Giang (cũ) tổ chức. Đây không chỉ là sự công nhận cho những nỗ lực không mệt mỏi mà còn là động lực để chị tin vào một con đường lớn hơn. Ngay cả trong giai đoạn đại dịch Covid-19, sự nhạy bén đã giúp chị chuyển hướng sang trồng nấm tươi, cung cấp hơn 1 tấn nấm cho thị trường, chứng tỏ khả năng xoay xở linh hoạt trước nghịch cảnh.
Chị Lù Thị Tuyên (bìa trái) thu mua nông sản của nông dân
ẢNH: CTV
"BÀ ĐỠ" NÔNG SẢN GIÚP DÂN TĂNG THU NHẬP
Thấu hiểu những khó khăn của người dân quê mình là thiếu vốn, thiếu kỹ thuật và đặc biệt là đầu ra bấp bênh, chị Tuyên đã xây dựng mô hình liên kết sản xuất khép kín, một cuộc cách mạng thực sự trên mảnh đất Quản Bạ. Chị thành lập Công ty TNHH MTV Thiên Phú SH, không chỉ để kinh doanh mà còn trở thành "bà đỡ" cho nông sản địa phương.
Mô hình của Thiên Phú SH vận hành dựa trên sự tin tưởng và chia sẻ rủi ro tuyệt đối. Đó là đầu tư toàn diện: công ty cung cấp toàn bộ vật tư đầu vào cho bà con, từ hạt giống, phân bón đến các vật dụng cần thiết như lưới, dây leo. "Bà con chỉ bỏ tiền công và đất ra làm thôi", chị Tuyên chia sẻ. Bên cạnh đó, chị và đội ngũ của mình trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật trồng trọt, thời điểm xuống giống, cách chăm sóc để đạt năng suất cao nhất. Đặc biệt công ty bao tiêu 100% sản phẩm. Đây chính là chìa khóa tạo nên sự khác biệt. Nông dân không còn phải lo lắng về đầu ra. Mọi sản phẩm đạt chất lượng đều được công ty thu mua với việc minh bạch giá, được thông tin từng ngày.
Chị Lù Thị Tuyên tham gia cuộc gặp mặt với lãnh đạo Đảng, Nhà nước, MTTQ VN
ẢNH: CTV
Từ vài hộ ban đầu, mô hình đã nhanh chóng lan tỏa. Đến nay, công ty của chị Tuyên đã liên kết với khoảng 10 nhóm sản xuất, mỗi nhóm có khoảng 40 hộ gia đình, tạo thành mạng lưới gần 400 hộ nông dân cùng làm, cùng hưởng lợi. Các trưởng nhóm không chỉ điều phối sản xuất mà còn được trả 500 đồng/kg nông sản thu mua, tạo thêm một nguồn thu nhập ổn định.
Sự ra đời của mô hình Thiên Phú SH đã làm thay đổi bộ mặt kinh tế của nhiều gia đình tại Quản Bạ và các vùng lân cận. Từ chỗ thu nhập vài chục triệu đồng mỗi năm, nhiều hộ dân đã có thu nhập lên tới hàng trăm triệu đồng.
Chị Lù Thị Tuyên khởi nghiệp với Công ty TNHH MTV Thiên Phú SH
ẢNH: CTV
Một ví dụ điển hình là cây dưa chuột Hà Giang, dưới sự tổ chức của chị, đã trở thành một đặc sản có giá trị cao. "Các thương lái cũng khẳng định dưa Hà Giang có giá trị nhất", chị cho biết. Vào thời điểm cao giá, một cân dưa chuột bán tại vườn có thể lên tới 14.000 đồng, một con số mơ ước đối với nông sản vùng cao. Không chỉ dừng lại ở dưa chuột, công ty của chị còn bao tiêu các mặt hàng như cà chua, bí, lạc đỏ, đậu tương, ngô ngọt và gừng. Mỗi ngày, 3 chiếc xe tải của công ty tỏa đi các ngả, thu mua hàng chục tấn nông sản, rồi xuôi về các chợ đầu mối lớn ở Hà Nội cung cấp cho các công ty chế biến, xuất khẩu.
