Chiều 24.12, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua về nguyên tắc Nghị quyết về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính.
Luật Tổ chức chính quyền địa phương quy định đơn vị hành chính được tổ chức thành 2 cấp với 5 loại hình (tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư, xã, phường, đặc khu).
Sau sắp xếp, cả nước hiện có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh (6 thành phố và 28 tỉnh); 3.321 đơn vị hành chính cấp xã (2.621 xã, 687 phường và 13 đặc khu).
Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định
ẢNH: GIA HÂN
Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho hay, việc ban hành nghị quyết là cần thiết để đáp ứng yêu cầu quản lý, phát triển kinh tế - xã hội, chứ không phải để tiếp tục sắp xếp, chia tách, sáp nhập đơn vị hành chính.
Ông Định nói, trong nhiều năm tới số đơn vị hành chính này sẽ không thay đổi. "Đảng và Nhà nước chưa có chủ trương sắp xếp, sáp nhập, chia tách đơn vị hành chính tiếp", ông nhấn mạnh.
Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình cho biết, do số lượng, quy mô đơn vị hành chính có sự biến động nên các tiêu chuẩn hiện hành không còn phù hợp, cần được điều chỉnh cho phù hợp với bối cảnh mới.
Đối với đơn vị hành chính nông thôn (tỉnh, xã), tiêu chuẩn về quy mô dân số, diện tích tự nhiên giữ như quy định hiện hành và bổ sung về định hướng phát triển kinh tế - xã hội, nhằm hướng tới nông thôn hiện đại, văn minh và bền vững.
Đối với thành phố trực thuộc T.Ư, dự thảo điều chỉnh tiêu chuẩn quy mô dân số từ 1 triệu lên 2,5 triệu người trở lên, diện tích tự nhiên từ 1.500 km2 lên 2.500 km2.
Đối với phường, dự kiến điều chỉnh quy mô dân số tăng gấp 2 - 3 lần so với trước sắp xếp. Tiêu chuẩn diện tích tự nhiên tối thiểu 5,5 km² giữ nguyên nhưng dự thảo nghị quyết bổ sung tiêu chuẩn về vị trí, chức năng của đô thị…
Ngoài ra, dự thảo nghị quyết bổ sung tiêu chuẩn về tỷ lệ dân số đô thị từ 50% trở lên; quy định thống nhất tiêu chuẩn của phường thuộc tỉnh, không quy định tiêu chuẩn về loại đô thị của phường, để phù hợp với quan điểm chỉ đạo "không giới hạn đô thị là một đơn vị hành chính".
Nêu quan điểm của cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đề nghị quy định rõ về việc sử dụng kết quả phân loại đô thị loại I khi xem xét, đánh giá tiêu chuẩn thành lập thành phố để tránh việc trùng lặp về nội dung, thủ tục.
Việc không quy định rõ nguyên tắc sử dụng kết quả phân loại đô thị khi đánh giá tiêu chuẩn của thành phố có thể dẫn đến trường hợp có tỉnh đã đáp ứng tiêu chuẩn để thành lập thành phố nhưng lại chưa có kết quả được công nhận là đô thị loại I.
Đồng thời, đề nghị cân nhắc tính hợp lý của một số tiêu chuẩn vì chưa phù hợp với thực tế và khó bảo đảm tính khả thi.
Ví dụ tiêu chuẩn thu nhập bình quân đầu người/năm cao hơn mức bình quân cả nước từ 0,7 lần trở lên, tiêu chuẩn tỉ lệ dân số đô thị trên quy mô dân số với phường ở hải đảo bằng 50% mức quy định…
