Giành lại vị thế sau hơn 1 thập niên doanh nghiệp ngoại 'cầm cái'
Theo báo cáo tổng hợp hàng năm về thị trường taxi tại Việt Nam của Mordor Intelligence - một trong những đơn vị lâu năm, uy tín toàn cầu về nghiên cứu thị trường - hãng gọi xe công nghệ thuần điện Xanh SM đã vươn lên dẫn đầu thị trường taxi công nghệ tại Việt Nam, chiếm 37,41% thị phần trong quý 4/2024. Với thành tích này, Xanh SM đã chính thức vượt qua Grab (chiếm 36,62% thị phần) và bỏ xa các đối thủ khác như Be (5,55%), Mai Linh (4,81%), Vinasun (2,44%).

Xanh SM đã vươn lên dẫn đầu thị trường taxi công nghệ tại Việt Nam
ẢNH: Mordor Intelligence
Tốc độ tăng trưởng của Xanh SM gây bất ngờ bởi trong báo cáo “The Connected Consumer quý 1/2024” Decision Lab, đối tác độc quyền của YouGov tại Việt Nam, vào quý 1, Xanh SM mới chiếm đến 32% tỷ lệ thâm nhập thị trường, mặc dù bỏ xa các ứng dụng khác nhưng vẫn đứng thứ 2 sau Grab. Ít ai có thể hình dung chỉ trong thời gian ngắn như vậy, Xanh SM đã bứt tốc vươn lên "cướp cái".
Trước đó, nghiên cứu được thực hiện cuối năm 2024 từ Q&Me - công ty hàng đầu trong lĩnh vực nghiên cứu thị trường tại Việt Nam, cũng cho thấy sự hài lòng của khách hàng đối với dịch vụ ô tô điện Xanh SM đạt 83%, vượt Grab (80%) và Be (68%). Tỷ lệ khách hàng sẵn sàng giới thiệu dịch vụ Xanh SM lên tới 84% với taxi điện và 77% với xe máy điện, bên cạnh đó, Xanh SM cũng là ứng dụng được người dùng chi tiêu nhiều nhất, việc này thể hiện niềm tin lớn đối với thương hiệu.
Sự kiện Xanh SM vươn lên chiếm thị phần số 1 đánh dấu mốc quan trọng, bởi suốt hơn 1 thập niên kể từ khi khái niệm “ứng dụng gọi xe” chính thức xuất hiện tại Việt Nam, "miếng bánh ngon" này chỉ là cuộc chơi của các doanh nghiệp ngoại.
Theo số liệu của Statista năm 2020, tổng thị phần của 3 doanh nghiệp lớn nhất trên thị trường gồm Grab, Gojek và Be đã đạt gần 99%. Nghĩa là, 17 ứng dụng gọi xe “made in Vietnam” thời điểm đó chỉ chia nhau hơn 1% thị phần. Thực chất, trong cuộc chơi này, Grab vẫn là “người cầm cái”.
Còn nhớ sau khi mua lại hoạt động của Uber tại Đông Nam Á vào tháng 3.2018, Grab gần như “một mình một chợ” trên thị trường Việt Nam. Một số doanh nghiệp Việt cũng đã chớp thời cơ gia nhập đường đua với nhiều kỳ vọng. Song, đến giờ hầu hết chẳng còn được mấy người nhắc tới. Khi mới ra mắt, các ứng dụng gọi xe Việt đều nhận được nhiều ủng hộ của người tiêu dùng khi đánh vào tâm lý người Việt ủng hộ hàng Việt, nhưng cuối cùng cũng phải im hơi lặng tiếng vì không theo nổi "cuộc đua đốt tiền" của các ông lớn nước ngoài.
Phải đến khi Gojek (khi mới vào Việt Nam có tên GoViet) “chào sân”, tình thế mới xoay chuyển. Được hậu thuẫn từ công ty mẹ - “kỳ lân” công nghệ của Indonesia, Gojek nhanh chóng lao vào cuộc so găng nảy lửa với Grab và tuyên bố chiếm lĩnh 35% thị phần chỉ sau 6 tuần ra mắt. Đó cũng là lúc ông Trần Thanh Hải - thành viên sáng lập của “kỳ lân” VNG, tuyên bố khai sinh ứng dụng gọi xe Be. 9 tháng sau khi trình làng, “đội quân ong vàng” nhanh chóng phủ khắp mọi nẻo đường, tuyên bố chiếm lĩnh khoảng 30% thị trường...

