Giấy chứng nhận hộ kinh doanh "Store Kim Phát" do Phòng Kinh tế hạ tầng và đô thị UBND P.An Hội Tây (TP.HCM) cấp ngày 1.8.2025, ghi rõ ngành nghề là bán lẻ hàng hóa gồm: thuốc, dụng cụ y tế, mỹ phẩm, vật phẩm vệ sinh và thực phẩm chức năng. Địa chỉ đăng ký tại 120/57/53 đường 59, P.An Hội Tây, chủ hộ là Phạm Thị Kim Ng. (26 tuổi, quê Đồng Tháp), vốn kinh doanh 100 triệu đồng.
HỘ KINH DOANH BÁN HÀNG NHƯNG KHÔNG BÁN HÀNG
Điều khiến người dân khu vực thắc mắc là suốt những tháng qua chưa thấy nơi này mở cửa bán hàng. Phía trước căn nhà có tấm biển "chuyên sỉ lẻ hàng tiêu dùng - mỹ phẩm giá tốt", một số người dân thử ghé hỏi mua thì bị bảo vệ và nhân viên từ chối.
Cơ sở Store Kim Phát trang bị hàng chục chiếc điện thoại phục vụ việc đăng bài mồi chài lao động
Ảnh: Trần Duy Khánh - Nguyễn Trúc
Ngày 20.10, PV Thanh Niên chứng kiến chị P.T.D.Q (22 tuổi) vừa trờ xe máy tới trước cửa Store Kim Phát thì lập tức bị người của hộ kinh doanh này chặn lại. Chị Q. nói muốn mua mỹ phẩm nhưng nhân viên bảo vệ từ chối thẳng thừng, nói không có bán. Tương tự, anh T.H.T (20 tuổi) đến hỏi mua mỹ phẩm tặng bạn gái, song bị nhân viên từ chối bán hàng.
Giấy phép chỉ là hộ kinh doanh, song lúc giăng bẫy người lao động, nhóm người tại Store Kim Phát luôn xưng là "công ty", hứa hẹn "mở tài khoản nhân viên".
Thay vì bán lẻ hàng hóa, căn nhà 4 tầng lại nhộn nhịp với hàng chục người ra vào; hầu hết là phụ nữ lớn tuổi, áo sơ mi đóng thùng như đi làm văn phòng, sáng đến chiều về. Bên trong Store Kim Phát, theo ghi nhận của PV, chỉ có một diện tích rất nhỏ dùng để trưng bày sản phẩm, còn lại bố trí cho khoảng 40 người ngồi, tay cầm bút, sổ ghi chép, chăm chú nghe giảng. Điểm chung là trước đó, họ đều được tiếp cận qua thông tin tuyển tạp vụ nhưng khi đến nơi thì bị "biến" thành học viên trong các buổi "đào tạo đổi đời" của nhóm Store Kim Phát.
Công việc của những lao động là hằng ngày lên mạng xã hội đăng bài tuyển tạp vụ, “mồi chài” người tiếp theo
Ảnh: Trần Duy Khánh - Nguyễn Trúc
Trên thực tế, hoạt động của Store Kim Phát chủ yếu là đăng tuyển tạp vụ, khi người lao động đến tìm việc thì ép họ đóng tiền mua sản phẩm để chuyển sang tư vấn bán hàng, kinh doanh. Ai không đóng tiền, chỉ muốn làm tạp vụ thì bị khước từ với lý do "vị trí đã đủ người" hoặc "chưa đủ điều kiện".
