Ngày 7.11, Quốc hội thảo luận tại tổ về luật Quy hoạch (sửa đổi) và điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đại biểu Đào Chí Nghĩa (đoàn TP.Cần Thơ) đề cập đến dự án cảng Trần Đề (thuộc tỉnh Sóc Trăng cũ, nay là TP.Cần Thơ).
Ông Nghĩa nhấn mạnh, quy hoạch tổng thể quốc gia là trục xương sống dẫn dắt quy hoạch vùng và của tỉnh, khắc phục tình trạng chồng chéo mà các địa phương đang phản ánh.
Dự thảo cho thấy tuyến đường sắt TP.HCM - Cần Thơ thuộc diện nghiên cứu chuẩn bị đầu tư. Đánh giá đây là dự án kết nối đồng bằng sông Cửu Long, là một trục logistic rất quan trọng, ông Nghĩa đề nghị không chỉ dừng ở "nghiên cứu chuẩn bị đầu tư" mà cần đưa dự án này vào nhóm "ưu tiên để chuẩn bị đầu tư".
Vị đại biểu đoàn Cần Thơ cũng đề nghị bổ sung 2 dự án cảng Trần Đề và mở rộng sân bay Cần Thơ vào danh mục các dự án quan trọng quốc gia. Bởi theo ông, đây là những dự án sẽ tháo gỡ rất nhiều điểm nghẽn về hạ tầng giao thông của đồng bằng sông Cửu Long và của cả TP.Cần Thơ.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng
ẢNH: GIA HÂN
Trao đổi tại tổ về dự án cảng Trần Đề, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết đây là vấn đề "rất trăn trở". Ông kể ngay từ khi còn ở Bộ Giao thông vận tải (cũ) đã bàn với lãnh đạo TP.Cần Thơ tìm cách kêu gọi, khuyến khích doanh nghiệp tham gia đầu tư.
"Phải kêu gọi doanh nghiệp vào xây dựng và khai thác mới hiệu quả, còn nếu chúng ta đứng ra làm thì rất khó", ông Thắng nói.
Theo Bộ trưởng Tài chính, để xây dựng cảng Trần Đề cần quan tâm đến đầu tư hạ tầng và có cơ chế chính sách để kêu gọi, khuyến khích doanh nghiệp. Hiện đã phân cấp rất nhiều cho TP.Cần Thơ. "Có chính sách rất ưu đãi mới thu hút được nhà đầu tư", ông khẳng định.
Vẫn theo Bộ trưởng Thắng, vấn đề đầu tư hạ tầng thì ổn, nhưng khó là ở bài toán hàng hóa, nhất là với một cảng lớn như vậy.
"Nếu chúng ta đầu tư mà ra tấm ra món thì phải mất hàng tỉ đô, nếu không nói là 2 - 3 tỉ đô", ông nêu, nhấn mạnh vấn đề rất lớn là lượng hàng hóa ra sao để nhà đầu tư có thể hòa vốn và kinh doanh có hiệu quả. Đây chính là nút thắt khiến dự án cảng Trần Đề được bàn trong thời gian rất dài, nhưng vẫn chưa thu hút được doanh nghiệp, dù sẵn sàng có doanh nghiệp đầu tư hạ tầng.
Nói thêm về định hướng phát triển vùng, trong đó có đồng bằng sông Cửu Long, Bộ trưởng Tài chính nhận định "cũng là bài toán nan giải".
Ngoài tập trung vào lúa gạo, nuôi trồng thủy hải sản, theo ông Thắng, có thể tính tới phát triển kinh tế bằng công nghiệp chế biến, chế tạo.
Cùng đó, các đơn vị cũng đang quyết liệt, tập trung xây dựng cảng Hòn Khoai theo định hướng là cảng trung chuyển hàng hóa quốc tế.
Vùng nào cũng giống nhau thì thành "quy hoạch gai quả mít"
Đề cập việc quy hoạch 6 vùng kinh tế trong điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng lưu ý phải tính toán dựa trên tiềm năng, thế mạnh riêng.
Theo ông, khi đặt ra 6 vùng và có sự phân vai, phải tính toán dựa trên tiềm năng và thế mạnh của từng vùng, và gắn với từng địa phương trong vùng đó. Nếu tính toán mà thấy cái gì cũng có thể có, đưa hết vào, thì coi như vùng nào cũng giống nhau, sẽ thành "quy hoạch gai quả mít" và không còn là quy hoạch nữa.
Ông cũng cho rằng, việc nói "tôi chưa có nhưng tương lai sẽ phấn đấu" là rất khó. Khi điều chỉnh quy hoạch tổng thể quốc gia vẫn phải dựa trên cơ sở những tiềm năng, thế mạnh hiện nay đang sẵn có để tính toán, xây dựng chiến lược phát triển từng vùng khác nhau.