NHỮNG NGƯỜI LỘ DIỆN
Trong tuần qua, Công an TP.Hà Nội đã ra quyết định tạm giữ hình sự đối với Nguyễn Thị Thu Hường (38 tuổi, trú P.Láng, Hà Nội) để điều tra hành vi trốn thuế. Công an Hà Nội xác định, từ năm 2020 đến nay, bà Hường bán nhiều hàng hóa như phụ kiện, túi xách, đồng hồ, kim cương… của nhiều thương hiệu nổi tiếng thế giới Versace, Louis Vuitton, Cartier, Hermes… Hàng hóa được bà Hường bán qua nhóm Facebook "Hyclothet - New things by hy", hội nhóm kín bán hàng riêng "Hycloset - Hang Hieu Authentic" và nhóm chat Zalo "Vip Hycloset". Bước đầu, Công an Hà Nội xác định, hoạt động kinh doanh của bà Hường phát sinh doanh thu đặc biệt lớn, lên đến hơn 834 tỉ đồng, song bà không kê khai, nộp thuế theo quy định, trốn thuế hơn 12,5 tỉ đồng.
Nhiều cá nhân có thu nhập khủng từ bán hàng, tạo nội dung trên các nền tảng số
ẢNH: NHẬT THỊNH - ANH QUÂN
Trước đó, Công an Hà Nội khám xét khẩn cấp chỗ ở và địa điểm livestream bán hàng, kho hàng của bà Hường, thu giữ nhiều túi xách, đồng hồ, kim cương, phụ kiện của các thương hiệu thời trang nổi tiếng với tổng giá trị ước tính gần 10 tỉ đồng, phần lớn trong đó không có hóa đơn chứng từ, nguồn gốc xuất xứ… Đối với nhiều người mua bán hàng hiệu ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM thì tên Facebook Hycloset không hề xa lạ.
Việc điều tra, xử lý những cá nhân trốn thuế diễn ra như Nguyễn Thị Thu Hường khá nhiều gần đây. Có thể kể đến như trong tháng 6 và tháng 7, Chi cục Thuế TP.Hà Nội phối hợp Công an TP.Hà Nội phát hiện và xử lý 3 vụ việc liên quan 3 cá nhân có hành vi trốn thuế. Cụ thể, vụ việc TikToker Vũ Nam Phương (Vũ Hồng Phúc - Cún Bông) và Công ty CP Dược Hoa Kỳ, dù có doanh thu lớn cả trên mạng và tại cửa hàng nhưng cố tình không xuất hóa đơn, không kê khai thuế đầy đủ, gây thiệt hại cho ngân sách hơn 10 tỉ đồng. Hay vụ việc Công ty TNHH MI Hà Nội do Đoàn Mạnh Hòa làm giám đốc bán hàng trên các sàn thương mại điện tử nhưng không kê khai gần 33 tỉ đồng, che giấu qua tài khoản cá nhân. Vụ việc đang được cơ quan công an tiếp tục mở rộng điều tra.
Theo Chi cục Thuế TP.Hà Nội, qua công tác tuyên truyền, hướng dẫn, nhiều hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là những người nổi tiếng trên mạng (KOC, KOS, KOL) đã chủ động kê khai, khắc phục nộp vào ngân sách nhà nước trên 40 tỉ đồng.
Tương tự, qua rà soát, cơ quan thuế phát hiện bà T.T.L.Thu (thường trú tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũ) kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử có dấu hiệu trốn thuế. Kết quả điều tra cho thấy bà Thu đã sử dụng nền tảng mạng xã hội Facebook có tên "Trần Thu" và "Shop Trần Thu Vũng Tàu" thường xuyên livestream hằng ngày để bán một số mặt hàng mỹ phẩm, quần áo, đồ gia dụng với lượng người tương tác theo dõi và đặt hàng lớn (khoảng trên 7.000 người theo dõi), kinh doanh với tư cách cá nhân. Căn cứ tài liệu thu thập được, cơ quan điều tra xác định nguồn tiền giao dịch có nội dung thanh toán tiền mua hàng của bà Thu từ thời điểm ngày 1.1.2020 - 18.5.2025 doanh thu hơn 72 tỉ đồng. Trước thời điểm ngày 18.5.2025, bà Thu hoàn toàn không đăng ký và kê khai thuế liên quan đến hoạt động kinh doanh, buôn bán. Cơ quan thuế xác định số tiền thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân mà bà Thu đã trốn là hơn 1,08 tỉ đồng…
CẦN RÀ SOÁT THUẾ CỦA CÁC Facebooker, TikToker triệu view
Các "chiến thần bán hàng online" xuất hiện không chỉ với những người bán hàng cá nhân trên các nền tảng mạng xã hội mà dần dần cũng phát triển mạnh đến những người nổi tiếng, các Facebooker, TikToker. Những cá nhân được ước tính có doanh thu khủng khi nổi tiếng với những cuộc livestream bán hàng hay cung cấp nội dung trên các nền tảng số.
