Chỉ 1,3 triệu hộ kinh doanh phải nộp thuế
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết số 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.
Tại dự thảo tờ trình Chính phủ, Bộ Tài chính cho biết, theo số liệu quản lý đến hết tháng 12.2024, tổng số hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là 3,6 triệu.
Tổng số hộ kinh doanh ổn định (hộ khoán và hộ kê khai) là 2,2 triệu hộ. Trong đó, số hộ thuộc diện phải nộp thuế (doanh thu trên 100 triệu đồng/năm) là 1,3 triệu hộ (chiếm 59%).
1,3 triệu hộ kinh doanh thuộc diện phải nộp thuế
ẢNH: NGỌC THẮNG
Số thu từ hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh vào ngân sách nhà nước năm 2024 là 25.953 tỉ đồng, tăng 20% so với năm 2023.
Số hộ nộp thuế khoán là 2,15 triệu hộ (trong đó có 1,22 triệu hộ nộp thuế với mức thuế khoán trung bình cả nước là 686.000 đồng/tháng/hộ). Số hộ nộp thuế theo phương pháp kê khai là 84.499 hộ với số thuế phải nộp trung bình cả nước là 3,29 triệu đồng/tháng/hộ.
Đáng chú ý, năm 2024 có 4.187 hộ kinh doanh có doanh thu từ 10 tỉ đồng trở lên (gồm 1.850 hộ kê khai và 2.337 hộ khoán), với tổng số thuế phải nộp khoảng 996 tỉ đồng.
Bộ Tài chính cho biết, hiện nay, việc quản lý thuế, sử dụng hóa đơn điện tử của hộ kinh doanh được quy định tại điều 51, điều 91 luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 và các văn bản hướng dẫn. Theo đó, hộ kinh doanh có 2 phương pháp kê khai, nộp thuế.
Thứ nhất, hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán: áp dụng với trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ. Hộ kinh doanh nộp thuế khoán nếu có nhu cầu sử dụng hóa đơn thì được cơ quan thuế cấp hóa đơn điện tử có mã theo từng lần phát sinh và phải khai thuế, nộp thuế trước khi cơ quan thuế cấp hóa đơn điện tử theo từng lần phát sinh.
Thứ hai, hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai: áp dụng với hộ kinh doanh quy mô lớn (hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có quy mô về doanh thu, lao động đáp ứng từ mức cao nhất về tiêu chí của doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa).
Hộ kinh doanh chưa đáp ứng quy mô lớn nhưng lựa chọn nộp thuế theo phương pháp kê khai thì vẫn được áp dụng nộp thuế theo kê khai, không bắt buộc phải nộp thuế theo phương pháp khoán. Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai cũng áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế tương tự doanh nghiệp.
Đồng thời, từ ngày 1.6, theo Nghị định số 70/2025/NĐ-CP, các hộ kinh doanh có ngưỡng doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên sẽ phải áp dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế.
Hỗ trợ 100% chi phí đào tạo kế toán cho hộ kinh doanh
Thời gian qua đã có những quy định bắt buộc cũng như chính sách khuyến khích, hỗ trợ các hộ kinh doanh chuyển sang hoạt động dưới hình thức doanh nghiệp, nhưng chưa phát huy hiệu quả như mong muốn.
Nhiều chính sách hỗ trợ hộ kinh doanh chưa phù hợp với thực tế
ẢNH: ĐAN THANH
Bộ Tài chính nhìn nhận, một trong những nguyên nhân là chính sách hỗ trợ hộ kinh doanh chưa phù hợp với thực tế, chưa đủ hấp dẫn.
Đáng chú ý, các bộ, ngành, địa phương quan tâm đào tạo cho doanh nghiệp nhỏ và vừa những nội dung liên quan thuế, kế toán, nhân sự, song rà soát cho thấy chưa có chính sách đào tạo cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
Nghị quyết số 198/2025/QH15 đã có chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thông qua việc cung cấp miễn phí một số dịch vụ đào tạo về quản trị doanh nghiệp, kế toán, thuế, nhân sự.
Bộ Tài chính đề xuất cụ thể hóa nội dung này trong dự thảo nghị định như sau: ngân sách trung ương bố trí kinh phí, Bộ Tài chính chịu trách nhiệm tổ chức thuê, mua sắm theo quy định của pháp luật về đấu thầu sản phẩm, dịch vụ các nền tảng số tích hợp các giải pháp số về phần mềm kế toán đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật, nghiệp vụ để cung cấp miễn phí cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
Cũng theo dự thảo nghị định, doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ được hỗ trợ miễn phí dịch vụ đào tạo về quản trị doanh nghiệp, kế toán, thuế, nhân sự.
Ngân sách nhà nước hỗ trợ 100% tổng chi phí của khóa đào tạo quản trị doanh nghiệp (bao gồm quản trị kế toán, thuế, nhân sự) cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
Bộ Tài chính trình Chính phủ xem xét xây dựng, ban hành dự thảo nghị định theo trình tự, thủ tục rút gọn, cho ý kiến và thông qua trong tháng 8.