[ĐIỀU TRA] Sập bẫy – Kỳ 3: Vén màn kịch bản
Điển hình, thấy thông tin tuyển tạp vụ từ tờ rơi trên trụ điện trong hẻm đường 59 (P.An Hội Tây), bà N.H.P (60 tuổi) liên hệ rồi được hướng dẫn đến Store Kim Phát phỏng vấn. Chiều 19.10, bà chạy xe đạp tới thì được một phụ nữ mặc đồ công sở ra đón, dắt lên tầng 2. Khoảng 30 phút sau, bà P. lấy xe đạp ra về. "Họ kêu tôi đóng 270.000 đồng để mua bộ sản phẩm rồi mai lên làm luôn nhưng lúc đó trong người tôi không có đồng nào. Họ kêu tôi về nhà lấy năm chục hay một trăm gì đóng đại để họ giữ chân, không thì tuyển người khác", bà P. kể với PV. Khi bà P. từ chối, họ nói bà chưa phù hợp công việc.
Bộ sản phẩm giá 15,8 triệu đồng mà Store Kim Phát yêu cầu PV mua để trải nghiệm
Ảnh: Trần Duy Khánh - Nguyễn Trúc
Điều đáng nói, địa chỉ mà nhóm này cung cấp tuyển dụng lại không trùng với địa chỉ trên giấy phép. Cụ thể, địa chỉ mà nhóm này hẹn khách đến "tuyển dụng" là số 120/57/55 đường 59. Còn biển số nhà 120/57/53, địa chỉ được đăng ký kinh doanh nằm cạnh bên, lại bị gỡ bỏ.
Bà L., chủ căn nhà, cho biết: "Tôi cho cô Ng. thuê căn nhà giữa tháng 7, chỉ nghĩ để buôn bán nhỏ. Đến khi thấy họ tháo số nhà, bị phản ánh trên mạng xã hội là lừa đảo, tôi mới nghi ngờ có gì đó không bình thường".
"MUỐN LÀM GIÀU PHẢI LIỀU"
"Giảng viên" của Store Kim Phát là nhóm người trẻ tên Duyên, Uyên, Vân, Lộc, Ngọc, giúp sức còn có Khang, Bình… Một người trong nhóm này liên tục vẽ ra viễn cảnh giàu sang: "Chỉ có con đường kinh doanh mới dẫn đến tự do tài chính" hay "Khi bạn bán được hàng, hưởng 800.000 đồng. Khi đồng nghiệp bán được hàng, bạn có hoa hồng 300.000 đồng, đó là lợi ích kinh doanh đội nhóm", và càng hấp dẫn hơn với món tiền thưởng kếch xù: "Bán được 20 đơn hàng sẽ được lên quản lý mức 1, thưởng 8 triệu; 60 đơn hàng lên mức 2, thưởng 16 triệu; 198 đơn thì thành quản lý cấp 4, thưởng 62 triệu". Đây là những lợi ích, cách thức hoạt động mà theo quy định phải thuộc mô hình kinh doanh đa cấp, không phải hộ kinh doanh.
Thay vì hoạt động mua bán, bên trong hộ kinh doanh bán lẻ Store Kim Phát lại diễn ra các buổi học “đổi đời”
Ảnh: Trần Duy Khánh - Nguyễn Trúc
Đều đặn mỗi ngày, từng lời rao giảng ấy được rót vào tai những người phụ nữ nghèo, tuổi từ 45 đến ngoài 70. Mỗi người phải mang theo cuốn sổ ghi chép mục tiêu và bán sản phẩm. Tưởng rằng sẽ được dạy cách bán hàng nhưng họ lại được hướng dẫn công việc hằng ngày là lên mạng đăng bài tuyển tạp vụ.
Trong phòng có 2 rổ lớn chứa hàng chục điện thoại cũ, phía sau mỗi chiếc ghi tên, số điện thoại người sử dụng. Số điện thoại này được dùng để đăng bài, nhắn tin, gọi điện mời gọi lao động mới. PV cũng nhiều lần ghi nhận các lao động sử dụng mạng xã hội đăng bài mồi chài các nạn nhân tiếp theo, tái diễn đúng quy trình "bẫy lừa" mà Báo Thanh Niên đã phản ánh trong các bài trước.