Nhiều cá nhân có thu nhập khủng từ bán hàng, tạo nội dung trên các nền tảng số
ẢNH: NHẬT THỊNH - ANH QUÂN
Chẳng hạn, Phạm Thoại đã xây dựng thương hiệu, thu hút khoảng 6 triệu người theo dõi trên TikTok (@norinpham_m4). Doanh thu của Phạm Thoại khiến nhiều người choáng ngợp. Tháng 4.2024, Phạm Thoại có phiên livestream 36 tiếng mang về 58 tỉ đồng; sự kiện 11.11.2024 tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (TP.HCM) đạt 5,5 triệu lượt xem trực tuyến cùng 55.000 khán giả trực tiếp. Phạm Thoại được vinh danh "Nhà bán hàng xuất sắc nhất TikTok 2024" tại TikTok Awards Vietnam.
Hay "chiến thần" Võ Hà Linh với kênh YouTube "Hà Linh Official" hiện có gần 2 triệu người đăng ký, còn kênh TikTok đạt 5,7 triệu người theo dõi. Từ review mỹ phẩm, Võ Hà Linh chuyển sang livestream bán hàng trên TikTok Shop, nơi cô thực sự khẳng định danh hiệu "chiến thần". Đỉnh cao là phiên livestream ngày 15.3.2024, khi Võ Hà Linh bán sạch sản phẩm của 2 nhà máy trong hơn 1 giờ, đạt 11 triệu lượt thả tim và hơn 80.000 người xem cùng lúc. Võ Hà Linh kiếm tiền chủ yếu qua hình thức Affiliate Marketing, hợp tác với các sàn thương mại điện tử để nhận hoa hồng từ mỗi đơn hàng qua link giới thiệu. Theo ước tính từ Socialblade, có thời điểm kênh YouTube của Võ Hà Linh mang về 56 triệu đồng đến gần 900 triệu đồng mỗi tháng, chưa kể doanh thu từ TikTok và livestream…
Danh sách các cá nhân có thu nhập khủng từ các nền tảng mạng xã hội được gia tăng dần. Cuối năm 2024, Lê Tuấn Khang, chủ kênh TikTok sở hữu video "đám giỗ bên cồn", trở nên "hot" hơn những gương mặt cũ và được vinh danh ở hạng mục "Nhà sáng tạo nội dung giải trí của năm" trong lễ trao giải TikTok Awards Vietnam 2024. Tại thời điểm đó, số lượng người theo dõi Lê Tuấn Khang là 4 triệu và hiện tại đã lên đến 13,2 triệu. Trang Socialblade ước tính thu nhập của kênh Lê Tuấn Khang có thể đạt 384.000 USD/năm, tương đương trên 10 tỉ đồng/năm…
Doanh thu hàng chục tỉ đồng hay hàng trăm tỉ đồng từ livestream bán hàng, cung cấp dịch vụ nội dung, sáng tạo số trên các nền tảng mạng xã hội đã đặt ra câu hỏi về nghĩa vụ thuế của các cá nhân này. Mặc dù cơ quan thuế bắt đầu siết chặt, thanh kiểm tra về thuế nhưng có thể các "mỏ vàng" này chưa lộ diện hết khi thị trường thương mại điện tử VN vẫn phát triển mạnh.
Theo báo cáo tổng quan thị trường sàn bán lẻ trực tuyến quý 1/2025 do nền tảng phân tích dữ liệu Metric.vn công bố, tổng doanh số toàn thị trường thương mại điện tử VN trong 3 tháng đầu năm 2025 đạt 101.400 tỉ đồng, tăng 42,29% so với cùng kỳ năm 2024. Sản lượng tiêu thụ đạt 950,7 triệu sản phẩm, tăng 24% so với quý 1/2024. Metric.vn dự báo thị trường thương mại điện tử sẽ tiếp tục duy trì đà tăng trong quý 2/2025 với doanh số kỳ vọng đạt 116.600 tỉ đồng, tăng 15%.
Số thuế thu từ hoạt động kinh doanh thương mại điện tử tăng mạnh
Theo số liệu mới nhất từ Cục Thuế (Bộ Tài chính), 6 tháng đầu năm 2025, thu thuế từ các tổ chức, cá nhân kinh doanh có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử và kinh tế số là 98.000 tỉ đồng, tăng 58% so với cùng kỳ năm 2024. Cả nước hiện có khoảng 725.000 tổ chức, cá nhân kinh doanh trên sàn thương mại điện tử, tổng giá trị giao dịch hơn 75.000 tỉ đồng, theo dữ liệu từ 439 sàn cung cấp cho cơ quan thuế. Thu thuế từ lĩnh vực này liên tục tăng trong 3 năm qua. Cụ thể, số thu năm 2024 khoảng 116.000 tỉ đồng, tăng đáng kể so với mức 83.000 - 97.000 tỉ đồng của 2 năm trước đó.
