Trong một cuộc phỏng vấn ngày 30.1, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nói ông không nghi ngờ gì về việc Trung Quốc đã chuẩn bị kế hoạch để đóng kênh đào Panama trong trường hợp xảy ra xung đột với Mỹ.
Theo Reuters, Ngoại trưởng Rubio cho rằng một công ty tại Hồng Kông đang vận hành 2 cảng ở hai đầu vào của kênh đào Panama tại Thái Bình Dương và Đại Tây Dương, gây nguy cơ cho Mỹ bởi "họ phải làm bất cứ điều gì chính phủ (Trung Quốc) yêu cầu".
"Và nếu chính phủ Trung Quốc bảo họ đóng cửa kênh đào Panama trong một cuộc xung đột, họ sẽ phải làm theo. Sự thật là tôi không nghi ngờ về việc họ có kế hoạch dự phòng như vậy. Đó là mối đe dọa trực tiếp", ông Rubio nói.
Theo Reuters, hai cảng nói trên do công ty đại chúng Hồng Kông CK Hutchinson vận hành trong khi các công ty tư nhân của Mỹ, Singapore và Đài Loan cũng vận hành các cảng gần đó. Kênh đào Panama được Mỹ giao lại toàn quyền quản lý và vận hành cho Panama vào năm 1999.
Panama bác lời ông Trump: Không có lính Trung Quốc ở kênh đào
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã cáo buộc Panama thất hứa khi nhường quyền vận hành kênh đào cho Trung Quốc. Ông tuyên bố sẽ giành lại quyền kiểm soát dòng kênh.
Phía Panama đã bác bỏ tuyên bố của ông Trump. Trong ngày 30.1, Tổng thống Jose Raul Mulino khẳng định kênh đào thuộc về Panama và cho biết sẽ không thảo luận về quyền kiểm soát dòng kênh với ông Rubio khi ngoại trưởng Mỹ đến thăm Panama.
Ông Rubio chuẩn bị có chuyến công du Trung Mỹ trong vài ngày nữa, chuyến đi đầu tiên của ông trên cương vị lãnh đạo ngành ngoại giao Mỹ.
Ông Rubio không lặp lại tuyên bố của Tổng thống Trump về việc đòi lại kênh đào nhưng nhấn mạnh Mỹ có ý định giải quyết vấn đề mà tổng thống đã nêu ra và không thể để tình trạng hiện tại tiếp tục. Trước đó, ông Trump chỉ trích Panama vì đối xử không công bằng với tàu thuyền Mỹ khi tính phí qua lại quá cao. "Tôi cho rằng dòng kênh đã nằm trong tay người Trung Quốc", Ngoại trưởng Rubio nói.
Trung Quốc chưa bình luận về phát ngôn nói trên.
Cũng trong cuộc phỏng vấn, Ngoại trưởng Rubio khẳng định việc Tổng thống Trump muốn mua Greenland không phải là chuyện đùa. "Đây không phải chuyện mua đất vì mục đích sở hữu đất. Việc này nằm trong lợi ích quốc gia và cần được giải quyết", ông Rubio nói.
Greenland và Đan Mạch, nước nắm giữ chủ quyền đối với hòn đảo, đã tuyên bố Greenland không phải để bán.