Chồng tôi vừa qua đời, trong tang lễ, một người phụ nữ bất ngờ xuất hiện cùng bé trai 5 tuổi, tuyên bố rằng đó là con của chồng tôi và cô ấy. Vụ việc gây xôn xao khi cô ấy yêu cầu chia tài sản chung của vợ chồng tôi cho bé trai. Điều này không chỉ đặt ra nhiều câu hỏi về sự công bằng mà còn về tình cảm gia đình.
Vợ chồng tôi có 2 con gái đều đã trên 18 tuổi. Chúng tôi có tài sản chung là căn nhà mặt tiền trị giá 10 tỉ đồng, 2 thửa đất trị giá khoảng 5 tỉ đồng và chiếc xe ô tô 1 tỉ đồng. Hiện cha mẹ chồng tôi vẫn còn sống.
Vậy tôi cần yêu cầu người phụ nữ ấy làm những thủ tục gì để chứng minh bé trai đó là con ruột của chồng tôi? Giả sử đứa bé trai ấy là con riêng của chồng tôi, thì tôi phải chia di sản cho bé như thế nào vì đây là tài sản chung của vợ chồng tôi? Tôi và 2 con của tôi cùng với ba mẹ chồng sẽ được hưởng những phần tài sản như thế nào?
Bạn đọc Nguyễn Hải
Luật sư tư vấn
Luật sư Hoàng Hà, Công ty luật TNHH MTV Thiên Quý tư vấn:
Luật sư Hoàng Hà, Công ty luật TNHH MTV Thiên Quý tư vấn
ẢNH: NVCC
Cách chứng minh bé trai là con ruột, khi người cha đã mất
Thứ nhất, mẹ của bé trai cần làm đơn yêu cầu tòa án xác định cha cho con. Mẹ bé là người đại diện hợp pháp cho trẻ 5 tuổi. Sau đó, nộp hồ sơ tại TAND khu vực có thẩm quyền nơi mẹ hoặc bé cư trú kèm đề nghị giám định ADN nếu chưa có giám định. Thủ tục này dựa trên quy định tại các điều 35, 39, 102 bộ luật tố tụng Dân sự và điều 101 luật Hôn nhân và gia đình.
Thứ hai, cô ấy có trách nhiệm cung cấp chứng cứ cho tòa án kết quả giám định ADN của bé với ông/bà nội, hoặc anh/chị em ruột của chồng chị (nếu mẫu của người đã mất không còn), theo điều 14 Thông tư 04 năm 2020 của Bộ Tư pháp và quy định giám định tại bộ luật tố tụng Dân sự.
Nếu chưa có ADN ngay thì phải nộp văn bản cam đoan và có ít nhất 2 người làm chứng về quan hệ cha con theo khoản 2 điều 14 Thông tư 04 năm 2020 của Bộ Tư pháp, đồng thời vẫn đề nghị tòa trưng cầu giám định.
Thứ ba, sau khi có quyết định của tòa xác định cha cho bé, người mẹ làm thủ tục ghi chú hộ tịch tại UBND cấp xã để hoàn tất tình trạng pháp lý cho bé theo quy định tại điều 24, 25 luật Hộ tịch 2014 và khoản 2 điều 101 luật Hôn nhân và gia đình.
Ngược lại, nếu phía người mẹ không cung cấp chứng cứ phù hợp, hoặc tòa án không chấp nhận yêu cầu xác định cha con, thì bé trai không có tư cách là người thừa kế đối với di sản của chồng chị. Bởi điều 651 bộ luật Dân sự chỉ áp dụng cho con đẻ, con nuôi của người chết.
Cách chia di sản chung của hai vợ chồng cho con riêng
Thứ nhất, theo điều 33 luật Hôn nhân và gia đình, tài sản vợ chồng hình thành trong hôn nhân là tài sản chung (nếu không chứng minh được là riêng).
Cụ thể, đối với tài sản chung của hai vợ chồng chị: căn nhà 10 tỉ đồng + 2 thửa đất 5 tỉ đồng + ô tô 1 tỉ đồng = 16 tỉ đồng.
Khi chồng chị mất, trước hết xác định phần của chị trong khối tài sản chung, rồi phần còn lại mới là di sản để chia thừa kế.
Trong trường hợp của chị: 1/2 khối tài sản chung (8 tỉ đồng) là của chị; 1/2 còn lại (8 tỉ đồng) là di sản của chồng.
Thứ hai, xác định hàng thừa kế và trường hợp chia theo pháp luật.
Nếu chồng chị không để lại di chúc, hoặc di chúc không hợp lệ, hoặc không định đoạt hết di sản thì áp dụng chia thừa kế theo pháp luật tại điều 650 bộ luật Dân sự.
Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết (điều 651 bộ luật Dân sự).
Theo đó, hàng thừa kế thứ nhất có 6 người: chị (vợ), 2 con gái (đều trên 18), bé trai 5 tuổi (được xác định là con ruột), cha mẹ chồng (cả hai đều còn sống).
Thứ ba, chia theo nguyên tắc:
Theo khoản 2 điều 651, điều 660 bộ luật Dân sự, những người cùng hàng thừa kế được phần bằng nhau (trừ người bị truất quyền theo điều 621 bộ luật Dân sự, hoặc người từ chối nhận di sản theo điều 620 bộ luật Dân sự).
Như vậy, chồng chị để lại di sản là 8 tỉ đồng thì chia cho hàng thừa kế thứ nhất gồm 6 người, tương đương mỗi người nhận được khoảng 1,3 tỉ đồng.
Phần riêng của chị với tư cách là đồng sở hữu tài sản chung là 8 tỉ đồng. Phần thừa kế theo pháp luật của chị trong khối di sản của chồng để lại khoảng 1,3 tỉ đồng. Tổng giá trị mà chị nhận được khoảng 9,3 tỉ đồng. Còn hai con gái của chị, cháu bé con riêng và bố mẹ chồng chị mỗi người được nhận khoảng 1,3 tỉ đồng.
Chị cần lưu ý, trước khi chia, di sản phải dùng để thanh toán nghĩa vụ, nợ của chồng chị nếu có. Ngoài ra, mẹ ruột của bé trai là người đại diện theo pháp luật và quản lý tài sản (tương đương 1,3 tỉ đồng) của con chưa thành niên.
