Cục Tiền lương và BHXH (Bộ Nội vụ) vừa ban hành hướng dẫn làm rõ quy định về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc theo Nghị định 158/2025/NĐ-CP, hướng dẫn thi hành luật BHXH năm 2024 (có hiệu lực từ 1.7).
Không phải khoản thu nhập nào cũng tính vào tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH)
ẢNH: T.N
Theo Cục tiền lương và BHXH, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định, được quy định tại tại điểm b, khoản 1, điều 31 luật BHXH 2024 và chi tiết tại khoản 1, điều 7 Nghị định 158.
Tuy nhiên, trên thực tế tại các doanh nghiệp, ngoài lương cơ bản, phụ cấp lương, người lao động còn có các khoản phúc lợi khác từ người sử dụng lao động như: tiền xăng xe, điện thoại, ăn giữa ca, nhà ở, nuôi con nhỏ, sinh nhật, hiếu hỷ…
Một số khoản hỗ trợ trên được xác định mức tiền cụ thể, được trả cố định, thường xuyên hằng tháng cùng kỳ trả lương, song không được nêu rõ tên trong các quy định.
Điều này dẫn đến nhiều doanh nghiệp hiện vẫn lúng túng trong việc phân biệt các khoản thu nhập phải đóng BHXH bắt buộc cho người lao động theo quy định mới. Nhiều khoản hỗ trợ có tính chất đều đặn hằng tháng nhưng không nêu rõ trong quy định pháp luật, dễ dẫn đến nhầm lẫn với tiền lương.
Chỉ 3 khoản thu nhập được tính đóng BHXH
Theo Cục Tiền lương và BHXH, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định là tiền lương tháng, bao gồm:
Mức lương theo công việc hoặc chức danh tính theo thời gian (tháng), được xây dựng theo thang, bảng lương và thể hiện trong hợp đồng lao động.
Các khoản phụ cấp lương bù đắp điều kiện lao động, tính chất công việc, mức độ thu hút lao động... mà lương cơ bản chưa phản ánh đủ.
Các khoản bổ sung khác, xác định được mức tiền cụ thể, trả thường xuyên, ổn định mỗi kỳ lương, và được ghi trong hợp đồng lao động.
Do đó, các chế độ, phúc lợi khác ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động như: hưởng sáng kiến; tiền ăn giữa ca; hỗ trợ xăng xe, điện thoại, đi lại, tiền nhà ở, tiền giữ trẻ, nuôi con nhỏ, sinh nhật... theo khoản 5, điều 3, Thông tư 10/2020 của Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH (nay là Bộ Nội vụ) không phải là tiền lương làm căn cứ tính đóng BHXH bắt buộc.
Theo luật BHXH 2024, doanh nghiệp và người lao động đóng tổng cộng 25% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc, gồm: 3% vào quỹ ốm đau, thai sản; 22% vào quỹ hưu trí, tử tuất. Người tham gia BHXH tự nguyện đóng 22% thu nhập vào quỹ hưu trí và tử tuất.