Cũng như các học viên khác, mỗi ngày PV được phát bài học, ghi chép về triết lý "muốn làm giàu phải dám đầu tư, phải dám làm liều". Trong buổi "đào tạo" ngày 17.10, Lộc đứng giữa lớp nói: "Đi làm công ăn lương không bao giờ có tự do thời gian và tài chính. Ở đây, chỉ có con đường kinh doanh mới dẫn bạn đến giàu sang". Người này còn dạy các học viên cách giấu gia đình, nếu không giấu được thì phải sử dụng chiêu thức khác. "Nếu chồng con cản việc đang làm, các bạn phải cứng rắn. Tình cảm vợ chồng sứt mẻ chút xíu, nhưng bù lại các bạn có công việc. Đó là quyền con người. Ai dám đối đầu mới có thành công", Lộc rao giảng.
LỰC LƯỢNG CHỨC NĂNG VÀO CUỘC
Từ thông tin do PV Thanh Niên cung cấp và người dân nộp đơn tố cáo, sau thời gian theo dõi, Công an P.An Hội Tây ngày 21.10 bất ngờ tiến hành kiểm tra cơ sở Store Kim Phát. Bên trong, hơn 40 người, phần lớn là phụ nữ lớn tuổi đang tham gia "buổi học làm giàu". Toàn bộ được mời về trụ sở công an lấy lời khai.
Sau khi đóng đơn hàng đầu tiên, bà P. (69 tuổi) được tham gia lớp đào tạo tại Store Kim Phát
Ảnh: Trần Duy Khánh - Nguyễn Trúc
Bước đầu, cơ quan chức năng xác định chủ hộ kinh doanh là Phạm Thị Kim Ng., còn lại là "cộng tác viên bán hàng". Qua sàng lọc, công an đã làm rõ vai trò của từng người, trong đó có nhiều nạn nhân bị lôi kéo đóng số tiền lớn.
Trong đó, một phụ nữ tên H. đóng khoảng 300 triệu đồng để mua hơn 20 đơn hàng; một phụ nữ 69 tuổi tên P. nộp hơn 200 triệu đồng cho 15 đơn hàng… Bước đầu ước tính tổng số tiền giao dịch lên đến hàng tỉ đồng. Công an cũng thu giữ và niêm phong nhiều điện thoại, sổ sách, tài liệu. Trong đó có ảnh, tin nhắn, các cuộc gọi, bài đăng thể hiện quá trình mồi chài, tuyển dụng tạp vụ rồi thu tiền... Một số hình ảnh khác do Lộc tự chụp lại khi lao động đóng tiền mặt cho tổ chức. Những chứng cứ này củng cố nghi vấn tổ chức này hoạt động theo mô hình đa cấp trái phép, có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản, vi phạm Bộ luật Lao động và quy định về hộ kinh doanh.
Sau thời gian dài được “đào tạo”, bà P. (69 tuổi) tiếp tục bị “bẫy” mua đơn hàng tiếp theo
Ảnh: Trần Duy Khánh - Nguyễn Trúc
Sau khi đóng tiền mua sản phẩm, các lao động ngồi học trong Store Kim Phát
Ảnh: Trần Duy Khánh - Nguyễn Trúc
Công an kiểm tra, đưa hơn 40 người về trụ sở
Ảnh: Trần Duy Khánh - Nguyễn Trúc
Công an kiểm tra, đưa hơn 40 người về trụ sở
Ảnh: Trần Duy Khánh - Nguyễn Trúc
Mỗi ngày có hàng chục lượt người lớn tuổi ra vào cơ sở Store Kim Phát
Ảnh: Trần Duy Khánh - Nguyễn Trúc
Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cũng làm việc với các đơn vị liên quan về dấu hiệu vi phạm hóa đơn, thuế, hoạt động sai ngành nghề và đang củng cố hồ sơ xử lý theo quy định pháp luật… (còn tiếp)
[ĐIỀU TRA] Sập bẫy – Kỳ 2: Kịch bản 'quy trình' hút cạn sinh lực lao động nghèo
