Chiều 17.11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến an ninh, trật tự. Một trong các luật được đề xuất sửa đổi là luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Theo dự thảo, xe ô tô chở người từ 8 chỗ trở lên (không kể chỗ của người lái xe) kinh doanh vận tải phải lắp thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe, hình ảnh khoang chở khách.
Đại biểu Phạm Văn Hòa, đoàn Đồng Tháp
ẢNH: GIA HÂN
Ảnh hưởng đến quyền nhân thân của con người?
Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) đề nghị có đánh giá tác động khi đề xuất quy định về lắp thiết bị ghi nhận hình ảnh khoang hành khách. Bởi điều này sẽ ảnh hưởng đến quyền nhân thân của con người.
"Phải đánh giá khách quan, khảo sát thực tế, lấy ý kiến tác động. Tại sao chúng ta quy định này, nó có bất cập gì mà quy định như vậy?", ông Hòa đặt vấn đề.
Cùng quan tâm, đại biểu Chu Thị Hồng Thái (đoàn Lạng Sơn) dẫn thông lệ tại nhiều quốc gia trên thế giới, hình ảnh hành khách được xếp vào nhóm dữ liệu cá nhân nhạy cảm. Họ quy định rất chặt chẽ về phạm vi, mục đích sử dụng, giới hạn thời gian lưu trữ, đồng thời yêu cầu mọi truy cập đều phải được ghi nhật ký để đảm bảo kiểm sát.
Theo đại biểu Thái, dự thảo luật đã có các quy định về hệ thống thu thập, lưu trữ, chuyển dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh trên phương tiện; quy định về mục đích sử dụng dữ liệu cũng như việc xây dựng, quản lý, bảo đảm an ninh an toàn thông tin, bảo vệ dữ liệu cá nhân…
Song, bà Thái cho rằng vẫn còn khoảng trống liên quan đến nguyên tắc sử dụng hình ảnh tại khoang chở khách, là một dạng dữ liệu nhạy cảm liên quan trực tiếp đến quyền riêng tư của hành khách.
Dự thảo chưa định rõ chủ thể được quyền truy cập dữ liệu, điều kiện truy cập, cơ chế kiểm soát truy cập, cũng như yêu cầu cấm sử dụng hoặc chia sẻ dữ liệu ngoài phạm vi pháp luật cho phép.
Khoảng trống này có thể dẫn tới lạm dụng, sử dụng sai mục đích hoặc chia sẻ trái phép dữ liệu hình ảnh, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
Vị đại biểu đề nghị bổ sung theo hướng việc thu thập, ghi, lưu trữ, khai thác, sử dụng và chia sẻ dữ liệu, trong đó có hình ảnh khoang chở khách, phải được thực hiện đúng mục đích phục vụ công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông và xử lý vi phạm, đúng thẩm quyền, được kiểm soát và truy cập, không được sử dụng cung cấp dữ liệu ngoài phạm vi cho phép…
Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an
ẢNH: GIA HÂN
Phòng ngừa vi phạm, dữ liệu sẽ được bảo vệ nghiêm
Giải trình về nội dung trên, đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an, cho biết các quy định liên quan đến việc lắp thiết bị ghi nhận hình ảnh trên xe kinh doanh vận tải hành khách có "mục tiêu cuối cùng" là đảm bảo an toàn cho hành khách. Tất cả dữ liệu sẽ được bảo vệ theo quy định của luật, ai vi phạm đều bị xử lý.
Bộ trưởng Bộ Công an lý giải đề xuất lắp camera ở khoang hành khách
Bộ trưởng Bộ Công an nhận định, dự thảo quy định việc lắp thiết bị ghi nhận hình ảnh tại khoang hành khách, tức là khoang công cộng chứ không phải khoang riêng tư, "chứ khoang riêng tư hoặc xe không họat động vì mục đích công cộng thì chúng tôi không đặt vấn đề".
Mục đích của việc yêu cầu lắp đặt là để phòng ngừa tất cả những hoạt động vi phạm pháp luật, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
Tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Bộ trưởng Lương Tam Quang cho hay cơ quan soạn thảo sẽ nghiên cứu, đánh giá tác động kỹ lưỡng.
Còn về thiết bị giám sát hành trình, Bộ trưởng Bộ Công an nói, trên thế giới hiện nay, các xe sản xuất ra đều có thiết bị này. Camera giám sát hành trình sẽ góp phần đảm bảo tất cả những phương tiện khi tham gia giao thông sẽ phải tuân thủ các quy định pháp luật về giao thông.
