Nhà nước phải thực hiện vai trò kiến tạo
Theo ông Nguyễn Quốc Kỳ, để đạt được nền kinh tế tự lực, tự cường có hai đối tượng Nhà nước và doanh nghiệp. Trong đó, Nhà nước phải làm gì và doanh nghiệp phải làm gì? Nhà nước phải kiến tạo cơ chế, thể chế, quy chế, pháp lý và pháp quy để doanh nghiệp thực hiện. Nhà nước phải làm tốt vai trò kiến tạo của mình.
Chúng ta thấy bộ tứ trụ cột là 4 nghị quyết của Trung ương và mới đây có Nghị quyết 198 của Quốc hội đã ban hành, chỉ rõ quan điểm của Nhà nước về đường đi của nền kinh tế, của doanh nghiệp. Điều này đã tác động rất lớn đến các doanh nghiệp.
Để các nghị quyết trên đi vào cuộc sống, bước tiếp theo Chính phủ ban hành các bộ luật, nghị định để triển khai. Nếu không có nó, doanh nghiệp không làm được gì, nền kinh tế vẫn sẽ bị bó chân. Do vậy, làm sao Chính phủ cần nhanh chóng chuyển hóa các nghị quyết thành chính sách, luật hóa cụ thể để triển khai. Để làm được điều này cần có hai vấn đề là nhận thức của đội ngũ thực thi và thái độ của đội ngũ thực thi.
Theo ông Nguyễn Quốc Kỳ, Nhà nước phải là bệ đỡ cho doanh nghiệp
ẢNH: ĐỘC LẬP
Nhận thức thì tốt nhưng thái độ có thể sợ khó, sợ khổ không làm hoặc làm từ từ, vừa làm vừa nghe. Còn nhận thức không đến nơi thì thái độ không ổn. Chúng ta sẽ thấy rằng, hiệu quả của chính sách phải được đo bằng tốc độ đưa ra thị trường. Tốc độ đưa ra thị trường chậm thì chính sách đó xem như bỏ đi. Chẳng hạn, một số gói tín dụng đưa ra, nói rất hay, nhưng giải ngân rất chậm, rất thấp. Như vậy, chính sách đó hiệu quả không cao. Nếu không giải quyết được chuyện này, không chuyển hóa thể chế thành cơ chế được thì rất khó. Nhà nước không đưa ra được kịch bản, chương trình để chuyển hóa từ thể chế thành cơ chế, pháp lý, môi trường triển khai thì chúng ta cũng không làm được gì.
"Trong cơ chế, thể chế và pháp chế, chúng ta thấy mặt nào cũng quan trọng. Do đó, Nhà nước cần chọn ra điểm chính, điểm đột phá để làm. Chúng tôi thấy rằng, quan trọng nhất là luật và đối tượng thực thi là doanh nghiệp. Nếu chỉ nói về Nghị quyết 68 thì phải sửa gần 77 luật và văn bản có liên quan. Trong khi doanh nghiệp rất lo lắng vì hàng ngày phải đụng hàng rào các loại quy định. Chúng tôi mong rằng làm sao phải thể chế kỹ hơn nữa, như giảm 2% thuế, hỗ trợ cho các hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp tư nhân. Càng kỹ, càng chi tiết thì quá trình thực thi càng nhanh và chuyển hóa kịp", ông Nguyễn Quốc Kỳ kiến nghị.
Đổi mới sáng tạo trong lòng doanh nghiệp
Vậy, các doanh nghiệp cần làm gì, theo ông Nguyễn Quốc Kỳ, với "tứ trụ luật" vừa được ban hành mà các doanh nghiệp cứ bình chân là không ổn. Bất cứ doanh nghiệp nào cũng sẽ bị tác động, bị ảnh hưởng nên đầu tiên là tái cấu trúc lại thị trường. Nếu trước đây, 64 tỉnh thành thì nay còn 34 tỉnh thành, như vậy doanh nghiệp cũng phải cơ cấu, cấu trúc lại, khiến cấu trúc kinh doanh cũng lập tức thay đổi theo.