Hiện Công ty Thiên Phú SH đã trở thành doanh nghiệp lớn mạnh, doanh thu hằng năm lên tới hàng chục tỉ đồng. Mô hình đã liên kết sản xuất, tạo việc làm cho khoảng 1.200 hội viên/năm; hỗ trợ tiêu thụ 950 - 1.000 tấn nông sản/năm, cấp phân bón hơn 1.000 tấn/năm và thuốc bảo vệ thực vật trị giá 1 tỉ đồng/năm.
TRÁI TIM LUÔN HƯỚNG VỀ CỘNG ĐỒNG
Điều làm nên sự khác biệt và bền vững trong mô hình của chị Lù Thị Tuyên không chỉ nằm ở chiến lược kinh doanh thông minh, mà còn ở một trái tim nhân hậu luôn hướng về cộng đồng. Chị hiểu sâu sắc rằng, với người nông dân Hà Giang, khó khăn lớn nhất không phải là sự vất vả, mà là sự khắc nghiệt và khó lường của thiên tai.
Chính vì vậy, chị đã xây dựng một chính sách hỗ trợ rủi ro đầy nhân văn, hoạt động như một "tấm khiên" vững chắc bảo vệ người nông dân. Khi có hộ gia đình trong mạng lưới liên kết không may bị thiên tai tàn phá, quy trình hỗ trợ của công ty được kích hoạt lập tức. Toàn bộ chi phí vật tư đầu vào mà công ty đã cung cấp đầu vụ, bao gồm giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đều được hỗ trợ. "Có những nhà bị lũ quét mất hết thì công ty sẽ hỗ trợ, không phải thanh toán nữa, để họ cố gắng hơn", chị tâm sự. Điều này giúp các gia đình không bị gánh nặng nợ nần, có đủ can đảm và nguồn lực để gượng dậy, tái sản xuất cho vụ mùa tiếp theo.
Mỗi năm, có khoảng 5 - 10 hộ gia đình nhận được sự hỗ trợ đặc biệt này. Việc làm của chị Tuyên là liều thuốc tinh thần quý giá, thắp lên niềm tin và sự đoàn kết. Nó biến mối quan hệ giữa doanh nghiệp và nông dân trở thành một liên minh cộng sinh bền chặt, nơi rủi ro được chia sẻ và thành công được nhân lên, tạo dựng nên một cộng đồng nông nghiệp kiên cường và vững mạnh giữa muôn vàn khó khăn của cao nguyên đá. Công ty của chị còn hỗ trợ miễn phí phân bón cho trường học để khuyến khích trồng cây xanh ở trường. "Tôi mong muốn bà con biết chuyển đổi cơ cấu cây trồng, cùng nhau phát triển", đó là tâm nguyện giản dị của chị với mong muốn gieo những mầm xanh no ấm và hy vọng trên khắp cao nguyên đá Hà Giang.
Với những đóng góp to lớn cho cộng đồng, năm 2019, chị Lù Thị Tuyên được Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang cũ tặng bằng khen trong phong trào khởi nghiệp phát triển kinh tế. Năm 2025, chị Tuyên vinh dự là một trong những đại biểu tiêu biểu đại diện cho các tầng lớp nhân dân toàn quốc, tham gia cuộc gặp mặt của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, MTTQ VN trong dịp Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9.
Bà Thèn Thị Nghiệp (45 tuổi, dân tộc Nùng), tổ trưởng của "Nhóm dưa bản Thăng", một trong 40 nhóm nông dân do chị Tuyên tổ chức, đánh giá cao sự giúp đỡ của chị Tuyên trong việc hỗ trợ nông dân làm kinh tế và thoát nghèo. Theo bà Nghiệp, chị Tuyên đã có công đưa các giống cây trồng mới, cho năng suất cao về địa phương, cung cấp trước các vật tư nông nghiệp như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, giúp bà con có điều kiện sản xuất, từ đó tăng năng suất và thu nhập. Bà Nghiệp chia sẻ, trước khi quen biết chị Tuyên, gia đình bà chủ yếu chăn nuôi và trồng các loại cây truyền thống như lúa, ngô. Sau khi được chị Tuyên hỗ trợ chuyển đổi sang trồng các loại hoa màu có giá trị kinh tế cao hơn, kinh tế gia đình đã cải thiện rõ rệt. Bà Nghiệp đã hợp tác với chị Tuyên theo mô hình này được 3 năm và khẳng định đây là cách làm rất hiệu quả.
