Chỉ ít giờ sau khi Israel phát động các cuộc tấn công lớn vào Iran hôm 13.6, các nước Ả Rập nhanh chóng lên án hành động của Israel là "tàn bạo" và "vi phạm luật pháp quốc tế".
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là Syria vẫn im lặng. Các nhà phân tích cho biết quyết định giữ im lặng của chính phủ mới tại Syria do Tổng thống Ahmed al-Shara đứng đầu là dấu hiệu cho thấy tình hình địa chính trị ở nước này đã thay đổi nhiều kể từ khi lực lượng đối lập lật đổ chế độ của cựu Tổng thống Bashar al-Assad vào tháng 12.2024.
Giải mã sự im lặng của Syria trong xung đột Iran-Israel
Rời xa Trục kháng chiến
Chế độ của ông al-Assad là một trong những đồng minh thân cận nhất của Iran trong khu vực, cung cấp sự hỗ trợ quan trọng khi Iran xây dựng mạng lưới dân quân chống Israel, được gọi là Trục kháng chiến.
Nhưng kể từ khi lên nắm quyền, chính phủ mới của Syria đã tuyên bố rõ ràng rằng lực lượng ủy nhiệm của Iran không còn được chào đón ở Syria và cam kết sẽ không cho phép bất kỳ nhóm vũ trang nào tiến hành các cuộc tấn công vào Israel từ lãnh thổ Syria.
Ông Ahmed al-Shara, nhà lãnh đạo mới của Syria, được cho là đang thực hiện các cam kết với phương Tây
ẢNH: REUTERS
Lời cam kết đó là một phần trong nỗ lực của ông al-Shara nhằm giành được sự ủng hộ từ các nước phương Tây và cũng là kết quả của sự phẫn nộ sâu sắc đối với Iran, quốc gia đã cung cấp viện trợ quân sự cho ông al-Assad để chống lại lực lượng đối lập trong cuộc nội chiến kéo dài gần 14 năm của Syria.
Hiện xung đột giữa Israel và Iran mang đến cho chính quyền Syria cơ hội để chứng minh rằng họ sẽ thực hiện lời hứa của mình và giành được sự ủng hộ của phương Tây.
"Sự im lặng của Syria là một tín hiệu mạnh mẽ gửi tới Israel và Mỹ rằng Syria không còn là một phần của trục này nữa và rằng đất đai của Syria, lãnh thổ của Syria, sẽ không bị bất kỳ lực lượng khu vực nào sử dụng để tấn công Israel", theo ông Ibrahim al-Assil, thành viên cấp cao tại Viện Trung Đông (Mỹ).
Cởi mở với Israel
Kể từ khi lên nắm quyền, giới lãnh đạo mới của Syria đã thể hiện sự cởi mở chưa từng có khi hợp tác với Israel.
Trong những tuần gần đây, chính phủ của ông al-Shara đã tham gia vào các cuộc đàm phán trực tiếp với các quan chức Israel về các vấn đề an ninh, một sự thay đổi đáng chú ý đối với 2 quốc gia trong nhiều thập niên đã ở 2 phe đối lập trong mâu thuẫn tại Trung Đông.
Israel đã chiếm đóng cao nguyên Golan của Syria kể từ cuộc chiến tranh Ả Rập - Israel năm 1967. Sau khi chính quyền al-Assad bị lật đổ, họ đã gửi thêm quân đến khu vực này và thực hiện hàng trăm cuộc không kích vào các căn cứ quân sự và kho vũ khí ở Syria, với lý do lo ngại rằng miền nam của đất nước này có thể nằm dưới sự kiểm soát của các nhóm cực đoan đe dọa Israel.
Tuy nhiên, trong tháng qua, tốc độ ném bom của Israel vào Syria đã chậm lại. Mỹ cũng đã kêu gọi các nhà lãnh đạo mới của Syria thiết lập quan hệ với Israel và cuối cùng là bình thường hóa quan hệ.
Ông al-Shara chưa nói rằng mình sẽ cân nhắc thực hiện điều này. Trong khi đó, một Iran yếu hơn từ cuộc xung đột đang diễn ra có thể cung cấp cho Israel nhiều đòn bẩy hơn để gây áp lực buộc Syria phải bình thường hóa quan hệ, theo giới phân tích.
Mỹ rút khỏi 2 căn cứ ở Syria, người Kurd lo lắng
Hãng Reuters ngày 18.6 đưa tin lực lượng Mỹ vừa rút khỏi hai căn cứ nữa ở đông bắc Syria, đẩy nhanh quá trình rút quân mà chỉ huy lực lượng người Kurd ở Syria do Mỹ hậu thuẫn cho rằng tạo điều kiện cho tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) trỗi dậy trở lại. Các phóng viên của Reuters đến thăm 2 căn cứ này trong tuần qua nhận thấy chúng hầu như bị bỏ hoang. Cả hai chỉ được bảo vệ bởi một nhóm nhỏ Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) - nhóm quân sự do người Kurd lãnh đạo mà Mỹ hậu thuẫn trong cuộc chiến chống lại IS. Các camera được sử dụng tại các căn cứ của liên minh quân sự do Mỹ lãnh đạo đã bị tháo dỡ và hàng rào thép gai ở các vành đai bên ngoài đã bắt đầu chùng xuống. Một chính trị gia người Kurd sống tại một căn cứ cho biết không còn quân đội Mỹ ở đó nữa. Lực lượng bảo vệ SDF tại căn cứ thứ 2 cho biết quân đội đã rời đi gần đây nhưng từ chối cho biết thời gian cụ thể. Lầu Năm Góc từ chối đưa ra bình luận về thông tin trên.
