Liên quan vướng mắc trong khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào, một người dân là bà Đoàn Thị Vân Anh đã gửi câu hỏi tới Bộ Tài chính.
Nhiều doanh nghiệp đang gặp vướng mắc trong khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào
ẢNH: NGỌC THẮNG
Theo quy định tại điểm g khoản 2 điều 26 Nghị định 181/2025/NĐ-CP và điểm b khoản 2 điều 14 luật Thuế giá trị gia tăng, bà Anh cho biết đang hiểu như sau:
Đối với hàng hóa, dịch vụ mua trả chậm, trả góp có giá trị từ 5 triệu đồng trở lên, đến thời điểm thanh toán theo hợp đồng hoặc phụ lục hợp đồng, cơ sở kinh doanh không có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt thì cơ sở kinh doanh phải kê khai, điều chỉnh giảm số thuế giá trị gia tăng đầu vào được khấu trừ đối với phần giá trị hàng hóa, dịch vụ này vào kỳ tính thuế phát sinh nghĩa vụ thanh toán theo hợp đồng hoặc phụ lục hợp đồng.
Hàng hóa, dịch vụ mua trả chậm, trả góp đến thời điểm thanh toán theo hợp đồng hoặc phụ lục hợp đồng mà không có chứng từ thanh toán và đã kê khai điều chỉnh giảm thuế giá trị gia tăng đầu vào đã khấu trừ nhưng sau đó (sau thời hạn thỏa thuận trả chậm theo hợp đồng hoặc phụ lục hợp đồng) có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt thì trường hợp này được kê khai khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào.
Bà Anh mong Bộ Tài chính trả lời rõ cách hiểu của bà đã đúng hay chưa.
Không chỉ trường hợp bà Anh, thời gian qua, khá nhiều doanh nghiệp cũng gửi kiến nghị tới cơ quan thuế các địa phương như TP.HCM, Ninh Bình, Vĩnh Long với vướng mắc tương tự.
Điểm chung là, các doanh nghiệp đều làm đúng theo quy định tại Nghị định 181/2025/NĐ-CP. Tuy nhiên, sau thời hạn thanh toán ghi trong hợp đồng, dù doanh nghiệp có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, cơ quan thuế vẫn trả lời, doanh nghiệp không được kê khai khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào.
Bộ Tài chính nói gì?
Hồi đáp câu hỏi của bà Đoàn Thị Vân Anh, Bộ Tài chính cho biết, khoản 2 điều 14 luật Thuế giá trị gia tăng quy định điều kiện khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào như sau: "Có hóa đơn giá trị gia tăng mua hàng hóa, dịch vụ hoặc chứng từ nộp thuế giá trị gia tăng ở khâu nhập khẩu hoặc chứng từ nộp thuế giá trị gia tăng thay cho phía nước ngoài. Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định chứng từ nộp thuế giá trị gia tăng thay cho phía nước ngoài.
Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào, trừ một số trường hợp đặc thù theo quy định của Chính phủ".
Nhiều chuyên gia kiến nghị Bộ Tài chính cần nhanh chóng hướng dẫn thống nhất, gỡ khó cho doanh nghiệp
ẢNH: NGỌC THẮNG
Theo điều 25 và điều 26 Nghị định số 181/2025/NĐ-CP: "Đối với hàng hóa, dịch vụ mua trả chậm, trả góp có giá trị hàng hóa, dịch vụ mua từ 5 triệu đồng trở lên, cơ sở kinh doanh căn cứ vào hợp đồng mua hàng hóa, dịch vụ bằng văn bản, hóa đơn giá trị gia tăng và chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt của hàng hóa, dịch vụ mua trả chậm, trả góp để khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào.
Trường hợp chưa có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt do chưa đến thời điểm thanh toán theo hợp đồng, phụ lục hợp đồng thì cơ sở kinh doanh vẫn được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào.
Trường hợp đến thời điểm thanh toán theo hợp đồng, phụ lục hợp đồng, cơ sở kinh doanh không có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt thì cơ sở kinh doanh phải kê khai, điều chỉnh giảm số thuế giá trị gia tăng đầu vào được khấu trừ đối với phần giá trị hàng hóa, dịch vụ không có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt vào kỳ tính thuế phát sinh nghĩa vụ thanh toán theo hợp đồng, phụ lục hợp đồng".
Như vậy, sau khi viện dẫn nhiều quy định, Bộ Tài chính không nêu rõ cách hiểu của bà Anh là đúng hay sai mà chỉ đề nghị bà "nghiên cứu quy định của pháp luật để thực hiện theo đúng quy định".
Theo một số chuyên gia về thuế, kế toán, nội dung trả lời của Bộ Tài chính là kiểu "trả lời cho có", không đi thẳng vào vấn đề, giúp doanh nghiệp thực sự tháo gỡ khó khăn.
Liên quan vướng mắc này, ông Nguyễn Văn Thức, Chủ tịch Công ty TNHH tư vấn thuế BCTC, cho biết đã gửi kiến nghị tới Bộ Tài chính qua dịch vụ công quốc gia từ cuối tháng 9, song tới nay chưa nhận được câu trả lời.
Nhấn mạnh bản chất quy định nhằm chống gian lận, không nhằm tước quyền khấu trừ vĩnh viễn của doanh nghiệp có giao dịch thật và chứng từ hợp pháp, ông Thức đề xuất có hướng dẫn thống nhất, tránh kế toán, doanh nghiệp hoang mang, doanh nghiệp sẽ thiệt hại rất lớn.
Chuyên gia thuế Nguyễn Ngọc Tú (Trường đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội), phân tích, luật hiện hành cũng như Nghị định 181/2025/NĐ-CP không nêu bất kỳ điều khoản nào cấm, hạn chế việc doanh nghiệp được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào nếu đầy đủ chứng từ.
"Khó khăn, vướng mắc trong khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào là vấn đề diện rộng. Bộ Tài chính cần nhanh chóng đưa ra hướng dẫn thống nhất nhằm gỡ khó cho doanh nghiệp", ông Tú nhấn mạnh.