Sự hài lòng của khách hàng đối với dịch vụ ô tô điện Xanh SM đạt 83%, vượt Grab (80%) và Be (68%)
ẢNH: Q&Me
Tuy vậy, các khảo sát của nhiều tổ chức uy tín trên thế giới công bố giai đoạn 2021 - 2022 cho thấy Grab vẫn chiếm khoảng 50 - 60% thị phần. Hơn 10 năm qua, dù các doanh nghiệp Việt không ngừng nỗ lực nhưng không cách nào làm lung lay được vị thế của Grab. Đè bẹp các đối thủ nội, ngoại, taxi truyền thống hay ứng dụng gọi xe công nghệ, Grab thống lĩnh thị trường trong sự bốc hơi không kèn không trống của rất nhiều thương hiệu.
Vậy mà Xanh SM chỉ cần chưa đầy 2 năm để thay đổi cuộc chơi, lật ngược thế cờ, giành cờ về tay doanh nghiệp Việt. Thành tựu của doanh nghiệp, nói như TS Lê Hồng Hiệp, nghiên cứu viên cao cấp và điều phối viên Chương trình nghiên cứu Việt Nam tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS-Yusof Ishak Institute, Singapore), nếu Xanh SM có thể "truất ngôi" Grab tại thị trường Việt Nam thì đây sẽ là một thành tựu lớn của VinFast và Vingroup.
Đã tới thời của taxi điện
Lý giải thành công của Xanh SM, TS Lê Hồng Hiệp phân tích: Đầu tiên, Xanh SM đối xử với các tài xế như nhân viên chứ không phải là nhà thầu hoặc đối tác. Với tư cách là nhân viên, tài xế được hưởng mức lương cố định hằng tháng, tiền thưởng hiệu suất và các lợi ích khác như 4 ngày nghỉ được trả lương mỗi tháng, bảo hiểm y tế và đóng góp bảo hiểm xã hội.
Điều này không chỉ mang lại cho tài xế cảm giác an toàn mà còn nuôi dưỡng lòng trung thành đối với công ty. Họ cũng phải đảm bảo công việc khi theo quy định phải bật ứng dụng 8 giờ/ngày. Điều đó giúp Xanh SM luôn có lượng tài xế, xe đáp ứng nhu cầu di chuyển, đặc biệt vào giờ cao điểm, không xảy ra tình trạng tài xế thích thì chạy, không thích thì tắt app như các hãng khác.
Thứ hai, trong khi tài xế Grab phải chi khoản đầu tư ban đầu đáng kể để mua xe riêng trước khi có thể tham gia nền tảng, tài xế Xanh SM không phải chịu gánh nặng chi phí này vì phương tiện đều thuộc sở hữu của công ty. Vì vậy, nhiều tài xế Grab đã chọn cách cho thuê hoặc bán xe và chuyển sang lái xe cho Xanh SM.
Thứ ba, về chi phí vận hành, tài xế Grab không chỉ phải tự trang trải chi phí khấu hao cho phương tiện của mình mà còn phải đối mặt với chi phí xăng dầu, bảo dưỡng cao. Mặt khác, chi phí chính của tài xế Xanh SM là sạc pin cho xe của họ. Theo các tài xế, chi phí này có thể chỉ bằng 1/3 chi phí xăng dầu đối với ô tô truyền thống. Nhiều tài xế đã chuyển từ các ứng dụng khác sang Xanh SM cũng tiết lộ rằng ngoài chi phí hoạt động tốn kém, phí hoa hồng cao - lên tới 25% thu nhập hằng ngày - là nguyên nhân chính khiến họ thất vọng và chuyển sang Xanh SM.

Tổng giám đốc GSM toàn cầu khẳng định, mục tiêu của Xanh SM là "số 1 trong lòng khách hàng" và mong muốn cùng cả xã hội chung tay vì một Việt Nam xanh hơn
Bên cạnh đó, sự phổ biến ngày càng tăng của Xanh SM một phần là do giá cước cố định cho các chuyến đi được đặt qua ứng dụng, trái ngược với giá cước dao động theo nhu cầu của các ứng dụng gọi xe trước đây. Với nhiều khuyến mại khác nhau, giá cước của hãng cũng có thể thấp hơn. Đồng thời, tài xế của Xanh SM được đánh giá là người lịch sự, thân thiện do được công ty đào tạo kỹ lưỡng và chú trọng đến chất lượng dịch vụ. Trong khi đó, xe của hãng đều to, mới, sạch sẽ, giúp cho những chuyến đi của khách hàng trở nên thoải mái và thú vị.
Khách hàng cũng đánh giá cao Xanh SM là giải pháp giao thông xanh giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí, đặc biệt tại Hà Nội và TP.HCM.
Đáng chú ý, không chỉ "chơi một mình", GSM đã dẫn dắt “làn sóng” giao thông xanh, đẩy mạnh phổ cập taxi điện hơn 50 tỉnh, thành phố, với hơn 56.000 xe điện Xanh SM và 10.000 xe điện của đối tác. Hiện tại, GSM đã hợp tác với 33 đơn vị kinh doanh vận tải trên cả nước hợp tác để mở rộng mạng lưới đến nhiều địa phương, tạo nên sự thay đổi trong thói quen của người dùng.
Theo đánh giá chung của các chuyên gia, sự xuất hiện của GSM cùng Xanh SM đang định nghĩa lại tiêu chuẩn ngành gọi xe. Trong bối cảnh Grab suy giảm thị phần và các thương hiệu như Gojek phải rời bỏ thị trường, cuộc đua gọi xe đã chuyển hướng sang chất lượng dịch vụ và xu thế giao thông xanh. Sự vươn lên của Xanh SM phản ánh rõ nét xu hướng chuyển đổi tất yếu này.