Sáng 9.12, Tổng thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong thừa ủy quyền của Thủ tướng trình bày báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025 trước Quốc hội.
Báo cáo chỉ rõ, các quy định phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực đã chú trọng nhiều hơn vào công tác phòng ngừa từ sớm, từ xa, "từ gốc". Xử lý tham nhũng, lãng phí, tiêu cực gắn với bảo vệ cán bộ, đảng viên sáng tạo, dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung, khắc phục tình trạng đùn đẩy, né tránh, không dám làm trong một bộ phận cán bộ, đảng viên.
Tổng thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong
ẢNH: GIA HÂN
Theo Chính phủ, các cơ quan đã chủ động nhận diện phát hiện tham nhũng, lãng phí, tiêu cực qua công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử.
Nhiều vụ án nghiêm trọng, phức tạp xảy ra trong các lĩnh vực gây ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của nền kinh tế và tính mạng, sức khỏe của nhân dân, quyền lợi của người lao động... đã bị xử lý.
Số liệu cho thấy, trong kỳ báo cáo (từ 1.10.2024 đến 30.9.2025), các bộ, ngành, địa phương đã tiến hành 2.034 cuộc kiểm tra việc thực hiện các định mức, tiêu chuẩn, chế độ; phát hiện 149 vụ việc và 274 người vi phạm; đã xử lý hành chính 68 người; kiến nghị thu hồi 17,9 tỉ đồng, đã thu hồi được 20,9 tỉ đồng.
Các cơ quan, tổ chức, đơn vị đã xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện việc chuyển đổi vị trí công tác người có chức vụ, quyền hạn. Theo đó, 8.956 công chức, viên chức đã được chuyển đổi vị trí công tác nhằm phòng ngừa tham nhũng.
Điều tra gần 3.200 bị can phạm tội về tham nhũng
Đáng chú ý, năm 2025 có 40 người đứng đầu, cấp phó người đứng đầu bị xử lý kỷ luật do thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng. Trong đó, có 14 người bị khiển trách, 8 người bị cảnh cáo, 18 người bị cách chức.
Các cơ quan điều tra trong lực lượng công an đã thụ lý điều tra 1.363 vụ án với 3.187 bị can phạm tội về tham nhũng. Tài sản thiệt hại trên 3.801 tỉ đồng và 2.391 m2 đất; đã thu hồi trên 2.054 tỉ đồng, 50.000 USD và 2.391 m2 đất…
Quốc hội nghe các báo cáo về phòng chống tham nhũng sáng 9.12
ẢNH: GIA HÂN
Đến kỳ báo cáo, các cơ quan điều tra trong lực lượng công an đã kết luận điều tra, đề nghị truy tố 813 vụ án với 2.044 bị can; tạm đình chỉ điều tra 72 vụ án với 50 bị can…; hiện đang điều tra 437 vụ án với 1.008 bị can.
Thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp trong giai đoạn truy tố, viện kiểm sát các cấp đã giải quyết 1.041 vụ với 2.931 bị can; hiện đang giải quyết 36 vụ/129 bị can.
TAND các cấp cũng đã xét xử 975 vụ với 2.386 bị cáo về các tội tham nhũng. Tòa án cấp sơ thẩm đã tuyên phạt tù chung thân 6 bị cáo; xử phạt tù từ trên 15 năm đến 20 năm với 88 bị cáo.
Dù vậy, Chính phủ nhìn nhận công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực còn có những khó khăn, vướng mắc, tồn tại, hạn chế. Việc chuyển đổi vị trí công tác, kiểm soát tài sản, thu nhập, nộp lại quà tặng vẫn còn hạn chế, vướng mắc.
Công tác thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát đã có nhiều chuyển biến tích cực, nhưng giá trị tài sản phải thu hồi còn tồn đọng lớn. Một số vụ án, vụ việc phải tạm đình chỉ do có bị can bỏ trốn hoặc chưa có kết quả tương trợ tư pháp nước ngoài. Nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp chưa được giải quyết triệt để.
Năm 2026, Chính phủ nhấn mạnh tiếp tục tăng cường kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong quá trình vận hành chính quyền địa phương hai cấp, nhất là cấp xã mới.
Đồng thời, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chuyên nghiệp, có kỷ cương, kỷ luật và năng lực, phẩm chất. Chấn chỉnh, xử lý tình trạng làm việc cầm chừng, né tránh, đùn đẩy, sợ sai không dám làm trong cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp...
Tán thành với báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đề nghị Chính phủ tổng kết, đánh giá, nhận diện đầy đủ các hạn chế, nguyên nhân và đề ra giải pháp đột phá, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới.
Với công tác thanh tra, kiểm tra, theo cơ quan thẩm tra, cần tập trung vào các lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai, xây dựng, đấu thầu, quản lý tài nguyên, khoáng sản, sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm, thuốc chữa bệnh, lĩnh vực lao động, y tế...
Cạnh đó, cần tập trung rà soát, xử lý trụ sở dôi dư sau sắp xếp để phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; tiếp tục quan tâm ngăn chặn tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp.