Tốc độ phát triển của nền kinh tế đặc biệt là công nghệ nhanh như vũ bão mà không chuyển đổi số nhanh và tham gia chuỗi đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp sẽ bị xã hội bỏ lại phía sau. Ông Nguyễn Quốc Kỳ kể, trên đường đến tham dự hội thảo, nhân viên công ty nói với ông bây giờ Google thiết kế video còn nhanh hơn các ứng dụng khác như Chat GPT. Công nghệ thay đổi từng ngày, nên doanh nghiệp phải đổi mới theo, đổi mới sáng tạo ngay trong lòng doanh nghiệp, từ đó tạo ra được giá trị lớn cho quốc gia.
Không chỉ Nhà nước, doanh nghiệp cũng cần phải tự đổi mới, sáng tạo và tái cấu trúc
ẢNH: ĐỘC LẬP
Theo ông Nguyễn Quốc Kỳ, doanh nghiệp cũng cần phải xây dựng lại thương hiệu, thị trường. Trong 39 năm chúng ta đổi mới mà các thương hiệu vươn ra thị trường thế giới quá ít, chưa đến một bàn tay. Trong khi các doanh nghiệp thế giới tràn vào Việt Nam rất nhanh. Vậy chúng ta giải quyết thương hiệu thế nào.
Tiếp nữa là phải quản trị minh bạch, điều này rất khó vì nhiều doanh nghiệp lên sàn rồi đôi lúc vẫn loay hoay. Tuy nhiên, chúng ta sợ minh bạch, nên làm sao mà lớn được. Tự lực tự cường đòi hỏi phải minh bạch. Chúng ta quản trị tốt, minh bạch sẽ tạo thành động lực để doanh nghiệp phát triển.
Cuối cùng là nguồn lực về tài chính và nhân lực. Để doanh nghiệp có vốn, thiết nghĩ Nhà nước cần xây dựng luật tự lực tự cường. Trong luật này có quỹ nuôi dưỡng doanh nghiệp để làm sao doanh nghiệp có thể tự lực, tự cường được. Những doanh nghiệp tốt, làm ăn được Nhà nước phải hỗ trợ, đầu tư, cho vay vốn. Làm sao hình thành các tập đoàn kinh tế lớn. Nếu không có luật thì chúng ta chỉ nói thôi chứ không làm được gì. Tuy nhiên, cũng cần minh bạch để làm sao không tạo cơ hội cho các doanh nghiệp sân sau trở thành sân trước.
Cũng cần có chính sách để doanh nghiệp chiếm lĩnh lại thị trường trong nước. Khi chúng ta mạnh trong nước rồi, mới tiến ra thế giới. Như VinFast gần đây quay lại trong nước, không chỉ bán nước ngoài mà quay lại chiếm lĩnh thị trường trong nước. Đối với Vietravel cũng vậy, phải mạnh trong nước, sau đó mới vững vàng tiến ra nước ngoài. Trong nước mà kém sẽ đi lệch chân. Hiện Vietravel đã có 6 văn phòng nước ngoài và cuối năm sẽ có thêm 6 văn phòng nữa. Các văn phòng nước ngoài sẽ nắn dòng khách quốc tế vào Việt Nam.
Khi đã có khách nước ngoài vào rồi, làm sao phải quản lý được khách, tạo giá trị gia tăng từ khách ngoại. Ngành du lịch nước ta, riêng khách Hàn Quốc chiếm 30%, nhưng khách Hàn Quốc không tạo được sự lan tỏa vì từ đầu đến cuối bởi không cho doanh nghiệp Việt Nam chen chân vào. Họ mua bán ở nước ta nhưng thanh toán ở ngoài biên giới. Vì thế, cần phải có chính sách để quản lý dòng tiền này.
Kiến nghị giảm thuế thu nhập doanh nghiệp
Nguyễn Quốc Kỳ cho rằng, hiện nay thuế thu nhập doanh nghiệp quá cao, 22%. Với tốc độ này, doanh nghiệp không còn tiền tái đầu tư sau khi nộp thuế. Đây là vấn nạn đã nói từ lâu nên cần phải nuôi dưỡng doanh nghiệp, với mức thuế thu nhập doanh nghiệp giảm còn 17 - 18% thì đâu đó doanh nghiệp còn lại một ít lợi nhuận để tái đầu tư. Vì thế, doanh nghiệp kiến nghị giảm thuế thu nhập doanh nghiệp còn 18% để có tích lũy, tái đầu tư bằng nguồn tiền còn lại này.
