Ngày 12.6, tại TP.HCM, Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) tổ chức đại hội toàn thể lần thứ 7, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Trong 5 năm qua, dù gặp nhiều khó khăn nhưng ngành thủy sản Việt Nam đã lập nên kỳ tích khi đạt kim ngạch xuất khẩu kỷ lục 11 tỉ USD vào năm 2022. Tuy nhiên, ngay khi mở đầu giai đoạn mới, tôm cá Việt Nam đã phải đối mặt với hàng loạt thách thức đặc biệt là thuế đối ứng của Mỹ.
Tôm cá Việt Nam chịu tác động đáng kể từ thuế đối ứng của Mỹ
ẢNH: CHÍ NHÂN
Mục tiêu đến năm 2030, ngành thủy sản Việt Nam phát triển theo hướng hiện đại, bền vững, có năng lực cạnh tranh toàn cầu, đặc biệt kim ngạch xuất khẩu đạt từ 14 - 16 tỉ USD.
Tuy nhiên, ngay khi mở đầu giai đoạn này, ngành thủy sản đã phải đối mặt với một trong những thách thức lớn là thuế đối ứng của Mỹ áp dụng đối với hàng hóa Việt Nam. Đây không chỉ là trở ngại về chi phí, mà còn đòi hỏi doanh nghiệp nâng cao năng lực phòng vệ thương mại và điều chỉnh chuỗi cung ứng theo hướng minh bạch, bền vững.
Theo VASEP, thị trường Mỹ vốn chiếm 20% trong tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. Trong kịch bản lạc quan nhất là sau ngày 9.7 thuế đối ứng của Mỹ với Việt Nam là 0% thì xuất khẩu thủy sản sẽ giữ vững mức 10 tỉ USD như năm 2024.
Trong kịch bản trung bình là thuế đối ứng 10%, xuất khẩu thủy sản có thể sụt giảm tới 500 triệu USD về mức 9,5 tỉ USD. Nguyên nhân do chi phí và giá xuất khẩu sản phẩm vào thị trường Mỹ tăng khiến hàng hóa Việt Nam khó cạnh tranh so với các nước khác. Bên cạnh đó, lợi nhuận của doanh nghiệp bị thu hẹp và phát sinh nhiều chi phí khác trong quy trình sản xuất, truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Và trong kịch bản xuất là thuế đối ứng trên 10%, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam có thể giảm xuống chỉ còn 9 tỉ USD, thậm chí thấp hơn. Mỹ sẽ không còn là trường tiêu thụ ổn định của tôm cá Việt Nam.
Trong kịch bản đó, doanh nghiệp sẽ phải nỗ lực mở rộng thị trường sang các thị trường như Nhật Bản, EU và ASEAN. "Tuy nhiên, mức độ bù đắp là có giới hạn nhất là khi nhu cầu tiêu dùng toàn cầu vẫn chưa phục hồi mạnh", báo cáo của VASEP phân tích.
