Tại hội thảo "Xây dựng nền kinh tế tự lực, tự cường" do Báo Thanh Niên tổ chức ngày 30.5, ông Trần Ngọc Liêm nói, so với hơn 20 năm trước, nền kinh tế Việt Nam đến nay đã có sự phát triển mạnh mẽ khu vực tư nhân, có những con chim đầu đàn trong các ngành sản xuất quan trọng. Với ngành công nghiệp hỗ trợ cũng có sự thay đổi căn bản, từ thuần túy gia công, nay tăng trưởng xuất khẩu mạnh mẽ, nhiều mặt hàng luôn nằm vào tốp đầu kim ngạch xuất khẩu như nông sản, dệt may, gỗ…
Ông Trần Ngọc Liêm - Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam - Chi nhánh TP.HCM
ẢNH: ĐỘC LẬP
Tuy nhiên theo ông Liêm, để có một nền kinh tế tự lực, tự cường, xây dựng phát triển ngành công nghiệp phụ trợ là hết sức cấp bách, đặc biệt trong bối cảnh thương chiến kéo dài, xuất khẩu bị ảnh hưởng. Bởi hiện tại, nguyên phụ liệu, máy móc thiết bị phục vụ sản xuất xuất khẩu vẫn phụ thuộc nhập khẩu, trong đó nhiều nhất là thị trường Trung Quốc. Việc tìm thị trường mua hàng thay thế không đơn giản, như ngành dệt may cố gắng thay đổi thị trường mua nhưng để cung ứng đồng đều, kịp thời không dễ. Bên cạnh đó, đẩy mạnh thị trường nội địa, khuyến khích người Việt dùng hàng Việt, nhưng tiêu dùng trong nước mới chỉ 1/10 trị giá xuất khẩu cũng không thể bù đắp hay giải pháp căn cơ giải bài toán xuất khẩu giảm.
"Đầu tư trong ngành công nghiệp hỗ trợ, chuyển đổi xanh, phát triển bền vững đòi hỏi vốn đầu tư ban đầu rất lớn, hiệu quả đạt được cần có thời gian, nên cần có chính sách khuyến khích cụ thể hơn với các lĩnh vực này. Bởi tín dụng đầu tư với doanh nghiệp ngành công nghiệp hỗ trợ quy định được vay tối đa 70% nhưng đòi hỏi tài sản thế chấp, chấp hành các nghĩa vụ ngân sách nhà nước… Những quy định này cần có sự linh hoạt hơn. Nhiều doanh nghiệp vẫn vừa có năng lực chấp hành nghĩa vụ nhà nước, bảo đảm được hiệu quả kinh doanh, vừa chứng minh được việc thanh toán khoản vay thì vẫn có thể cho vay", ông Trần Ngọc Liêm chia sẻ và cho rằng, chính sách tín dụng ngay những quy định ban đầu quá nhiều ràng buộc tiểu tiết khiến doanh nghiệp ngành công nghiệp hỗ trợ khó tiếp cận.
Ông Liêm cho rằng, chính sách cho vay vốn của ngân hàng đối với một số ngành sản xuất cần có sự điều tiết, thậm chí cần có sự tác động từ Nhà nước
Ngoài ra theo ông Liêm, muốn xây dựng nền kinh tế tự lực, tự cường thì phải nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Muốn vậy, Chính phủ cần có chính sách khuyến khích doanh nghiệp tham gia đào tạo; đối với các ngành công nghệ kỹ thuật cao, nếu trong nước đủ năng lực đào tạo, phải có chính sách khuyến khích đào tạo ở nước ngoài. Có thể phối hợp với doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, gửi ra nước ngoài như Mỹ, Đài Loan để đào tạo ngành công nghệ chip. Bên cạnh đó, cần thúc đẩy hội đồng kỹ năng nghề trong vùng do nhà nước hỗ trợ và xây dựng. Đến nay, VCCI đã thành lập hội đồng kỹ năng nghề rất hiệu quả tại Huế và Ninh Thuận với sự tham gia giữa doanh nghiệp và nhà nước, nhà trường…
